ឯកសារចម្លើយសារភាពសរសេរដោយដៃចំនួន៤៥ទំព័រ​ ជារបស់ សុខ សំអ៊ុល ​ មុនអង្គការចាប់ខ្លួន ​​មានតួនាទីជាប្រធានក្រុម បណ្ដាញអគ្គិសនីនៅផ្សារតូច។ ​​តាមរយៈចម្លើយសារភាពនៅក្នុងឯកសារនេះ (J00​១២២) ​បង្ហាញអំពីសកម្មភាព ​សុខ សំអ៊ុល ​ចូលបម្រើ​ក្នុងជួរបដិវត្តន៍ តាមការណែនាំពីឈ្មោះហាក ជាវហុង។ ការចូលបម្រើបដិវត្តន៍​​​​​​​​​​​​ សុខ សំអ៊ុល ​បានធ្វើផែនការ បំផុសឲ្យ​មហាជន​ប្រឆាំងនឹងអង្គការបដិវត្តន៍។ រហូតដល់ថ្ងៃទី១៥ ខែមីនា ឆ្នាំ១៩៧៧ សំអ៊ុល ត្រូវបានអង្គការចាប់ខ្លួន។ ​ ​

ខាងក្រោមនេះ ជាចម្លើយសារភាពរបស់ សុខ សំអ៊ុល៖ [1]សុខ សំអ៊ុល ភេទប្រុស អាយុ៣២ឆ្នាំ ជនជាតិខ្មែរ ​​​​មានស្រុកកំណើត នៅភូមិសឹង ឃុំសឹង ស្រុកសំរោង ខេត្តតាកែវ។ ​នៅចន្លោះឆ្នាំ១៩៥២ ដល់១៩៥៨ សំអ៊ុល ​​បានចូលរៀនថ្នាក់ទី១២ រហូតដល់ថ្នាក់ទី៧ នៅសាលាបឋមសិក្សាអង្គក្ដី ស្ថិតនៅឃុំសឹង ស្រុកសំរោង ខេត្តតាកែវ។ បន្ទាប់មក នៅឆ្នាំ១៩៦៣ សំអ៊ុល ​ក៏ប្រឡងជាប់​​ និងបានចូលរៀន​ថ្នាក់ទី៣ នៅវិទ្យាល័យអង្គប្រិយ ឃុំលំចង់ ស្រុកសំរោង ខេត្តតាកែវ។ ​​​​នៅឆ្នាំ១៩៦៤ សំអ៊ុល​ បានប្រឡងគ្រូ​ជាប់ និងបានទៅរៀនច្បាប់គ្រូនៅសាលាគរុវិជ្ជានៅកំពង់កន្ទួត។ ​​​​​​​​នៅឆ្នាំ១៩៦៦ សំអ៊ុល បានចេញ​បង្រៀនសិស្សលើកដំបូងនៅសាលាបឋមព្រៃតាព្រុំ ឃុំព្រាល ស្រុកកញ្ជៀច ខេត្តព្រៃវែង។ ​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​បង្រៀនបានរយៈពេល២ឆ្នាំ​ ​ក៏ផ្លាស់មកបង្រៀននៅខេត្តតាកែវ គឺបង្រៀន នៅសាលាបឋមសិក្សាអង្គក្ដី។ ក្រោយមក នៅឆ្នាំ១៩៦៩ សំ​​​អ៊ុល ក៏ប្ដូរទៅបង្រៀននៅសាលាបឋមសិក្សាឈើទាល​។ បង្រៀន​បានរយៈពេលមួយឆ្នាំ សំអ៊ុល ក៏ផ្លាស់មកបង្រៀននៅសាលាបឋមសិក្សាតាកែវក្រុងវិញនៅ​ខេត្តតាកែវដដែល។​ នៅឆ្នាំ១៩៧១ សំអ៊ុល បានប្រឡងជាប់ និងចូលរៀនបន្តនៅមហាវិទ្យាល័យអក្សរសាស្ត្រនៅទីក្រុងភ្នំពេញ។ នៅទី​នោះ សំអ៊ុល បានទាក់ទងជាមួយ ឈ្មោះ ហាក ជាវហុង អតីតគ្រូបង្រៀននៅសាលាព្រំមានជ័យ ​និងជានិស្សិតរៀននៅមហាវិទ្យាល័យអក្សរសាស្ត្រ។ មុនដំបូង ឈ្មោះ ហាក ជាវហុង បានណែនាំ ​សំអ៊ុល ឲ្យចូល​ធ្វើចលនាតស៊ូក្រុង​។ ​រយៈពេលមួយខែ ដែល សំអ៊ុល ចូលធ្វើការងារនេះ​ ទទួលបានការអប់រំពីឈ្មោះ ហាក ជាវហុង ណែនាំឲ្យប្រឆាំង​នឹង ខ្មែរក្រហម។ ​ រយៈពេល៥ទៅ៦ថ្ងៃក្រោយមក ហាក់ ជាវហុង បានរៀបចំការប្រជុំនៅទីតាំងនាយកដ្ឋានវប្បធម៌ ជាមួយ សំអ៊ុល និង​​​បក្ខពួកចំនួន៤នាក់ ឲ្យធ្វើការប្ដេជ្ញាចិត្ត​បម្រើក្នុងចលនានេះអស់មួយជីវិត។ ក្រោយការប្រជុំ សំអ៊ុល និងឈ្មោះប៉ែន ម៉ានិល ​ប្រមូលកម្លាំងបានចំនួន២នាក់  ប្រគល់ទៅឲ្យឈ្មោះ ជា ប៉ា​ ​បញ្ចូលជា​សមាជិក ស៊ី អ៊ី អា នៅទីស្នាក់ការគណៈបក្សប្រជាធិបតេយ្យ។

នៅឆ្នាំ១៩៧៤ សំអ៊ុល អប់រំ​កម្លាំងបានចំនួន២នាក់ទៀត និងបញ្ចូលជាភ្នាក់ងារ សេ អ៊ី អា ដោយទទួលស្គាល់ពីឈ្មោះ អ៊ុន អ៊ីម មានតួនាទីជាមេធាវី។ ក្នុងឆ្នាំដដែល ជា ប៉ា បានរៀបចំការប្រជុំ ​ នៅទីតាំងនាយកដ្ឋានវប្បធម៌ នៅខាងកើតផ្សារអូឫស្សី ដោយអ្នកចូលរួមមានចំនួន​៨នាក់​ទាំង សំអ៊ុល។ ការប្រជុំនេះគឺ អប់រំប្រជាជនឲ្យបាត់បង់ជំនឿលើខ្មែរក្រហម និង​ប្រឆាំងនឹងបដិវត្តន៍​។ ក្រោយមក សំអ៊ុល ប្រមូលកម្លាំងបានចំនួន៥នាក់ និងបញ្ជូនទៅឲ្យឈ្មោះ ជា ប៉ា​ ជាអ្នកអប់រំ និងបញ្ចូលជាភ្នាក់ងារ ​​​​សេ អ៊ី អា ​ដោយទទួលស្គាល់ពីឈ្មោះ អ៊ុន អ៊ឹម។ ​​ក្រោយមក ជា ប៉ា បានរៀបចំការប្រជុំ ម្ដងទៀតជាមួយ​សមាជិកចំនួន១១នាក់រួមទាំង សំអ៊ុល។ ការប្រជុំមានខ្លឹមសារ បំផុសឲ្យកើតមានទំនាស់ ​បែកបាក់សាមគ្គី ​ប្រឆាំងនឹងអង្គការបដិវត្តន៍។ បន្ទាប់មក សំអ៊ុល ក៏អប់រំ​កម្លាំងបានចំនួន៣នាក់ និងបញ្ចូនទៅឲ្យឈ្មោះ ជា ប៉ា។

នៅឆ្នាំ១៩៧៥ សំអ៊ុល និងបក្ខពួក ​ប្រមូលកម្លាំងជាព្រះសង្ឃបាន​ចំនួន៦អង្គ និងអប់រំឲ្យស្អប់ខ្មែរក្រហម។ សកម្មភាពបន្ទាប់ ជា ប៉ា បានរៀបចំការប្រជុំ​ ​នៅទីតាំងនាយកដ្ឋានវប្បធម៌ដដែល  ដោយអ្នកចូលរួម​ចំនួន១៤នាក់រួមទាំង សំអ៊ុល។​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​ ការប្រជុំមានខ្លឹមសារដូចតទៅ៖ ត្រូវរៀបចំពិធីសមាជប្រជារាស្ត្រ​ ដើម្បីកាន់កាប់រដ្ឋអំណាចឲ្យបានមុនខ្មែរក្រហមចូលមកដល់ភ្នំពេញ។ ​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​ត្រូវប្រមូលកម្លាំងប្រជាជន និង​ប្រមូលអាវុធ ​បញ្ជូនទៅលាក់ទុកនៅសាកលវិទ្យាល័យភ្នំពេញ។ លើសពីនេះ​ ត្រូវចាត់តាំងកម្លាំងសម្រាប់ការពារសន្តិសុខ នៅក្នុង​កម្មវិធីនេះ។  សកម្មភាពបន្ទាប់ សំអ៊ុល ​សហការណ៍ជាមួយ ជា ប៉ាន់និង អ៊ីង អ៊ិត ​​ប្រមូលកាំភ្លើងចំនួន២ដង បានចំនួន៦ដើម (ម៉ាកអាអ៊ែកែង) និងដឹកជញ្ជូនគ្រាប់បែកបានចំនួន១កូនបាវ ជញ្ជូន​ទៅទុកនៅនាយកដ្ឋានវប្បធម៌។ ​ពេលនោះ ជា ប៉ា បានរៀបចំការប្រជុំយ៉ាងសម្ងាត់នៅសកលវិទ្យាល័យភ្នំពេញ ​​ជាមួយសមាជិកចំនួន១៣នាក់ទាំងសំអ៊ុល​ ដោយបង្ហាញពីការ​រៀបចំពិធីសមាជប្រជារាស្ត្រ ត្រូវជ្រើសរើស​សមាជិកម្នាក់ ឲ្យឡើងនិយាយ​ ​ពីការថ្កោលទោស​គ្រប់និន្នាការ​នយោបាយ​របស់​ខ្មែរក្រហម។ ​ ​កម្មវិធីសមាជនេះ​ គ្រោងធ្វើឡើងនៅថ្ងៃទី១៤ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៧៥ ​ក្រោមការរៀបចំពីឈ្មោះ ជា ប៉ា និងគុណ ថុនថាណារ៉ាក់ ​នៅវិទ្យាល័យភ្នំពេញ។ ​មុនថ្ងៃកម្មវិធីសមាជមកដល់ ស្ថានភាព ​មានការប្រែប្រួល ​ ជា​ ប៉ា និងគុណ ថុនថាណារ៉ាក់ បានប្រមូលបក្ខពួកចំនួន១៧នាក់រួមទាំង សំអ៊ុល បានលើកឡើង​​ពីការផ្អាក​កម្មវិធីសមាជ​នេះជាបណ្ដោះអាសន្ន ព្រោះសភាពការណ៍កំពុងច្របូកច្របល់ យើងត្រូវសម្របខ្លួន​ ​ធ្វើឲ្យ​ខ្មែរក្រហមទុកចិត្តជាមុនសិន ទើបយើងរៀបផែនការសាជាថ្មីឡើងវិញ។ នៅថ្ងៃទី១៧ ខែមិថុនា ឆ្នាំ១៩៧៥ សំអ៊ុល បានទៅធ្វើការនៅរោងចក្រអគ្គិសនី នៅចាក់អង្រែ ដែលឈ្មោះ ជា ប៉ា ជាអ្នកមើលការខុសត្រូវរួម។ រយៈពេលមួយខែក្រោយមក អង្គការបានចាត់តាំង គណៈកម្មាធិកាថ្មីចំនួន៣នាក់ ឲ្យទទួលខុសត្រូវនៅរោងចក្រអគ្គិសនីចាក់អង្រែ​ ដោយឈ្មោះ ជា ប៉ាន់ ​ជាសមាជិកក្នុងគណៈកម្មាធិកាថ្មីប៉ុណ្ណោះ។ កាលនោះ ជា ប៉ាន់ បានហៅ សំអ៊ុល និងសមាជិកចំនួន៧នាក់ ទៅប្រជុំនៅរោងចក្រអគ្គិសនី ដោយមានខ្លឹមសារថា យើងទាំងអស់គ្នា ត្រូវក្រោកឡើងប្រឆាំងនឹងការចាត់​របស់អង្គការ។  នៅខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៧៥ ជា ប៉ា បានហៅ សំអ៊ុល និងបក្ខពួកចំនួន៦នាក់ ​ ឲ្យធ្វើសកម្មភាពដើរបំផុស ​បង្ករឲ្យកើតមានទំនាស់រវាងមហាជន ជាមួយកម្មាភិបាល។ ​នៅខែសីហា ឆ្នាំ១៩៧៥ ​ ស្ថានភាព​ មហាជនដែលបានបង្ករ​ទំនាស់ជាមួយកម្មាភិបាលថ្មី។ ​ថែមទាំងលួចយកសម្ភារ ដូចជាគ្រឿងហូប ​និងបំផ្លិចបំផ្លាញសម្ភារផ្សេងៗអស់ជាច្រើន។  ​លុះវេលាយប់ស្ងាត់ សំអ៊ុល និងបក្ខពួកចំនួន៧នាក់​ ​​នាំគ្នាដឹកជញ្ជូន​ ថ្នាំពេទ្យ ស្បៀងអាហារ សម្លៀកបំពាក់ រួមទាំងសម្ភារបច្ចេកទេសមួយចំនួនធំ មកទុកនៅផ្ទះរបស់​ ជា ប៉ា ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅខាងលិចរោងចក្រអគ្គិសនី នៅចាក់អង្រែ។

នៅខែមីនា ឆ្នាំ១៩៧៦ សំអ៊ុល ក៍ជួបជាមួយ ជា ប៉ា ​​និងបានរៀបចំការប្រជុំ ​ជាមួយសមាជិកចំនួន១១នាក់ ​នៅរោងចក្រអគ្គិសនីនៅផ្សារតូច។ ការប្រជុំនេះ ​ទាក់ទងនឹងការធ្វើសកម្មភាព បំផុសឲ្យ​មហាជនប្រឆាំង​ និងបំផុស​ឲ្យកើតមានភាពច្របូកច្របល់​។ នៅខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៧៦ ​ អំឡុងពេលលើកភ្លឺស្រែនៅសហករណ៍ស្ទឹងមានជ័យ ប្រជាជនទាំងអស់ត្រូវរស់នៅរួមគ្នា ធ្វើការជាមួយគ្នា ហូបចុកជាមួយគ្នា និងចែករំលែកការសម្រាន្ដរួមគ្នា។[2]​ស្របពេលនោះ សំអ៊ុល បានស្នើសុំអង្គការផ្លាស់ទៅធ្វើការនៅទីក្រុងភ្នំពេញវិញ​។ ខណៈពេលដែលសមាជិក​មួយចំនួនទៀត​កំពុងធ្វើស្រែបង្ក បង្កើនផល​ ប៉ុន្តែ​មិនបានសម្រេចឡើយ។ ​នៅខែកញ្ញា ឆ្នាំ១៩៧៦ សំអ៊ុល និងសមាជិកចំនួន៣នាក់​ បានធ្វើសកម្មភាព បំផុសដល់មហាជនឲ្យកើតមានទំនាស់កាន់តែខ្លាំងឡើងៗ ថែមទាំងបានបំផ្លាញទ្រព្យសម្បត្តិសមូហភាពបក្ស​ អស់មួយចំនួន​ទៀត។ ​នៅខែវិច្ឆិកា ​ក្នុងឆ្នាំដដែល អង្គការបានបញ្ជូន សំអ៊ុល ឲ្យទៅដាំសសរ និងទាញខ្សែភ្លើង អស់រយៈពេលជាងមួយខែ នៅរោងជាងកសិកម្មនៅអង្គស្នួល។ ពេលនោះ សំអ៊ុល ត្រូវកាត់ផ្ដាច់ការទាក់ទងទាំងអស់។ នៅខែមករា ឆ្នាំ១៩៧៧ អង្គការ បានឲ្យ សំអ៊ុល ត្រឡប់មកធ្វើការនៅបណ្ដាញអគ្គិសនីតូចវិញ និងបាន​នាំយកសម្ភារមួយចំនួនពីឃ្លាំងបណ្ដាញអគ្គិសនីរួមមាន​ ខ្សែភ្លើង, អំពូល, កុងតាក់ និងប្រេងសាំង បញ្ជូនទៅដាក់នៅម៉ាស៊ីនទឹកចំការមន។ រហូតដល់ថ្ងៃទី១៥ ខែមីនា ឆ្នាំ១៩៧៧ សំអ៊ុល ត្រូវបានអង្គការចាប់ខ្លួន ហើយ​សួរសារភាពចម្លើយនៅថ្ងៃទី១៩ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៧៧៕

អត្ថបទដោយ ជីម សុខគា

[1] ឯកសារ ​ ​ J00​១២២តម្កល់នៅបណ្ណាសារមជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជា មានចំណងជើង «សកម្មភាព បំផុសឲ្យ​មហាជនប្រឆាំងនឹង​អង្គការបដិវត្តន៍»។ បានបង្ហាញអំពីសកម្មភាព ​ ​ ​បង្ហាញអំពីសកម្មភាព ​សុខ សំអ៊ុល ​ចូលបម្រើ​ក្នុងជួរបដិវត្តន៍ តាមការណែនាំពីឈ្មោះហាក ជាវហុង។

[2] ផេង ពង្សរ៉ាស៊ី និង អ្នកផ្សេងទៀត, សៀវភៅប្រវត្តិសាស្ត្រកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ (១៩៧៥-១៩៧៩), បោះពុម្ពលើកទី២ (ភ្នំពេញ ២០២០),៤០។