ឡុង សៀង ៖ កងឡើងត្នោតនៅទួលព្រីងក្នុងរបបខ្មែរក្រហម
ខ្ញុំឈ្មោះ ឡុង សៀង[1] កើតឆ្នាំ១៩៤០ នៅភូមិពោធិ៍តារស់ ឃុំបាសាក់ ស្រុកស្វាយជ្រំ ខេត្តស្វាយរៀង។ ខ្ញុំគឺជាកូនទី៤ក្នុងចំណោមបងប្អូនបង្កើតចំនួន៤នាក់។ កាលពីក្មេងខ្ញុំចូលរៀននិងបួសនៅវត្តថ្មី ស្ថិតនៅក្នុងស្រុកស្វាយទាប ខេត្តស្វាយរៀង។ ខ្ញុំបានសឹកនៅសម័យសង្គមរាស្រ្តនិយម រួចហើយរៀបការប្រពន្ធ និងមានកូនចំនួន៣នាក់។ បន្ទាប់ពីមានរដ្ឋប្រហារទម្លាក់សម្តេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ នៅថ្ងៃទី១៨ ខែមីនា ឆ្នាំ១៩៧០ រដ្ឋាភិបាលរបស់ លន់ នល់...
ព្រំ នាង៖ បានត្រឹមតែឃើញប្រវត្តិរូបប្អូនប្រុស
នៅក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ប្រជាជនដែលបានរស់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ភាគច្រើនមានកូនចៅចូលបម្រើចលនាបដិវត្តន៍ខ្មែរក្រហម ទាំងប្រុសទាំងស្រី ជាច្រើននាក់ ជាពិសេសអ្នករស់នៅតាមទីជន បទ ស្រុកស្រែចម្ការ អ្នកខ្លះបានធ្វើជាយោធា អ្នកខ្លះធ្វើពេទ្យ អ្នកខ្លះចូលក្រុមសិល្បៈ និងមានខ្លះទៀតធ្វើជាកម្មករ។ល។ នៅពេលយុវជន យុវនារី ទាំងអស់បានចូលធ្វើការងារនៅតាមអង្គភាពនានា កម្មាភិបាលខ្មែរក្រហម ក៏ចាប់ផ្តើមស្រាវជ្រាវប្រវត្តិរូប បងប្អូនម្នាក់ៗ ដែលបានចូលបម្រើចលនាខ្មែរក្រហម នៅគ្រប់ទីកន្លែងទាំងអស់ នៅទូទាំងប្រទេសកម្ពុជា។ នៅថ្ងៃទី៧ មករា ឆ្នាំ១៩៧៩ របបខ្មែរក្រហម...
កងទ័ពខ្មែរក្រហមឈរជើងនៅសមរភូមិវត្តរការគយ
ដិន សារ៉ន[1] កើតនៅថ្ងៃទី០១ ខែឧសភា ឆ្នាំ១៩៥៣ នៅភូមិតាង៉កទន្លេ ឃុំព្នៅទី២ ស្រុកស៊ីធរកណ្តាល ខេត្តព្រែវែង។ បច្ចុប្បន្ន សារ៉ន រស់នៅជាមួយប្រពន្ធឈ្មោះ នុត សាវឿន (មានកូនប្រុសស្រីចំនួន៥នាក់) នៅភូមិចំការសាមសិប ឃុំគគរ ស្រុកកំពង់សៀម ខេត្តកំពង់ចាម។ សារ៉ន រៀនសូត្រដល់ថ្នាក់ទី៩(សង្គមចាស់) នៅសាលាវត្តតាណកទន្លេ និងបួសជាព្រះសង្ឃនៅវត្តតាណកទន្លេ អស់រយៈ៣វស្សា។ នៅឆ្នាំ១៩៧២...
លាង តុង អនុវត្តផែនការ«បង្កប់ស៊ីរូងផ្ទៃក្នុងបដិវត្តន៍កម្ពុជា»
យុវជនខ្មែរកាត់ចិន-វៀតណាម លាង តុង[1] ត្រូវបានអប់រំឲ្យចូលធ្វើសកម្មភាពក្បត់បដិវត្តន៍ខ្មែរក្រហម និងខិតខំប្រមែប្រមូលកម្លាំងយុវជនអនិកជនចិន។ យុវជនអនិកជនចិនភាគច្រើន បាននិងកំពុងធ្វើការនៅតាមបណ្តារោងចក្រ ឬមន្ទីរផ្សេងៗ នៅភ្នំពេញ។ តុង ត្រូវបានបំពាក់បំប៉នឲ្យជឿថា ជ័យជម្នះរបស់ខ្មែរក្រហម មិនមែនបានមកដោយសារកម្លាំងខ្មែរក្រហមនោះទេ ប៉ុន្តែកងកម្លាំងវៀតណាមទៅវិញទេដែលអាចធ្វើឲ្យខ្មែរក្រហមវាយឈ្នះលើរបប លន់ នល់។ តុង ក៏បានស្តាប់ការប្រមើមើលអំពីអនាគតរបស់កម្ពុជា ដែលថាបក្សពលកររបស់វៀតណាមនឹងក្លាយបក្សតែមួយគត់ ដែលអាចគ្រប់គ្រងបណ្តាប្រទេសឥណ្ឌូចិន រួមមាន៖ កម្ពុជា វៀតណាម និង ឡាវ។...
ការចងចាំមិនភ្លេចពីបងប្អូនប្រុសៗដែលស្លាប់ក្នុងរបបខ្មែរក្រហម
ដួង អុល[1] អាយុ៦២ឆ្នាំ អ្នករស់រានមានជីវិតពីរបបខ្មែរក្រហម និងនៅចងចាំមិនភ្លេចពីបទពិសោធន៍ជាកងភ្ជួររាស់ដី និងការបាត់បង់បងប្អូនប្រុសទាំងអស់ក្នុងរបបខ្មែរក្រហម។ អុល កើតនៅភូមិក្រូចសើច ឃុំហាន់ជ័យ ស្រុកកំពង់សៀម ខេត្តកំពង់ចាម។ អុល មានឪពុកឈ្មោះ ដួង អ៊ាង និងម្ដាយឈ្មោះ ស៊ឹម ផេត។ អុល មានបងប្អូនសរុប៧នាក់ (ប្រុស៦នាក់/ស្រី១នាក់) ដែលមានឈោ្មះ ដូចជា៖ អុល, ភឿន,...
ផែនការផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យដែលបរាជ័យ ៖ យុទ្ធសាស្ត្រ អំណាច ផែនការ និង ការសម្រេចចិត្ត
ស្ថិតក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ ប៉ុល ពត ក្នុងសម័យកាលកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ កម្មាភិបាលខ្មែរក្រហមមកពីភូមិភាគបូព៌ាមួយចំនួន ត្រូវបានចាប់ខ្លួន សួរចម្លើយ ធ្វើទារុណកម្ម និងសម្លាប់ចោល ដោយមូលហេតុចូលរួមក្នុងផែនការស្រមោលប៉ុនប៉ងផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ។ សោយ៉ាន់ (សោភឹម), ចាន់ ចក្រី, ឈូក ហៅ ម៉ែន, ម៉ុន ហៅ កែវ សំណាង, សុផាន និង លី ផែន...
នុត នៅ៖ ខ្មែរក្រហមបំផុសកំហឹងប្រជាជនឲ្យស្អប់ លន់ នល់
សម័យ លន់ នល់ នៅ បានជឿតាមការឃោសនារបស់មេភូមិអង្គរនាប ឲ្យចូលទៅធ្វើបដិវត្តន៍។ បន្ទាប់ពីខ្មែរក្រហមទទួលបានជ័យជម្នះ នៅ បានចូលធ្វើជាសមាជិកឃុំ និងក្រោយមកបានក្លាយទៅជាគណៈឃុំស្រែ រនោង។ នៅចុងឆ្នាំ១៩៧៨ អង្គការបានចោទប្រកាន់ នៅ ថាខុសសីលធម៌ជាមួយនារីម្នាក់ និងបញ្ជូនគាត់មកអង្គតាសោម។ ពីរខែក្រោយមក កងទ័ពរណសិរ្សបានចូលមករំដោះប្រទេសកម្ពុជា។ កងទ័ព វៀតណាម បានចាប់ នៅ ដាក់គុកកោះអណ្ដែតរយៈពេល៥ឆ្នាំ ៨ខែ។ ខាងក្រោមនេះគឺជាសេចក្ដីសង្ខេបរឿងរ៉ាវរបស់...
យោធាជើងទឹកខ្មែរក្រហមនៅកោះពូលូវៃ
នៅលើកោះពូលូវៃ មានកងវរសេនាតូច៦២១ ឈរជើងការពារដែនសមុទ្រនៅរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ។ អ៊ូ គីម គឺជាយោធាម្នាក់នៃកងវរសេនានេះ ដែលប្រចាំការពីឆ្នាំ១៩៧៦ ដល់ឆ្នាំ១៩៧៩។ តាមរយៈរឿងរ៉ាវរបស់ គីម បានឲ្យដឹងថា មានការប៉ះទង្គិចជាមួយកងទ័ពវៀតណាមនៅដែនសមុទ្រ។ រឿងរ៉ាវផ្សេងទៀតដូចជានៅលើកោះពូលូវៃ មានការសម្លាប់ជនជាតិវៀតណាម និងជនជាតិថៃ។ គីម បន្តថា នៅកោះពូលូវៃ យោធាខ្មែរក្រហម បានរឹបអូសទូក និងទ្រព្យសម្បត្តិមានតម្លៃរបស់ជនជាតិទាំងនោះ និងចោទថា ទូកទាំងនោះបានឆ្លងដែនសមុទ្រចូលប្រទេសកម្ពុជា ដោយខុសច្បាប់។ លើសពីនេះ...
អ៊ុំ វេង រៀបរាប់ពីបងប្អូនជីដូនមួយឈ្មោះ ឆាយ គឹមលាង ដែលត្រូវបានខ្មែរក្រហមចាប់ខ្លួន
ខ្ញុំឈ្មោះ អ៊ុំ វេង[1] មានអាយុ៥៤ឆ្នាំ (នៅក្នុងកំឡុងពេលធ្វើបទសម្ភាសន៍ឆ្នាំ២០០២) ខ្ញុំមានស្រុកកំណើតនៅភូមិគគរ ឃុំគគរ ស្រុកកំពង់សៀម ខេត្តកំពង់ចាម សព្វថ្ងៃខ្ញុំរស់នៅភូមិគគរ១ ឃុំគគរ ស្រុកកំពង់សៀម ខេត្តកំពង់ចាម។ នៅក្នុងសម័យខ្មែរក្រហមអ្វីដែលខ្ញុំចាំមិនអាចបំភ្លេចបាននោះគឺ ខ្ញុំត្រូវបានខ្មែរក្រហមកេណ្ឌទៅធ្វើការដល់ស្រុកព្រៃឈរ ហើយត្រូវបានខ្មែរក្រហមប្រើឲ្យ លើកដីរៀបចំប្រព័ន្ធភ្លឺស្រែ និងជីកប្រឡាយ ហើយនៅពេលដែលដល់រដូវត្រី ខ្ញុំនិងអ្នកភូមិមួយចំនួនទៀតត្រូវបានខ្មែរក្រហមឲ្យចុះទៅនេសាទត្រីដើម្បីដាក់ក្នុងរោងបាយ។ អ្វីដែលនឹកឃើញមួយទៀតពីរបបខ្មែរក្រហមគឺ បងប្អូនជីដូនមួយខ្ញុំរបស់ឈ្មោះ ឆាយ គឹមលាង ដែលជាអតីតប្រធានកងនៅកងពល៤៥០...
ម៉ី អ៊ន រំឭករឿងរ៉ាវដែលបានកើតឡើងក្នុងឃុំគគីរ
ទោះបីជាមានវ័យចំណាស់ និងសុខភាពមិនសូវរឹងមាំ ប៉ុន្តែ ម៉ី អ៊ន បានចងចាំរឿងរ៉ាវដែលបានកើតឡើងនៅក្នុងភូមិកំណើតរបស់គាត់តាំងពីគាត់នៅវ័យក្មេង រហូតដល់ខ្មែរក្រហមចូលមកគ្រប់គ្រងភូមិឃុំរបស់គាត់។ ម៉ី អ៊ន[1] មានអាយុ៨៦ឆ្នាំ (នៅក្នុងឆ្នាំ២០២១) សព្វថ្ងៃរស់នៅភូមិត្រពាំងស្គន់ ឃុំគគីរ ស្រុករមាសហែក ខេត្តស្វាយរៀង បានរៀបរាប់ថា ៖ នៅពេលកងទ័ពជប៉ុនចូលមកប្រទេសកម្ពុជាក្នុងអំឡុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៤0 ខ្ញុំធំដឹងក្តីហើយ។ សម័យនោះប្រជាជននៅក្នុងភូមិមានការខ្វះខាតខ្លាំងណាស់ សូម្បីតែខោអាវក៏គ្មានស្លៀកពាក់សមរម្យដែរ។ ប្រជាជនមួយចំនួនបានយកបាវ ឬស្លឹកឈើមកបិទបាំងរាងកាយ។ ផ្ទះរបស់ខ្ញុំស្ថិតនៅជិតវត្តគគីរ និងមានផ្ទះយាយអុំ...
ស្វាយ ធី បរិភោគមើមក្ដួចដើម្បីរស់
ឈ្មោះខ្ញុំ ស្វាយ ធី[1] អាយុ ៦៦ ឆ្នាំ ភេទប្រុស។ ឪពុកខ្ញុំឈ្មោះ ស្វាយ ណឹន ខណៈម្ដាយខ្ញុំ ខ្ញុំមិនអាចចាំឈ្មោះបានទេ ដោយសារម្ដាយខ្ញុំបានស្លាប់តាំងពីសម័យខ្មែរក្រហម។ ខ្ញុំមានបងប្អូន ៤នាក់ មានស្រី ១នាក់ ហើយខ្ញុំជាកូនទី ៣ ក្នុងចំណោមបងប្អូនទាំងអស់។ ខ្ញុំមានភរិយាយឈ្មោះ ទក់ លី ហើយមានកូនស្រី ២...
ទេព ឃី៖ «ប្រធានពេទ្យឃុំទន្លូង»
ឆ្នាំ១៩៧៦ ប្រធានកងធំ ចាត់តាំង ទេព ឃី រៀនពេទ្យចំនួនបីខែ នៅថ្នាក់ស្រុក។ ក្នុងនាមជាអ្នកក្តោបក្តាប់ពេទ្យក្នុងឃុំទន្លូង មានសមាជិកចំនួន១០ទៅ១៥នាក់។ ឃី តែងតែធ្វើការ មើលថែអ្នកជំងឺ១៣ភូមិក្នុងឃុំទន្លូង។ ឃុំទន្លូង មានមន្ទីរពេទ្យបីកន្លែង។ មួយសម្រាប់គ្រូពេទ្យស្នាក់អាស្រ័យ និងពីរកន្លែងសម្រាប់អ្នកជំងឺដេកព្យាបាលរយៈពេលខ្លី។ មួយឆ្នាំ អង្គការខ្មែរក្រហមកំណត់ឱ្យពេទ្យចុះពិនិត្យសុខភាពតាមភូមិចំនួនពីរទៅបីលើក ជាក់ស្តែងមិនបានធ្វើតាមផែនការ ដោយសារពេទ្យមួយចំនួនខ្មែរក្រហមជ្រើសធ្វើកងទ័ព កងចល័ត។ ឈ្មោះ ពេទ ឃី[1] ជនជាតិស្ទៀង...
កុមារដែលលួចទៅលេងឪពុកម្ដាយ នឹងត្រូវទទួលពិន័យ
ប្រាក់ ពៅ ហៅ ភៅ ភេទស្រី រស់នៅភូមិពោធិ៍ដុះ ឬភូមិអណ្ដូងជប់ ឃុំត្រពាំងធំខាងជើង ស្រុកត្រាំកក់ ខេត្តតាកែវ។ អំពីប្រវត្តិឈ្មោះ ភៅ៖ មុនដំបូង ឪពុកម្ដាយបានដាក់ឈ្មោះថា ប្រាក់ ពៅ ប៉ុន្តែប្រជាជននៅក្នុងភូមិតែងតែហៅថា ភៅ ទើបពេលចូលបដិវត្តន៍ ដាក់ឈ្មោះ ភៅ។ ឪពុករបស់ ភៅ ឈ្មោះ...
ការជម្លៀសដោយបង្ខំតាមរថភ្លើង
រថភ្លើងជាមធ្យោបាយពេញនិយមមួយនៅក្នុងរបបខ្មែរក្រហមសម្រាប់ប្រើប្រាស់ដើម្បីជម្លៀសប្រជាជនដោយបង្ខំច្រើននាក់ក្នុងពេលតែមួយ។ ពិសេសការជម្លៀសដោយបង្ខំ នៅក្នុងដំណាក់កាលទី៣ ចុងឆ្នាំ១៩៧៧ រហូតដល់ចុងឆ្នាំ១៩៧៨ ចំពោះប្រជាជនដែលរស់នៅ ខេត្តព្រៃវែង និងស្វាយរៀង ឲ្យទៅរស់នៅខេត្តពោធិ៍សាត់ និងខេត្តបាត់ដំបង។ ប៉ែន ណន ភេទប្រុស អាយុ៨៨ឆ្នាំ(២០១៨)[1] ជាអ្នករស់រានមានជីវិតម្នាក់ដែលមានបទពិសោធន៍ឆ្លងកាត់ការជម្លៀសដោយបង្ខំតាមរថភ្លើងនៅក្នុងរបបខ្មែរក្រហម។ គាត់មានស្រុកកំណើត និងបច្ចុប្បន្នរស់នៅភូមិតាប៉ោង ឃុំសង្កែ ស្រុករំដួល ខេត្តស្វាយរៀង។ ណន មានប្រពន្ធឈ្មោះ ស្រី ខិត(ស្លាប់) និងមានកូនចំនួន៨នាក់...
អ្នកធ្វើការនៅមន្ទីរក-៧
ខ្ញុំឈ្មោះ ហោម សាមិត្ត ហៅទូច មានឈ្មោះបដិវត្តន៍ដែលខ្មែរក្រហមដាក់ឲ្យថា ប្រាច មិត្ត។ ខ្ញុំមានអាយុ ៤១ឆ្នាំ (ឆ្នាំ២០០៤)។[1] ឪពុកខ្ញុំឈ្មោះ ប្រាច ហោម និងម្តាយឈ្មោះ សយ មុំ។ ឪពុកខ្ញុំបានស្លាប់នៅអំឡុងពេលបែករបបខ្មែរក្រហមក្នុងឆ្នាំ១៩៧៩ នៅពេលដែលគាត់រត់ត្រលប់មកស្រុកកំណើតវិញ។ ខ្ញុំជាកូនទី២ ក្នុងចំណោមបងប្អូន ទាំងអស់១០នាក់។ បងប្អូនខ្ញុំប្រាំនាក់ បានស្លាប់ដោយសារជំងឺក្នុងអំឡុងរបបខ្មែរក្រហម និងដោយសារជាន់មីននៅពេលធ្វើដំណើរត្រលប់មកស្រុកកំណើតវិញបន្ទាប់ពីខ្មែរក្រហមដួលរលំ។ ប្អូនៗខ្ញុំបានជាន់មីនស្លាប់...
សេក ឈឿន៖ អង្គការប្រុងហៅទៅហើយ ទៅលេងឪពុកម្ដាយម្ដងទៅ
ខ្ញុំឈ្មោះ សេក ឈឿន[1] អាយុ២៥ឆ្នាំ(ក្នុងឆ្នាំ១៩៧៨) ភេទប្រុស និងមានគ្រួសាររួចហើយ។ ខ្ញុំគឺជាយុវជនសហករណ៍ឃុំថ្មោងខាងត្បូង[2] ស្រុកកំចាយមារ តំបន់២០ ភូមិភាគបូព៌ា(២០៣)។ ខ្ញុំមានទីកន្លែងកំណើតនៅភូមិរកាកោះ ឃុំសំបាត់មានជ័យ ស្រុករមាសហែក តំបន់២៣ ភូមិភាគបូព៌ា។ នៅថ្ងៃទី១២ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ១៩៧៣ ខ្ញុំចូលបដិវត្តន៍នៅក្រសួងនេសាទរបស់ភូមិភាគបូព៌ា រហូតដល់ខែមិថុនា ឆ្នាំ១៩៧៨ អង្គការបានឱ្យខ្ញុំមកនៅភូមិឃុំវិញ។ ពេលនោះខ្ញុំបានទាក់ទងជាមួយមីងខ្ញុំឈ្មោះ ង៉ាន់ រស់នៅសហករណ៍ភូមិព្រៃខ្លូត...
ការចូលបម្រើក្នុងជួរទាហាន ដើម្បីបំផ្លាញបដិវត្តន៍ របស់ អ៊ី អឹល
ឯកសារចម្លើយសារភាពសរសេរដោយដៃចំនួន១៦ទំព័រ ជារបស់ អ៊ី អឹល យុទ្ធជនវរតូច៣២២ វរធំ៣២ កងពល៧០៣។ តាមរយៈចម្លើយសារភាពនៅក្នុងឯកសារនេះ (J00៤៤៣) បង្ហាញអំពីសកម្មភាព ឈ្មោះ អឹល ចូលធ្វើទាហាន ដែលទទួលផែនការពីឈ្មោះ ឆង មានតួនាទីសក្ដិ៣ ។ ក្នុងការចូលបម្រើក្នុងជួរទាហាន ក្នុងគោលបំណងបំផ្លាញបដិវត្តន៍ អឹល បានជាប់ពាក់ព័ន្ធជាមួយក្រុមមនុស្សចំនួន៨នាក់ និងបានប្រើអំពើហិង្សា គំរាមគំហែងដល់ព្រះសង្ឃ ប្លន់យកប្រាក់របស់ប្រជាជន និងប្រព្រឹត្តិអំពើពាលាអាវ៉ាសែ...
ចាន់ ធុង៖ ភ្នែករបស់ខ្ញុំត្រូវខ្វេះចេញទាំងគូ
ចាន់ ធុង[1] ភេទប្រុស អាយុ៧០ឆ្នាំ មានទីកន្លែងកំណើតនៅភូមិទ្រាស ស្រុកក្រឡាញ់ ខេត្តសៀមរាប។ បច្ចុប្បន្ន ធុង រស់នៅភូមិទួលប្រាសាទ ឃុំត្រពាំងតាវ ស្រុកអន្លង់វែង ខេត្តឧត្តរមានជ័យ។ ធុង បាននិយាយថា៖ «ខ្ញុំមានបងប្អូនបង្កើតចំនួន៩នាក់ ហើយខ្ញុំជាកូនប្រុសច្បងនៅក្នុងគ្រួសារ។ កាលពីកុមារភាពខ្ញុំមិនបានរៀនសូត្រនោះទេដោយសារតែជីវភាពគ្រួសារមានភាពខ្វះខាត។ គ្រួសារខ្ញុំប្រកបមុខរបរជាកសិករ នៅជំនាន់នោះប្រជាជនភាគច្រើនធ្វើស្រែចម្ការតែមួយមុខមិនមានមុខរបររកស៊ីអ្វីផ្សេងឡើយ។ បើទោះបីជាអ្នកភូមិមានជីវភាពក្រខ្សត់យ៉ាងណាក៏ដោយក៏អ្នកភូមិរស់នៅក្នុងសម័យនោះមានការគោរពស្រឡាញ់គ្នា និងជួយយកអាសារគ្នាណាស់។ នៅសម័យនោះប្រជាជនស្រឡាញ់រាប់អានគ្នាមិនដែលឈ្លោះទាស់ទែងអំពីបញ្ហារឿងរ៉ាវអ្វីមួយនោះទេ។ ពេលមានកម្មវិធីក្នុងភូមិម្ដងៗ អ្នកភូមិមកជួយគ្នាសឹងតែគ្រប់ផ្ទះមិនដែរខកខាន...
ឪពុកខ្ញុំ បានបង្រៀនកូនចៅឱ្យដាំដើមគ និង ចេះលះបង់ជូនអង្គការ
ហាក់ ម៉ាត់[1] អាយុ៥២ឆ្នាំ (ក្នុងឆ្នាំ២០០១) មានតួនាទីជាអធិការនគរបាលស្រុកក្រូចឆា្មរ និង រស់នៅក្នុងភូមិទី៥ ឃុំស្វាយឃ្លាំង ស្រុកក្រូចឆ្មារ ខេត្តកំពង់ចាម (បច្ចុប្បន្នស្ថិតនៅខេត្តត្បូងឃ្មុំ)។ ម៉ាត់ បានផ្ដល់បទសម្ភាសឱ្យមជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជា ស្ដីពីការចងចាំនៃរឿងរ៉ាវដែលធ្លាប់ឆ្លងកាត់ក្នុងរបបខ្មែរក្រហម ជាពិសេសការលត់ដំខ្លួន និងលះបង់សម្ភារជូន អង្គការដើម្បីប្ដូរយកវណ្ណៈស្អាតស្អំ។ ម៉ាត់ បាន រំឭកថា «ខ្ញុំមិនបានដឹងពីដើមហេតុអ្វី បានជាមានកម្លាំងខ្មែរក្រហមកើតឡើង? ស្រាប់តែសុខៗ ឃើញកងកម្លាំងខ្មែរក្រហមចូលមកត្រួតត្រាក្នុងភូមិខ្ញុំរស់នៅ។ ខ្ញុំចងចាំបានថា...
សរ ស៊ីម៖ កម្មករស្រែអំបិលជំនាន់ខ្មែរក្រហម
សរ ស៊ីម[1]ភេទស្រី អាយុ៧២ឆ្នាំ មានទីកន្លែងកំណើតនៅភូមិថ្មី ស្រុកព្រៃកប្បាស ខេត្តតាកែវ។ បច្ចុប្បន្ន ស៊ីម រស់នៅក្នុងភូមិជើងភ្នំ ឃុំត្រពាំងប្រិយ៍ ស្រុកអន្លង់វែង ខេត្តឧត្តរមានជ័យ។ ស៊ីម បាននិយាយថា៖«កាលពីកុមារភាពខ្ញុំមិនបានរៀនសូត្រនោះទេ ជំនាន់នោះខ្ញុំបានរៀនអក្ខរកម្មក៏បានចេះអានសៀវភៅបានល្អស្មើហ្នឹងថ្នាក់ទី១២បច្ចុប្បន្ន។ ខ្ញុំមានបងប្អូនបង្កើតចំនួន៦នាក់។ គ្រួសាររបស់ខ្ញុំប្រកបមុខរបរធ្វើស្រែចម្ការចិញ្ចឹមជីវិតមិនមែនជាគ្រួសារធូរធារនោះទេ។ ខ្ញុំរស់នៅជាមួយគ្រួសារដល់ឆ្នាំ១៩៧២ ខ្ញុំក៏បានចូលក្នុងសមាគមន៍ភូមិ។ នៅឆ្នាំដដែលនៅក្នុងភូមិរបស់ខ្ញុំក៏មានការជ្រើសរើសអ្នកសិល្បៈស្រុក។ កាលនោះអ្នកដែលត្រូវបានជ្រើសរើសឲ្យចូលជាអ្នកសិល្បៈមានគ្នាជាង៣០នាក់។ ការរស់នៅ ព្រមទាំងការហូបចុកហូបជាក្រុម ឬជាកងអង្គភាព។ ខ្ញុំចេះរាំ...
សួន ម៉ុត៖ ប្រធានភូមិថ្មីប្រចាំតំបន់៥ ស្រុកសេរីសោភ័ណ
នៅក្នុងឆ្នាំ១៩៧៦ ខ្មែរក្រហមបានជ្រើសរើសប្រជាជនក្នុងស្រុកអង្គរជ័យប្រហែល១០នាក់ និងជ្រើសរើសប្រជាជនក្នុងស្រុកមួយចំនួនក្នុងខេត្តកំពត និងតាកែវ ដើម្បីទៅរស់នៅភូមិភាគពាយ័ព្យ ហើយខ្មែរក្រហមបានប្រាប់ប្រជាជនថានៅភូមិភាគពាយ័ព្យដីមានជីវជាតិអាចទទួលផលបានច្រើន។ នៅពេលធ្វើដំណើរទៅដល់ភូមិភាគពាយ័ព្យ ម៉ុត ត្រូវបានអង្គការតែងតាំងឲ្យធ្វើជាប្រធានភូមិនៅ ភូមិថ្មី ឃុំភ្នៀត ស្រុកសេរីសោភ័ណ្ឌ តំបន់៥។ សួន ម៉ុត[1] ភេទប្រុស អាយុ៧៦ឆ្នាំ មានស្រុកកំណើតនៅភូមិស្រែជា ឃុំសំឡាញ ស្រុកអង្គរជ័យ ខេត្តកំពត។ បច្ចុប្បន្ននេះរស់នៅ ភូមិទួលខ្ពស់ ឃុំភ្នំព្រឹក ស្រុកភ្នំព្រឹក...
សង្គមបាក់ផ្នត់
សង្គមបាក់ផ្នត់ គឺជាសង្គមមួយដែលដឹកនាំបែបនិយមបក្សពួក ឬគ្រួសារនិយម។ សង្គមមួយនោះគឺតែងតែគិតពីផលប្រយោជន៍បក្សពួក និងគ្រួសាររបស់ខ្លួន ហើយបានកៀបសង្កត់ ព្រមទាំងជិះជាន់សិទ្ធិរបស់អ្នកដទៃ។ ជាកស្ដែងនៅក្នុងរបប លន់ នល់ ជារបបមួយដែលសម្បូរទៅដោយ អ្នកមូលធននិយម ដែលតែងតែធ្វើទុក្ខបុកម្នេញលើប្រជាជនក្រីក្រ។ ឈានចូលដល់របបខ្មែរក្រហម គឺមានការស្អប់ខ្ពើមវណ្ណៈមូលធន បានលុបបំបាត់ចោលទាំងស្រុងនូវការប្រកាន់បក្សពួក និងអ្នកមូលធននិយមទាំងអស់នោះ ញ៉ន[1] ៖ «គេថាយើងធ្លាប់ឆ្ងាញ់វាបាក់ផ្នត់ពីសង្គមចាស់យើងនោះ គេថាយើងមិនជម្រុះជម្រះហ្នឹងហើយ គេឲ្យយើងទៅរៀនសូត្រ តែមិនមែនរៀនអក្សរទេ រៀនត្បូងចប ដល់អ៊ីចឹងហើយបានដឹងឆ្អឹងគរ»។...
សង្រ្គាមបានធ្វើឲ្យប្រទេសជាតិគ្មានការអភិវឌ្ឍ និងប្រជាជនរងទុក្ខ
នៅថ្ងៃទី០៩ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ១៩៥៣[1] ប្រទេសជាតិ បានរួចផុតពីអាណាព្យាបាលបារាំង ប្រទេសជាតិ ចាប់ផ្តើមមានសុខសន្តិភាព មានការអភិឌ្ឍន៍ស្ទើរគ្រប់វិស័យទាំងអស់។ ជាការពិតណាស់ របបរាជានិយម ដែលបានដឹកនាំប្រទេស ដោយសម្តេច ព្រះនរោត្តមសីហនុ ប្រជាជនស្ទើរទូទាំងប្រទេសគោរពស្រលាញ់ព្រះអង្គ ក្នុងការដឹកនាំប្រទេសជាតិឲ្យមានការរីកចម្រើនជាបន្តបន្ទាប់។ តែការដឹកនាំប្រទេសជាតិ មិនបានយូរប៉ុន្មានផង ក៏កើតមានរដ្ឋប្រហារទម្លាក់សម្តេច ព្រះនរោត្តមសីហនុ ដោយឧត្តមសេនីយ៍លន់ នល់ ។ នៅពេលនោះប្រជាជនទូទាំងប្រទេស ជួបទុក្ខលំបាកគ្រប់បែបយ៉ាង ដូចជាប្រជាជនម្នាក់រស់នៅតាមស្រុកស្រែចម្ការតាមជនបទ...
ភួង ភាន រៀបរាប់ពីការបាត់បង់ប្អូនប្រុសធ្វើការនៅក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចក្នុងសម័យខ្មែរក្រហម
ខ្ញុំបាទឈ្មោះ ភួង ភាន[1] អាយុ៧៧ឆ្នាំ រស់នៅភូមិត្រពាំងឬស្សី ឃុំក្រឡា ស្រុកកំពង់សៀម ខេត្តកំពង់ចាម។ ខ្ញុំមានស្រុកកំណើតនៅភូមិត្រពាំងឫស្សី ឃុំក្រឡា ស្រុកកំពង់សៀម នេះតែម្ដង។ ឪពុកខ្ញុំឈ្មោះ អ៊ុក ភួង និងម្ដាយឈ្មោះ អួង អ៊ឹម និងមានបងប្អូនប្រុសស្រីចំនួន៨នាក់ ខ្ញុំជាកូនទី៣។ បងទី១ ឈ្មោះ ភួង អ៊ីម, បងទី២...
ដិន សារ៉ន កងទ័ពខ្មែរក្រហម ឈរជើងនៅសមរភូមិរកាគយ
ដិន សារ៉ន កើតនៅថ្ងៃទី០១ ខែឧសភា ឆ្នាំ១៩៥៣ នៅភូមិតាង៉កទន្លេ ឃុំព្នៅទី២ ស្រុកស៊ីធរកណ្តាល ខេត្តព្រែវែង។ បច្ចុប្បន្ន សារ៉ន រស់នៅជាមួយប្រពន្ធឈ្មោះ នុត សាវឿន (មានកូនប្រុសស្រីចំនួន៥នាក់) នៅភូមិចំការសាមសិប ឃុំគគរ ស្រុកកំពង់សៀម ខេត្តកំពង់ចាម។ សារ៉ន រៀនសូត្រដល់ថ្នាក់ទី៩(សង្គមចាស់) នៅសាលាវត្តតាណកទន្លេ និងបួសជាព្រះសង្ឃនៅវត្តតាណកទន្លេ អស់រយៈ៣វស្សា។ នៅឆ្នាំ១៩៧២...
ប្រវត្តិភូមិភូមិកំពៃ ឬភូមិកុំភ័យ
ភូមិកំពៃ ឬភូមិកុំភ័យ[1] ជាភូមិចំណាស់មួយក្នុងចំណោមភូមិទាំង១៣ នៃឃុំរំចេក ស្រុកមេមត់ ខេត្តត្បូងឃ្មុំ។ ភូមិកំពៃស្ថិតនៅទិសខាងជើងឈៀងខាងលិចឃុំរំចេក និងទីរួមស្រុកមេមត់ ក្នុងចម្ងាយប្រមាណជាង៤០គីឡូម៉ែត្រ ដោយធ្វើដំណើរចេញពីទីរួមស្រុកមេមត់តាមផ្លូវក្រាលកៅស៊ូទល់មុខផ្សារមេមត់ឆ្ពោះទៅកាន់ឃុំមេមង និងបន្តតាមផ្លូវលេខ៣៧៣C ត្រង់ចំណុចគីឡូម៉ែត្រលេខ៣៧ ត្រូវបត់ស្តាំប្រមាណ២គីឡូម៉ែត្រ គឺជាទីតាំងភូមិកំពៃ ឬភូមិកុំភ័យ។ បើតាមមេភូមិកំពៃ ឬភូមិកុំភ័យ និងចាស់ៗក្នុងភូមិបានឲ្យដឹងថា កាលពីជំនាន់អាណានិគមនិយមបារាំង ភូមិកំពៃ មានឈ្មោះថា ភូមិកុំភ័យ ពីព្រោះនៅពេលទាហានបារាំងចូលដល់ក្នុងភូមិ ទាហានបារាំងបានវាយធ្វើបាប អ្នកភូមិ...
ជា គឹមឈន៖ កងកម្លាំងបោសសម្អាតភូមិភាពបូព៌ា និងវាយចូលខេត្តតៃនិញ នៃប្រទេសវៀតណាម
ការប៉ះទង្គិចជាមួយវៀតណាម ក្នុងឆ្នាំ១៩៧៧ និងឆ្នាំ១៩៧៨ បាននាំទៅដល់ការធ្វើបន្សុទ្ធកម្មដ៏ធំ ធេង។ នៅចុងឆ្នាំ១៩៧៧ កងទ័ពវៀតណាមបានវាយចូលភាគភូមិបូព៌ា។ កងទ័ពវៀតណាមបានដកថយទៅវិញ ដោយបានកៀរយកប្រជាជនកម្ពុជារាប់រយនាក់ទៅជាមួយផង។ បន្ទាប់មកខ្មែរក្រហមបានចោទប្រជាជននិង កម្មាភិបាលភូមិភាគបូព៌ាថាបានចូលដៃជើងជាមួយវៀតណាម។ ហេតុការណ៍នេះបានជំរុញឲ្យមានការចាប់ខ្លួន និងការសម្លាប់មនុស្សជាច្រើននាក់។ [1]ខាងក្រោមជាសាច់រឿង ជា គឹមឈន ដែលបានឃើញទិដ្ឋភាពអង្គការ បោសសម្អាតប្រជាជនភូមិភាគបូព៌ា។ ខ្ញុំឈ្មោះ ជា គឹមឈន ភេទប្រុស អាយុ៤៧ឆ្នាំ មានស្រុកកំណើតនៅភូមិបឹងសាង ឃុំសូរគង...
ឌឿ ប្រាក់ ប្រើរូបសម្រស់ដ៏ទាក់ទាញ ដើម្បីប្រឆាំងបដិវត្តន៍ខ្មែរក្រហម
មេម៉ាយវ័យ២៣ឆ្នាំ ឌឿ ប្រាក់[1] បានប្រើរូបសម្រស់ដ៏ទាក់ទាញរបស់ខ្លួន នៅក្នុងផ្ទះបនមួយកន្លែង នៅម្តុំគុកក្រុងបាត់ដំបង ដើម្បីកសាងកម្លាំងក្បត់នៅក្នុងជួរទាហាន និងរៀបចំផែនការសម្លាប់ ហ៊ូ យន់ ទៀតផង។ ក្រុមអ្នកសួរចម្លើយ បានប្រើ«ទារុណកម្មធ្ងន់គួរសម»លើ ឌឿ ប្រាក់ ក្នុងគោលបំណងបង្ខំឲ្យបង្ហាញអំពីសកម្មភាពក្បត់ផ្សេងៗទៀត ទាក់ទងនឹងបណ្តាញរបស់ ចាន់ តារា (ដែលមានឋានន្តរសក្តិបី មេបញ្ជាការកងវរៈសេនាតូចកងការពារក្រុង និងជាមនុស្សរបស់ ចាន់ រង្សី) និង...
ចាន់ គឹម ៖ ជាប់គុកមួយគ្រួសារ ដោយសារស្ករត្នោតមួយឡាំង
បទពិសោធន៍របស់ប្រជាជនកម្ពុជាដែលធ្លាប់បានឆ្លងកាត់ក្នុងរបបខ្មែរក្រហម មិនថាតិចឬច្រើន តែងតែទទួលរងការប៉ះទង្គិចផ្លូវចិត្ត តាមរយៈការបង្អត់អាហារ ការបង្ខំឲ្យធ្វើការលើសកម្លាំង ការចោទប្រកាន់ពីកំហុសតូចតាច និងអ្វីដែលមិនគួរជាកំហុសដើម្បីនាំយកទៅធ្វើទារុណកម្ម ឬដាក់នៅមន្ទីរសន្តិសុខ ឬមន្ទីរដាក់អ្នកទោស ឬមន្ទីរឃុំឃាំង នៅទូទាំងប្រទេសតាមតំបន់ តាមសហករណ៍ តាមភូមិជាដើម។ តួយ៉ាងដូចជាសាច់រឿងរបស់ ចាន់ គឹម ភេទស្រី អាយុ ៦០ឆ្នាំ ក៏ធ្លាប់ត្រូវបានខ្មែរក្រហមនាំយកទៅដាក់នៅមន្ទីរអ្នកទោសនៅលើភ្នំ ក្នុងភូមិស្វាយចាល់ទាំងគ្រួសារ មានសមាជិក៤នាក់ ក្នុងនោះមានប្តី និងកូនពីរនាក់ទៀត។ ចាន់...
ច្រុន ឆុត ៖ ត្រូវបានកងទ័ពខ្មែរក្រហមបាញ់ត្រូវភ្លៅចំនួនបីគ្រាប់
ចុងឆ្នាំ១៩៧៨ ឆុត និងប្រជាជនមួយចំនួនដែលនៅធ្វើការងារតាមសហករណ៍ បានសម្រេចចិត្តចូលរួមជាមួយទាហានសម្ដេច ហ៊ុន សែន ដើម្បីវាយបកទៅកាន់កងទ័ពខ្មែរក្រហមនៅឃុំឬស្សីក្រាំង ស្រុកគាស់ក្រឡ ខេត្តបាត់ដំបង។ ក្នុងអំឡុងពេលប្រយុទ្ធ ឆុត ត្រូវបានកងទ័ពខ្មែរក្រហមបាញ់ត្រូវភ្លៅខាងស្ដាំចំនួនបីគ្រាប់ បណ្ដាលឲ្យរងរបួសយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ។ ឆុត បាននិយាយរៀបរាប់ពីរឿងរ៉ាវដូចខាងក្រោម៖ ច្រុន ឆុត[1] ភេទប្រុស អាយុ៧៨ឆ្នាំ។ សព្វថ្ងៃមិនប្រកបមុខរបរអ្វីនោះទេ ចាស់ជរា ។ ឆុត មានស្រុកកំណើតនៅភូមិដំណាក់ធ្នង់ ឃុំតាលោ...
គង់ វឿន៖ ប្រធានអនុសេនាតូចកងកាំភ្លើងធំតំបន់២៤
ឆ្នាំ១៩៧៣ វឿន បានស្ម័គ្រចិត្តចូលបម្រើកងទ័ពខ្មែរក្រហម និងបានចូលរួមធ្វើសង្រ្គាមទប់ទល់ជាមួយនឹងទាហាន លន់ នល់ រហូតរំដោះទីក្រុងភ្នំពេញបានដោយជោគជ័យ។ បន្ទាប់ពីរំដោះបានទីក្រុងភ្នំពេញ ថ្ងៃទី១៧ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៧៥ វឿន ត្រូវបានតែងតាំងជាប្រធានអនុសេនាតូចកងកាំភ្លើងធំ ដោយគ្រប់គ្រងកងទ័ពចំនួន៥០នាក់ ក្នុងតំបន់២៤។ ឈ្មោះ គង់ វឿន ភេទប្រុស អាយុ៧០ឆ្នាំ[1]។ មានមុខរបរធ្វើចម្ការ ដាំដំឡូង។ វឿន មានស្រុកកំណើតនៅក្នុងភូមិព្រះស្រែ ឃុំបឹងព្រះ...
សាច់រឿងសង្ខេបអ្នករស់រានមានជីវិតពីរបបខ្មែរក្រហម និងអំពីស្ថានភាពជំងឺបច្ចុប្បន្ន
ខ្ញុំឈ្មោះ គង់ ម៉ាច អាយុ៥៨ឆ្នាំ ភេទស្រី មានទីកន្លែងកំណើតស្ថិតនៅក្នុងភូមិក្រាំងស្បូវ ឃុំក្រាំងស្បូវ ស្រុកឈូក ខេត្តកំពត។ បច្ចុប្បន្នខ្ញុំរស់នៅ ភូមិបាក់នឹម ឃុំច្រេស ស្រុកជុំគិរី ខេត្តកំពត។ ខ្ញុំមានបងប្អូនបង្កើតចំនួន ៧នាក់។ កាលពីកុមារភាព ខ្ញុំរៀនបានត្រឹមថ្នាក់ទី៣ ក៏ត្រូវឈប់រៀនដោយសារឪពុកម្ដាយមានជីវភាពខ្វះខាត ខ្ញុំត្រូវជួយមើលប្អូន និងធ្វើការងារផ្ទះជាដើម។ នៅឆ្នាំ ១៩៧៥ កើតមានរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ដែលប្រជាជនភាគច្រើនស្គាល់ថារបបខ្មែរក្រហមដឹកនាំដោយ...
នៅ ទួច៖ ដល់តែពិបាកចិត្តពេក ខ្ញុំលែងមានស្មារតី និងវង្វេងអស់ហើយនៅពេលនោះ
ញុំឈ្មោះ នៅ ទួច ភេទស្រី អាយុ ៨០ឆ្នាំ រស់នៅភូមិព្រៃអង្គុញ ឃុំព្រៃកណ្តៀង ស្រុកពាមរ៍ ខេត្តព្រៃវែង។ ខ្ញុំមានឪពុកឈ្មោះ បូ នៅ និង ម្តាយឈ្មោះ ជ័យ ភ្លាវ។ ខ្ញុំមានបងប្អូនចំនួន១៣នាក់ ស្លាប់អស់២នាក់។ ខ្ញុំជាកូនច្បងនៅក្នុងគ្រួសារ។ កាលនៅពីតូច ខ្ញុំមិនបានចូលសិក្សារៀនសូត្រទេ ដោយសារតែជីវភាពក្រីក្រ។ ខ្ញុំបានរៀបការជាមួយស្វាមីឈ្មោះ អុច...
ប្រវត្តិតស៊ូ របស់ សាន់ ហឿង ដែលជាកងចល័តស្រុកកំពង់សៀម
សាន់ ហឿង[1] មានអាយុ៦៥ឆ្នាំ បច្ចុប្បន្ន រស់នៅឃុំគគរ ស្រុកកំពង់សៀម ខេត្តកំពង់ចាម។ ហឿង មានប្រវត្តិតស៊ូ និងការចងចាំមិនអាចបំភ្លេចបាននៅក្នុងរបបខ្មែរក្រហម ដូចជា ការរស់នៅបែកពីឪពុកម្ដាយ, ការបង្ខំធ្វើការងារហួសកម្លាំង, គ្មានអាហារហូបគ្រប់គ្រាន់ និងការដែលអាចត្រូវបានចាប់ខ្លួនយកទៅសម្លាប់ចោល។ ខាងក្រោមនេះ គឺជាការសេចក្ដីសង្ខេបសាច់រឿងរបស់ សាន់ ហឿង ក្នុងបទសម្ភាសន៍ជាមួយក្រុមការងារមជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជា សាខាខេត្តកំពង់ចាម៖ «ខ្ញុំឈ្មោះ សាន់ ហឿង គឺជាអ្នករស់រានមានជីវិតពីរបបខ្មែរក្រហម...
មានគម្រោងរត់ចូលទៅថៃ ក្នុងជំនាន់ខ្មែរក្រហម
ហោ ថៃ ហៅ ធុល[1] ភេទប្រុស អាយុ២៩ឆ្នាំ មានទីកន្លែងកំណើតនៅក្នុងភូមិវត្តកែវរមូល ស្រុកកំពង់សៀម ខេត្តកំពង់ចាម។ បច្ចុប្បន្នរស់ភូមិព្រែកខ្ពប ស្រុក៤១ តំបន់៤ ក្រុមទី២២ កងតូចលេខ៧ កងធំលេខ៣។ ថៃ បានឆ្លើយសារភាពថា៖ «កាលពីវ័យកុមារខ្ញុំរៀនបានត្រឹមថ្នាក់ទី៧។ ឪពុកម្ដាយ ខ្ញុំប្រកបមុខរបរធ្វើស្រែចម្ការ សម្រាប់ផ្គត់ផ្គង់ជីវភាពរស់នៅប្រចាំថ្ងៃ។ បងប្អូនបង្កើតខ្ញុំមានចំនួន២នាក់។ ខ្ញុំមានគ្រួសារហើយ ប្រពន្ធខ្ញុំឈ្មោះ កុយ...
លី អ៊ីសា រៀបរាប់ពីជីវិតដែលបានឆ្លងកាត់ក្នុងសម័យសង្គ្រាម
ខ្ញុំមានឈ្មោះលី អ៊ីសា[1] កើតនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៣៦ នៅភូមិចំការសាមសិប ឃុំគគរ ស្រុកកំពង់សៀម ខេត្តកំពង់ចាម។ នៅក្នុងអំឡុងឆ្នាំ១៩៥៨ ខ្ញុំបានផ្លាស់ប្តូរមករស់នៅភូមិសោយ១ ឃុំបើស១ ស្រុកក្រូចឆ្មារ។ នៅពេលមានរដ្ឋប្រហារទម្លាក់សម្តេចព្រះនរោត្តម សីហនុនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៧០ ខ្ញុំបានឃើញប្រជាជនជាច្រើនបានធ្វើបាតុកម្មទាមទារយកអំណាចឲ្យសម្តេចនរោត្តម សីហនុវិញ។ នៅក្នុងអំឡុងឆ្នាំ ១៩៧១-១៩៧៣ កងទ័ពរំដោះខ្មែរក្រហមបានចូលកាន់កាប់ និងរំដោះតំបន់មួយចំនួននៅតាមជនបទប្រទេសកម្ពុជា។[2] នៅពេលដែលបានកងទ័ពរំដោះខ្មែរក្រហមបានចូលមកដល់ក្នុងភូមិឆ្នាំ១៩៧៣ ខ្មែរក្រហមបានឲ្យប្រជាជននៅក្នុងភូមិបង្កើតជាក្រុម «ប្រវាស់ដៃ»។ នៅក្នុងអំឡុងពេលមានសង្រ្គាមស៊ីវិល ពីឆ្នាំ១៩៧០-១៩៧៥ ប្រជាជនភាគច្រើនដែលរស់នៅតាមតំបន់រំដោះរបស់ខ្មែរក្រហមត្រូវបានរៀបចំឲ្យទៅជា...
ប្រែក្លាយបដិវត្តន៍ឲ្យទៅជាសើរើនិយម
សោម ឃន[1] ត្រូវបានចាប់ខ្លួននិងសួរចម្លើយរយៈពេលជាងមួយម៉ោង នៅថ្ងៃទី២ ខែតុលា ឆ្នាំ១៩៧៦ ពីបទពាក់ព័ន្ធនឹងចលនាក្បត់ ដែលចលនានេះមានគោលដៅប្រែក្លាយការគ្រប់គ្រងរបស់បដិវត្តន៍ខ្មែរក្រហម ឲ្យទៅជាសើរើនិយមវិញ។ ចលនាក្បត់នេះបានទទួលការគាំទ្រពីប្រទេសវៀតណាម និងសូវៀត។ បន្ទាប់ការសួរចម្លើយ សោម ឃន បានផ្តិតមេដៃ ដោយភ្ជាប់នឹងក្រុមអ្នកសួរចម្លើយ រួមមាន៖ សមមិត្ត ភី ដែលជាប្រធានក្នុង ពេលសួរចម្លើយ សមមិត្ត ឡេត និងសាវ៉ាន ដែលជាអនុប្រធាន...
ការឈឺចាប់បន្សល់ពីរបបខ្មែរក្រហមនៅតែមិនអាចបំភ្លេចបាន
«ជួនកាលរឿងរ៉ាវដែលកើតឡើងក្នុងរបបខ្មែរក្រហម ថ្វីត្បិតតែយើងមិនចង់រំឭក ប៉ុន្តែបញ្ហាហ្នឹងនៅតែដិតដាមធ្វើយ៉ាងម៉េចក៏វាមិនរំសាយដែររឿងផ្លូវចិត្តនេះ ដូចក្រដាសដែលប្រលាក់ហើយនៅតែមានស្នាម»។[1] ហង្ស សីហា មានស្រុកកំណើតនៅភូមិហនុមានខាងជើង ឃុំក្រាំងធ្នង់ ស្រុកបាទី ខេត្តតាកែវ រៀបការក្នុងរបបខ្មែរក្រហម ដោយការប្តេជ្ញាក្នុងចំណោមប្តីប្រពន្ធ ៥០គូក្នុងពិធីបើកវគ្គ[2]ឆ្នាំ១៩៧៨ ដោយការស្នើរសុំទៅអង្គការ[3]របស់ឪម្តាយ សីហា ប៉ុន្តែមានគូរខ្លះត្រូវបានបង្ខំដោយថ្នាក់លើ។ ប្រពន្ធឈ្មោះ ជា សាវ អាយុ ៤០ឆ្នាំជាអ្នកស្រុកជាមួយគ្នា មានកូន ៥នាក់ ស្រី៣នាក់ដែលកូនច្បងកើតក្នុងឆ្នាំ១៩៨៩។ សីហា...
ការគំរាមគំហែងរបស់ខ្មែរក្រហម ចំពោះជនជាតិឥស្លាម
ខ្ញុំឈ្មោះ ហ្វា សា អាយុ៥៩ឆ្នាំ រស់នៅភូមិចុងថ្នល់ សង្កាត់បារាយណ៍ ក្រុងដូនកែវ ខេត្តតាកែវ។ ខ្ញុំ គឺជនជាតិឥស្លាម។ ឪពុកខ្ញុំឈ្មោះ សាន់ ហ្វាម្ដាយឈ្មោះ សុខ យិន (ស្លាប់ទាំងពីរ)។ ខ្ញុំមានបងប្អូន៦នាក់ ស្រី៣នាក់ប្រុស៣នាក់។ ខ្ញុំមានប្រពន្ធ ឈ្មោះ ម៉ាត់ ពៅ និងមានកូន៧នាក់ ស្រី៣នាក់ប្រុស៤នាក់។...
រឿងរ៉ាវនៅក្នុងភូមិ គួរតែមានសរសេរ ចងក្រងថែរក្សាទុក ឲ្យក្មេងជំនាន់ក្រោយបានដឹង
មជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជា[1]បានសម្ភាស និងរៀបចំវេទិកាជាច្រើនក្នុងសហគមន៍ជនជាតិចាម ជាពិសេស ភូមិស្វាយឃ្លាំង ដែលមហាជនស្គាល់ និង មានភាពព្រឺព្រួចចំពោះព្រឹត្តិការងើបបះបោរប្រឆាំងជាមួយខ្មែរក្រហមក្នុងអំឡុងឆ្នាំ១៩៧៥-១៩៧៩។ ការងើបបះបោរប្រឆាំងជាមួយទាហានខ្មែរក្រហម គឺមកពីការគាបសង្កត់លើសេរីភាពនៃការគោរពសាសនា និងការចាប់យកប្រជាជនដែលមានចំណេះដឹងក្នុងភូមិស្វាយឃ្លាំងយកទៅសម្លាប់ ដោយគ្មានហេតុផល។ បទសម្ភាសរបស់អ្នករស់រានមានជីវិតពីរបបខ្មែរក្រហម គឺជាចំណែកមួយដ៏មានសារសំខាន់ចំពោះការថែរក្សាប្រវត្តិសាស្រ្តទុកសម្រាប់យុវជនជំនាន់ក្រោយបានរៀនសូត្រ និងជាផ្នែកមួយនៃការទប់ស្ដាត់អំពើប្រល័យពូជសាសន៍។ ស្មាន កាជិ[2] ភេទប្រុស អាយុ៥៥ឆ្នាំ (ក្នុងឆ្នាំ១៩៩៩) បានរៀបរាប់ថា ការថែរក្សាទុកនូវប្រវត្តិសាស្រ្តរបស់ជនជាតិចាមក្នុងភូមិស្វាយឃ្លាំង ពីហេតុការបះបោរគួរចងក្រង ថែរក្សាទុកសម្រាប់យុវជនជំនាន់ក្រោយដើម្បីរៀនសូត្រ ឈ្វេងយល់ និងដឹងពីប្រវត្តិសាស្រ្តក្នុងសហគមន៍របស់ខ្លួន។...
ឪពុកខ្ញុំជាប្រធានឃុំរំចេកក្នុងសម័យខ្មែរក្រហម
ឪពុកខ្ញុំឈ្មោះ ផេង បានចូលបម្រើខ្មែរក្រហមនៅក្នុងភូមិព្នៅ ឃុំរំចេក ស្រុកមេមត់ តំបន់២១ ភូមិភាគបូព៌ា តាំងពីឆ្នាំ១៩៧០។ នៅឆ្នាំ១៩៧៧ ឪពុកខ្ញុំត្រូវបានខ្មែរក្រហមជ្រើសតាំងឲ្យធ្វើប្រធានឃុំរំចេក។ នៅអំឡុងពេល ឪពុកខ្ញុំជាប្រធានឃុំរំចេកមានអ្នកភូមិស្រឡាញ់ចូលចិត្តគាត់ច្រើន ពីព្រោះគាត់ជាមនុស្សល្អ។ ថ្ងៃមួយឈ្មោះ សុវណ្ណ ភេទស្រី ជាអតីតជាងកាត់សម្លៀកបំពាក់រស់នៅស្រុកមេមត់ ត្រូវខ្មែរក្រហមបានជម្លៀសឲ្យមករស់នៅភូមិព្នៅ។ សុវណ្ណ មិនចេះរស់នៅក្នុងភូមិព្នៅ និងមានបំណងចង់រត់ត្រឡប់ទៅស្រុកមេមត់វិញ។ ឪពុកខ្ញុំបានប្រាប់ថា កុំចង់រត់អី ប្រយ័ត្នកងឈ្លបចាប់ និងយកទៅសម្លាប់ចោល។...
ប្រធានសន្តិសុខស្រុកមុខកំពូល ប្រចាំតំបន់២២ ភូមិភាគបូព៌ា
ខ្ញុំឈ្មោះ ហឹង អឿន[1] ភេទប្រុស អាយុ២៧ឆ្នាំ នៅក្នុងឆ្នាំ១៩៧៧។ ខ្ញុំមានទីកន្លែងកំណើតនៅភូមិកន្លែងចក ឃុំមៀន ស្រុកអូររាំងឪ (បច្ចុប្បន្នខេត្តត្បូងឃ្មុំ) តំបន់២២ ភូមិភាគបូព៌ា។ ខ្ញុំមានឪពុកឈ្មោះ ហឹង និងម្ដាយឈ្មោះ ឌី មានមុខរបរគឺជាកសិករ។ ខ្ញុំមានបងប្អូនបង្កើតចំនួន៩នាក់គឺស្រីចំនួន៤នាក់ និង ប្រុសចំនួន៥នាក់។ បងប្អូនខ្ញុំចូលបដិវត្តន៍ចំនួន៦នាក់ និងរស់នៅសហករណ៍ចំនួន៣នាក់។ ខ្ញុំចូលបដិវត្តន៍ដំបូងក្នុងភូមិកន្លែងចកមានតួនាទីជាឈ្លបភូមិ[2]ដែលអ្នកចូលជាកូនចៅប្រជាជនក្រីក្រ ពោរពេញទៅដោយស្មារតីស្នេហាជាតិ ស្នេហាស្រុកកំណើត...
អ្នកដឹកជញ្ជូនម្ហូបអាហារផ្គត់ផ្គង់កងទ័ពខ្មែរក្រហម
នៅឆ្នាំ១៩៧៧ ស៊ីម ត្រូវបានអង្គការខ្មែរក្រហមប្ដូរចេញពីខាងនេសាទ ឲ្យទៅនៅខាងសេដ្ឋកិច្ច ដើម្បីដឹកជញ្ជូនម្ហូបអាហារ និងសម្ភារផ្សេងៗទៅផ្គត់ផ្គង់កងទ័ពខ្មែរក្រហមដែលប្រចាំការនៅទីក្រុងភ្នំពេញ និងខេត្តកណ្ដាល។ ឈ្មោះ ម៉ែន ស៊ីម ភេទប្រុស មានអាយុ៦៧ឆ្នាំ[1]។ សព្វថ្ងៃប្រកបមុខរបរធ្វើចម្ការ ដាំដំឡូង និងដាំពោតបន្តិចបន្តួចសម្រាប់ទ្រទ្រង់ជីវភាពរស់នៅប្រចាំថ្ងៃ។ ស៊ីម មានស្រុកកំណើតនៅក្នុងភូមិថ្មស ឃុំភ្នំបាត ស្រុកពញ្ញាឮ ខេត្តកណ្ដាល។ បច្ចុប្បន្ន ស៊ីម រស់នៅក្នុងភូមិដីក្រហម ឃុំអន្លង់រាប ស្រុកវាលវែង...
អតីតកងដឹកជញ្ជូនសមរភូមិកំពង់ចាម
ខ្ញុំឈ្មោះ ឆេង ទុយ[1] កើតនៅឆ្នាំ១៩៣៧ នៅភូមិចំការសាមសិប ឃុំគគរ ស្រុកកំពង់សៀម ខេត្តកំពង់ចាម។ ខ្ញុំមានប្រពន្ធឈ្មោះ ស្រ៊ុន ណៃសៀប មានកូនប្រុសស្រីចំនួន៣នាក់ មានចៅ ប្រុសស្រីចំនួន៤នាក់ និងមានចៅទួតចំនួន២នាក់។ ខ្ញុំគឺជាកូនច្បងក្នុងចំណោមបងប្អូនប្រុសស្រីទាំងអស់ ចំនួន១០នាក់។ នៅវ័យកុមារ ខ្ញុំបានចូលរៀននៅសាលាបឋមសិក្សាគគរ រហូតដល់ថ្នាក់ទី៣។ ដោយសារ តែ មានជីវភាពក្រីក្រ ខ្ញុំឈប់រៀននៅឆ្នាំ១៩៥៤ និងមកជួយធ្វើស្រែចំការជាមួយឪពុកម្ដាយវិញ។...
ខ្សែចាត់តាំងក្បត់នឹងបដិវត្ដខ្មែរក្រហម
ខាងក្រោមនេះ ជាចម្លើយសារភាពរបស់ ចេត រៀម។ រៀម ត្រូវបានចាប់ខ្លួនដោយអង្គការខ្មែរក្រហម នៅថ្ងៃទី១០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ១៩៧៦។ ចម្លើយសារភាពនៅត្រូវបានធ្វើឡើងក្នុងថ្ងៃដដែលចាប់ពីម៉ោង៧និង៣០នាទីព្រឹក រហូតដល់ម៉ោង១២ និង៤៥យប់ ដោយបានសរសេរថា ៖ «ខ្ញុំឈ្មោះដើម ចេត រៀម[1] ឈ្មោះបដិវត្ដន៍ មាក ភេទប្រុស អាយុ៣៦ឆ្នាំ មានទីកន្លែងកំណើតនៅក្នុងភូមិគក ឃុំអង្គរទ្រេត ស្រុកព្រៃវែង...
រស់មួយសតវត្សរ៍ក្នុងស្រមោលអន្ធកាល
ស្នាមជ្រីវជ្រួញដក់ជ្រៅនៅលើផ្ទៃមុខដ៏ស្រងូតស្រងាត់របស់លោកយាយ ស៊ួម អម អាចបង្ហាញថាលោកយាយបានរស់ឆ្លងកាត់ជាច្រើនសម័យកាលនៃប្រវត្តិសាស្ត្រកម្ពុជា។ ស្ថិតនៅក្នុងវ័យ៩៩វស្សា[1] លោកយាយ ស៊ួម អម បានរស់រានឆ្លងកាត់ទំព័រប្រវត្តិសាស្ត្រច្របូកច្របល់របស់កម្ពុជា និងជាសាក្សីរស់នៃយុគសម័យសង្គ្រាមដែលកើតមានរាប់ទសវត្សរ៍, ការប្តូរផ្លាស់នៃរបបដឹកនាំច្រើនជំនាន់ និងផលពិបាកឥតគណនាបន្សល់ពីរបត់នយោបាយទាំងនេះ។ រស់នៅក្នុងខ្ទមតូចមួយជាមួយចៅវ័យ១៦ឆ្នាំ ក្នុងភូមិសេកសក ឃុំផ្លូវមាស ស្រុករតនមណ្ឌលខេត្តបាត់ដំបង លោកយាយ អម បានរំឭកអំពីបទពិសោធន៍ជីវិត ប្រកបដោយភាពមិនងាយទ្រុឌទ្រោម អមជាមួយនឹងសេចក្តីសង្ឃឹមយ៉ាងសុទិដ្ឋិនិយមចំពោះអនាគតស្ងប់សុខមួយ។ រឿងរ៉ាវជីវិតរបស់លោកយាយ អម បានផ្តើមចេញពីជីវិតរស់នៅដោយសុខសាន្តត្រានតាមរយៈការប្រកបរបរស្រែចម្ការនៅភូមិកំណើតរបស់ខ្លួន គឺភូមិឆករកា...
ការជម្លៀស និងសម្លាប់ប្រជាជននៅស្រុកកោះញែក
នៅក្នុងរបបខ្មែរក្រហម ជនជាតិខ្មែរ និងជនជាតិភាគតិច ដែលរស់នៅខេត្តមណ្ឌលគិរី ស្លាប់អស់ប្រមាណ ៣៦៦០នាក់ ប៉ុន្តែចំនួននេះមិនបានរាប់បញ្ជូលទាំងប្រជាជនជម្លៀសនោះទេ។ មូលហេតុដែលប្រជាជនស្លាប់ច្រើន ដោយសារតែអង្គការចោទប្រកាន់ថាជា ប៉ូលិស, ទាហាន, អ្នកធ្វើការងាររាជការ មេភូមិ មេឃុំចាស់ៗ ក្នុងរបប លន់ នល់ ហើយក្រោយមក អង្គការ បានចោទប្រជាជនថាចូលរួមជាមួយ វៀតណាម។ នៅត្រង់ចំណុចនេះ ប្រសិនបើអ្នកណាម្នាក់ ដែលអង្គការគិតថាក្បត់ ឬក៏រត់ចូលទៅក្នុងប្រទេសវៀតណាម...
ជីវិតរស់ចេញពីរណ្តៅសាកសព
ជនបដិវត្តន៍ម្នាក់ស្ទើរតែបាត់បង់ជីវិតក្រោយពីការបង្ក្រាបយ៉ាងគំហុកលើកម្មាភិបាលភូមិភាគបូព៌ាដែលបានបះបោរ។ កម្មាភិបាលភូមិភាគនេះត្រូវបានចាប់ខ្លួនកើនដល់១,១៦៥នាក់ ដោយមានការចាប់ខ្លួនមនុស្សប្រហែល៥០០នាក់ ក្នុងខែមិថុនា ឆ្នាំ១៩៧៨ ក្រោមការធ្វើអត្តឃាតរបស់ សោ ភឹម។[1] នង នេត គឺជាជនបដិវត្តន៍ថ្នាក់មូលដ្ឋានដែលត្រូវបានជ្រើសរើសឲ្យទៅធ្វើការនៅសាលាស-២០០ នៅជិតបុរីកីឡា ក្រុងភ្នំពេញ។ អំឡុងពេលធ្វើការគាត់ធ្លាប់ឃើញថ្នាក់ដឹកនាំកំពូលៗនៃរបបខ្មែរក្រហមបានមកបង្រៀនកម្មាភិបាលស្តីអំពីវគ្គអប់រំនយោបាយ។ ខាងក្រោមនេះជាប្រវត្តិរូបសង្ខេបរបស់ នេត ពីអ្នកធ្វើបដិវត្តន៍ក្លាយទៅជាអ្នកទោសត្រូវបាននាំយកទៅសម្លាប់ ប៉ុន្តែអាចនៅមានជីវិតដោយបានវារចេញពីរណ្តៅសាកសពកាលពីជាង៤៥ឆ្នាំមុន។ នង នេត[2] ភេទប្រុស អាយុ៥២ឆ្នាំ (២០០៥) រស់នៅភូមិបឹង ឃុំត្រស់...
បណ្ដាំចុងក្រោយរបស់បងប្រុស
ដំណើរគ្មានថ្ងៃត្រលប់ ដោយទឹកមុខស្រពោន និងបន្សល់តែបណ្តាំមុនពេលចាកចេញ នេះជារឿងរ៉ាវរបស់អ្នកជាប់ឃុំឃាំងមន្ទីរសន្តិសុខ ស-២១។ តាមរយៈប្រវត្តិរូបអ្នកជាប់ឃុំឃាំងមន្ទីរសន្តិសុខ ស-២១ អ្នកស្រាវជ្រាវនៃមជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជា បានសម្ភាសជាមួយប្អូនស្រីរបស់អ្នកជាប់ឃុំឃាំង ដើម្បីដឹងពីរឿងរ៉ាវដែលកើតមានឡើងពីអតីតកាល និងមូលហេតុនៃការចាប់ខ្លួនរបស់ឈ្មោះ ឡាច កប[1] ក្នុងសម័យខ្មែរក្រហម។ ប្អូនស្រីម្នាក់នោះ ឈ្មោះ ឡាត់ សុខ[2] មានអាយុ ៦១ឆ្នាំ ក្នុងឆ្នាំ២០០៦ មានស្រុកកំណើតនៅភូមិតាលាស់ ឃុំតាលាស់ ស្រុកមោងឫស្សី ខេត្តបាត់ដំបង។...
ជីវិតតស៊ូរបស់សួន សាម៉ន ក្នុងរបបខ្មែរក្រហម
ខ្ញុំឈ្មោះ សួន សាម៉ន ភេទស្រី អាយុ៧០ឆ្នាំ។ ឪពុករបស់ខ្ញុំឈ្មោះ សំរិទ្ធ សួន និងម្ដាយឈ្មោះ យិម សែ។ ខ្ញុំមានបងប្អូនចំនួន៥នាក់។ ខ្ញុំជាកូនទី៣ក្នុងគ្រួសារ។ ខ្ញុំរៀបការប្ដីឈ្មោះ កែប រឿន និងមានកូនប្រុសស្រីសរុបចំនួន៦នាក់ (ប្រុស៣ ស្រី៣)។ ខ្ញុំកើតនៅខេត្តតាកែវ ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្ននេះ ខ្ញុំរស់នៅភូមិអូររុន ឃុំអូរស្វាយ ស្រុកបុរីអូរស្វាយ-សែនជ័យ ខេត្តស្ទឹងត្រែង។...
ខ្ញុំអន់ចិត្តចំពោះការចាត់តាំង
ឯកសារចម្លើយសារភាព លេខ D០២៦៨៤ សរសេរដោយដៃ ចំនួន៣៩ទំព័រ របស់ឈ្មោះ ម៉ើ ម៉ាត់ ហៅ ម៉ើ រ៉េត។ ចម្លើយសារភាពរបស់ ម៉ើ ម៉ាត់ បាននិយាយអំពីបំណងចង់រត់ទៅប្រទេសវៀតណាម តាមការអូសទាញរបស់ សាវី (ធ្វើការនៅក្នុងអង្គភាព កងវរសេនាធំលេខ១៦០) នៅក្រោមមូលហេតុ ការអន់ចិត្តចំពោះអង្គការ ដែលមិនដំឡើងមុខមាត់តួនាទី ឋានន្តរសក្តិឲ្យខ្លួន។ ប៉ុន្តែមិនទាន់បានរត់ចេញទេ ក៏ត្រូវបានអង្គការចាប់ខ្លួនបាននៅខែមករា...
ភាពខុសគ្នារវាងអ្នកជំងឺនៅទីក្រុង និងជនបទនៅក្នុងរបបខ្មែរក្រហម
អ្នកជំងឺនៅក្នុងរបបខ្មែរក្រហម មានភាពខុសគ្នារវាងនៅភ្នំពេញ និងនៅតាមជនបទ។ អ្នកជំងឺដែលទទួលបានការព្យាបាលនៅទីក្រុងភ្នំពេញពេលនោះភាគច្រើនគឺជាអ្នកដែលមានឋានៈតួនាទីធំៗនៅក្នុងរបបខ្មែរក្រហម យោធា និងកងទ័ព និងមានតែប្រជាជនមួយចំនួនតូចប៉ុណ្ណោះ។ ប្រសិនជាយើងនិយាយពីការព្យាបាលជំងឺ គឺមានស្តង់ដា និងមានការប្រើប្រាស់ថ្នាំត្រឹមត្រូវ។ ចំណែកឯអ្នកជំងឺនៅតាមបណ្ដាខេត្ត គឺជាប្រជាជនធម្មតា ហើយចំពោះការព្យាបាលវិញ គ្រូពេទ្យមិនសូវយកចិត្តទុកដាក់លើការព្យាបាលអ្នកជំងឺត្រឹមត្រូវតាមស្តង់ដាឡើយ។ ខាងក្រោមនេះគឺជាការរៀបរាប់រឿងរ៉ាវរបស់អ្នករស់រានមានជីវិត ដែលមានតួនាទីជាគ្រូពេទ្យនៅក្នុងរបបខ្មែរក្រហម។ ញ៉ែម ខាន់[1] ហៅ ធឿន ភេទស្រី អាយុ៤១ឆ្នាំ (២០០៣) មានទីលំនៅ នៅភូមិត្រពាំងព្រីង...
ពេទ្យព្យាបាលកុមារនៅព-១
គ្រូពេទ្យនៅក្នុងរបបខ្មែរក្រហម ភាគច្រើនមិនមានជំនាញច្បាស់លាស់ទេ។ នៅអំឡុងពេលនោះមានវេជ្ជបណ្ឌិតបង្រៀនជំនាញពេទ្យដែរ ប៉ុន្តែការរៀននោះមានរយៈពេលត្រឹមតែ៣-៦ខែប៉ុណ្ណោះ ដូច្នេះហើយចំណេះដឹងដែលទទួល មិនបានច្បាស់លាស់នោះទេ។ ជាក់ស្ដែង យ៉ន[1] បាននិយាយថា៖ «ចេះស្អី មានទាន់បានរៀនសូត្រ ទើបតែចូលទៅធ្វើមិនទាន់បាន១ឆ្នាំស្រួលបួលផង» ។ ឯក យ៉ន ភេទស្រី អាយុ៤២ឆ្នាំ (២០០៤) មានទីលំនៅ នៅភូមិពោធិ៍តាម៉ុក ឃុំអង្គប្រាសាទ ស្រុកគិរីវង់ ខេត្តតាកែវ។ ឪពុកឈ្មោះ ឯក...
ស៊ីស្តូសូម៉ាមេគង្គី (Schistosomiasis Mekongi)
ស៊ីស្តូសូម៉ាមេគង្គី (Schistosomiasis Mekongi) វាធ្វើឲ្យមានបញ្ហាប៉ះពាល់សុខភាពជាសាធារណៈ ដល់ប្រជាជននៅក្នុងសហគមន៍ ដែលកំពុងរស់នៅតាមដងទន្លេមេគង្គនៃប្រទេសកម្ពុជា និងប្រទេសឡាវ[1] ។ នៅប្រទេសកម្ពុជា ត្រូវបានរកឃើញនៅភាគឦសានតាមដងទន្លេមេគង្គ (ខេត្តក្រចេះ និងស្ទឹងត្រែង)។ ពពួកប៉ារ៉ាស៊ីត trematode genus Schistosoma ធ្វើឲ្យមនុស្សជាង ៨០០ លាននាក់នៅក្នុងតំបន់ត្រូពិចរបស់ពិភពលោក ប្រឈមនឹងហានិភ័យ ដោយឆ្លងមួយភាគបីនៃពួកគេ។ ប្រភេទ Schistosoma ប្រាំមួយប្រភេទផ្សេងគ្នាអាចឆ្លងដល់មនុស្ស ដោយនីមួយៗអាស្រ័យលើប្រភេទខ្យងជាក់លាក់ដែលដើរតួជាម្ចាស់ផ្ទះកម្រិតមធ្យម។...
កុមារកងទ័ព
កុមារ ឬ យុទ្ធជន យុទ្ធនារី ភាគច្រើនបានស្ម័គ្រចិត្តចូលបដិវត្តន៍ខ្មែរក្រហម នៅចន្លោះឆ្នាំ១៩៧០-១៩៧៣ និងមួយចំនួនទៀតត្រូវចាប់បង្ខំឲ្យចូលបដិវត្តន៍ពីឆ្នាំ១៩៧៤-១៩៧៥។ នៅអំឡុងពេលនោះយើងឃើញថា មានយុវជន យុវនារីជាច្រើននាក់ បានស្ម័គ្រចិត្តបម្រើបដិវត្តន៍ខ្មែរក្រហម។ សៀង ថាន[1] ភេទប្រុស អាយុ៣៨ឆ្នាំ (២០០១) មានទីលំនៅ នៅភូមិក្រាំងស្វាយ ឃុំស្រែរនោង ស្រុកត្រាំកក់ ខេត្តតាកែវ។ ថាន បានចូលបដិវត្តន៍នៅឆ្នាំ១៩៧៣ ហើយរឿងរ៉ាវដែលគាត់បានចងចាំជាងគេដែលគាត់ធ្លាប់បានឆ្លងកាត់នៅក្នុងរបបខ្មែរក្រហម គឺការធ្វើទារុណកម្មពីសំណាក់កងឈ្លបខ្មែរក្រហម...
ប៊ី សេងហ៊ាង៖ យោធាពាណិជ្ជកម្មរដ្ឋ និងជាអតីតអ្នកទោសនៅ ម-៨៧០
នៅក្នុងឆ្នាំ១៩៧៦ សេងហ៊ាង ត្រូវបានអង្គការចាត់តាំងឲ្យធ្វើការជាយោធាពាណិជ្ជកម្ម ជាអ្នកកាន់ផ្នែកបញ្ជីសម្ភារ នៅឃ្លាំងពាណិជ្ជកម្មរដ្ឋមួយកន្លែងនៅទីក្រុងភ្នំពេញ។ មិនបានប៉ុន្មាន គាត់ត្រូវបានខ្មែរក្រហមចាប់ខ្លួន យកទៅដាក់នៅគុក ម-៨៧០ ដោយចោទប្រកាន់ថាជាប់និន្នាការនយោបាយ។ ប៊ី សេងហ៊ាង[1] ភេទស្រី អាយុ៥២ឆ្នាំ កើតនៅឆ្នាំ១៩៥៤ នៅភូមិសាលាដំណាក់ ឃុំឫស្សីកែវ ស្រុកព្រែកប្រសព្វ ខេត្តក្រចេះ បច្ចុប្បន្នគាត់រស់នៅភូមិចំបក់២ ឃុំចំបក់ ស្រុកព្រែកប្រសព្វ ខេត្តក្រចេះ។ ឪពុករបស់ សេងហ៊ាង...
ប្រធានយោធាវរសេនាតូចលេខ១២៣ នៃភូមិភាគបូព៌ា
វរសេនាតូចលេខ១២៣ ក្នុងកងពលលេខ៣ តំបន់២៣ នៃភូមិភាគបូព៌ា មានទីតាំងស្ថិតនៅទីរួមខេត្តស្វាយរៀង។ កាលពីឆ្នាំ១៩៧៥ ប្រធានវរសេនាតូចនេះបានចូលរួមធ្វើសង្រ្គាមរហូតទទួលជ័យជម្នះលើរបប លន់ នល់ ដោយវាយចូលតាមតំបន់អរិយក្សត្រឆ្ពោះមកជ្រោយចង្វារ និងបន្តចូលមកឈរជើងនៅទីក្រុងភ្នំពេញមួយរយៈ។ នៅឆ្នាំ១៩៧៦ វរសេនាតូចលេខ១២៣ បានប្តូរទៅជាវរសេនាតូចលេខ៥០៨ ប្រចាំការនៅតាមតំបន់ព្រំដែនជាមួយប្រទេសវៀតណាម។ អ៊ិន ថន ហៅ អ៊ិន ចាន់ថន ភេទប្រុស អាយុ៥៣ឆ្នាំ (២០០៥)[1] និងមានបងប្អូនចំនួន៩នាក់ ស្រី៣នាក់...
ឈួន ឈុំ៖ ពិការជើងម្ខាងក្នុងពេលប្រយុទ្ធជាមួយកងទ័ពវៀតណាម
ឈួន ឈុំ[1] ភេទប្រុស អាយុ៦០ឆ្នាំ មានទីកន្លែងកំណើតនៅក្នុងភូមិចិន ឃុំចាន់ស ស្រុកសូទ្រនិគម ខេត្ដសៀមរាប។ បច្ចុប្បន្ន ឈុំ រស់នៅស្រុកអន្លង់វែង ខេត្ដឧត្ដរមានជ័យ។ ឈុំ បាននិយាយថា៖ «កាលពីកុមារភាពខ្ញុំមិនបានរៀនសូត្រទេ ដោយសារប្រទេសរបស់យើងមានសង្គ្រាម។ ខ្ញុំបានរស់នៅក្នុងភូមិកំណើតរបស់ខ្លួន។ នៅក្នុងរបបខ្មែរក្រហម ខ្ញុំបានរស់នៅតាមសហករណ៍ និងរស់នៅជាមួយប្រជាជនផ្សេងៗទៀត។ ខ្ញុំបានធ្វើការងារប្រចាំថ្ងៃដូចជាជញ្ជូនសំណាប និងស្ទូងស្រូវ។ រហូតដល់ឆ្នាំ១៩៨៤ ខ្ញុំបានស្ម័គ្រចិត្ដចូលបម្រើកងទ័ពខ្មែរក្រហម ដោយសារតែមូលហេតុពីរយ៉ាង។...
កុមារកងទ័ព
កុមារាកុមារី ឬយុទ្ធជនយុទ្ធនារី ភាគច្រើនបានស្ម័គ្រចិត្តចូលបម្រើបដិវត្តន៍ខ្មែរក្រហម នៅចន្លោះឆ្នាំ១៩៧០ ដល់ឆ្នាំ១៩៧៣ និងមួយចំនួនទៀតត្រូវចាប់បង្ខំឲ្យចូលបដិវត្តន៍ពីឆ្នាំ១៩៧៤ ដល់ឆ្នាំ១៩៧៥។ សៀង ថាន[1] ភេទប្រុស អាយុ៣៨ឆ្នាំ (២០០១) មានទីលំនៅ នៅភូមិក្រាំងស្វាយ ឃុំស្រែរនោង ស្រុកត្រាំកក់ ខេត្តតាកែវ។ ថាន បានចូលបម្រើបដិវត្តន៍នៅឆ្នាំ១៩៧៣ ហើយរឿងរ៉ាវដែលគាត់ចងចាំជាងគេពីបទពិសោធន៍ធ្លាប់បានឆ្លងកាត់នៅក្នុងរបបខ្មែរក្រហម គឺការធ្វើទារុណកម្មពីសំណាក់កងឈ្លបខ្មែរក្រហម មកលើប្រជាជនស្លូតត្រង់។ នៅឆ្នាំ១៩៧៣ ពេលប្រទេសជាតិកំពុងស្ថិតនៅក្នុងសង្រ្គាមស៊ីវិល ថាន...
ប្អូនប្រុសដែលត្រូវបានខ្មែរក្រហមចាប់ទៅមន្ទីរស-២១
សៀង ហ៊ុន[1] កើតនៅក្នុងឆ្នាំ ១៩៣៥ នៅក្នុងភូមិព្រែន ឃុំកំពង់ស្វាយ ស្រុកកំពង់ស្វាយ ខេត្តកំពង់ធំ។ ហ៊ុន មានប្តីឈ្មោះ ប៊ូ ហ៊ន ប៉ុន្តែត្រូវបានស្លាប់នៅក្នុងឆ្នាំ១៩៨៣ ដោយសារជំងឺបូសថ្លើម។ សៀង ហ៊ុន មានឪពុកឈ្មោះ កែវ សៀង និងម្តាយមានឈ្មោះ អ៊ុច ទូច និងមានបងប្អូនប្រុសស្រី សរុបចំនួន ៨នាក់...
មូលហេតុអ្វីបានរបបខ្មែរដួលរលំនៅថ្ងៃទី៧ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៧៩?
បើយើងមើលត្រឡប់ទៅប្រវត្តិសាស្ត្រប្រទេសកម្ពុជាកាលពី៤៦ឆ្នាំមុន ថ្ងៃទី៧ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៧៩ គឺជាថ្ងៃដែលរបបប្រល័យពូជសាស្ត្រខ្មែរក្រហមបានដួលរលំ និងបានសង្គ្រោះអាយុជីវិតប្រជាជនប្រមាណ៥លាននាក់ឲ្យរួចផុតពីរបបប្រល័យពូជសាសន៍ និងមានឱកាសកសាងប្រទេសជាតិពីបាតដៃទទេ ឲ្យមានការរីកចម្រើនដូចសព្វថ្ងៃ។ តើមានមូលហេតុអ្វីខ្លះដែលបណ្តាលឲ្យរបបខ្មែរដួលរលំនៅថ្ងៃទី៧ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៧៩? យោងតាមសៀវភៅប្រវត្តិសាស្ត្រកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ(១៩៧៥ – ១៩៧៩) បោះពុម្ពដោយមជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជា ឆ្នាំ២០២០ ត្រង់ជំពូកទី១២[1] បាននិយាយថា មានមូលហេតុយ៉ាងតិចមានចំនួន៣ចំណុច ដែលបណ្តាលឲ្យរបបប្រល័យពូជសាសន៍ខ្មែរក្រហមដួលរលំ បន្ទាប់ពីបានដឹកនាំប្រទេសអស់រយៈពេលតែ៣ឆ្នាំ ៨ខែ ២០ថ្ងៃដូចខាងក្រោម៖ ចំណុចទី១៖ ការដែលខ្មែរក្រហមបង្ខំឲ្យប្រជាជនធ្វើការងារពលកម្មតាមទីវាល...
វេជ្ជបណ្ឌិតនៅពេទ្យរុស្សី
សៀង ហឺ[1] ភេទប្រុស អាយុ៣៧ឆ្នាំ មានទីកន្លែងកំណើតនៅភូមិកំពង់ព្រះ ឃុំកំពង់ព្រះ ស្រុកសង្កែ ខេត្តបាតដំបង។ ពីឆ្នាំ១៩៤៨ ដល់ឆ្នាំ១៩៥៣ ហឺ បានចូលរៀននៅបឋមសិក្សាកំពង់ព្រះ។ ហឺ ក៏បានផ្លាស់មករៀននៅអនុវិទ្យាល័យបាត់ដំបងរហូតដល់ឆ្នាំ១៩៥៩ ទើបផ្លាស់ទៅរៀននៅវិទ្យាល័យស៊ីសុវត្ថិក្នុងក្រុងភ្នំពេញ។ នៅឆ្នាំ១៩៦០ ហឺ បានទៅរៀនពេទ្យនៅ មហាវិទ្យាល័យ វេជ្ជសាស្រ្ត(ភ្នំពេញ)។ រហូតដល់ឆ្នាំ១៩៦១ ហឺ បានចូលនៅក្នុងសមាគមន៍ និស្សិតពេទ្យ ដោយមានឈ្មោះ...
កងដឹកជញ្ជូនខេត្តតាកែវ
នៅចុងឆ្នាំ១៩៧៥ ខ្មែរក្រហមបានជម្លៀសខ្ញុំចេញពីភូមិទទឹងថ្ងៃ ទៅរស់នៅឃុំកៀនស្វាយ ដើម្បីធ្វើការងារនៅក្នុងកងដឹកជញ្ជូនស្រូវ និងពោត។ ឡេង អឿក[1] ភេទប្រុសអាយុ ៩១ឆ្នាំ បច្ចុប្បន្ននេះរស់នៅភូមិនមោ ឃុំជាងទោង ស្រុកត្រាំកក់ ខេត្តតាកែវ។ មានស្រុកកំណើតនៅក្នុងភូមិទទឹងថ្ងៃ ឃុំជាងទង ស្រុកត្រាំកក់ ខេត្តតាកែវ។ មានឪពុកឈ្មោះ ឡេង ផៃ(ស្លាប់) ម្ដាយឈ្មោះ ជាវ ស៊ីវ(ស្លាប់) ។ ខ្ញុំមានបងប្អូនចំនួន១១នាក់...
ផ្លាស់ប្ដូរទីលំនៅដោយសាររបបខ្មែរក្រហម
អ៊ុំ ទូច ភេទស្រី អាយុ ៥៣ឆ្នាំ មានស្រុកកំណើតនៅភ្នំពេញម្តុំផ្សារស៊ីឡឹប តែទៅរស់នៅភូមិកណ្តឹងធំ ឃុំកណ្តឹង ស្រុកបាទី ខេត្តតាកែវ ក្រោយពីរបបខ្មែរក្រហមដួលរលំទៅ។ ទូច បានរៀបការជាមួយ សៅ ស៊ីណេន នៅទីក្រុងភ្នំពេញ តែនៅថ្ងៃទី១៧ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៧៥ ពេលដែលខ្មែរក្រហមជម្លៀសប្រជាជនពីទីក្រុងភ្នំពេញ ទូច និង ស៊ីណេន ក៏បែកគ្នារហូត ដោយសារ...
មិននឹកស្មានថាបានរួចរស់ជីវិតពីគុកទួលស្លែង
“មួយថ្ងៃគេសួរប្រវត្តិរូបបីដង…ខ្ញុំមិននឹកស្មានថាខ្លួនខ្ញុំរស់ដែរប្អូន!” សេត កាលខាន់ ដែលមានឪពុកសញ្ជាតិដើមអារ៉ាប់ និងធ្លាប់ជាអ្នកទោសទួលស្លែង បានរៀបរាប់ប្រាប់បុគ្គលិកមជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជាយ៉ាងដូច្នេះ។[1] ឪពុករបស់ សេត កាលខាន់ ឈ្មោះ អាប់ឌុល ហ្គោលីយ៉ាល មានដើមកំណើតនៅប្រទេសអារ៉ាប់ និងបានរើមករស់នៅប្រទេសកម្ពុជា នៅពេលមានវ័យ២៥ឆ្នាំ និងបានរៀបការជាមួយម្តាយរបស់ សេត កាលខាន់ ឈ្មោះ សា លីម៉ា ជាជនជាតិលាវ ព្រមទាំងបង្កើតក្រុមគ្រួសារនិងមានកូនប្រុសស្រីចំនួន ៦នាក់ រស់នៅក្នុងសង្កាត់លេខ៥...
ការរត់គេចចេញពីរបបខ្មែរក្រហម ដោយមិនជោគជ័យ
ប្រះ ម៉ាត់[1] បានឆ្លើយនៅក្នុងចម្លើយសារភាពរបស់ខ្លួន ចុះកាលបរិច្ឆេទថ្ងៃទី២០ ខែសីហា ឆ្នាំ១៩៧៧ អំពីការណែនាំឲ្យរត់គេចខ្លួន និងការសម្រេចចិត្តគេចខ្លួនជាមួយគ្នីគ្នាចំនួន៤នាក់ផ្សេងទៀត។ ការរត់គេចខ្លួនចូលក្នុងព្រៃក្នុងគោលបំណងធ្វើដំណើរឆ្ពោះទៅប្រទេសថៃ គឺមិនបានជោគជ័យទេ។ បន្ទាប់ពីការធ្វើដំណើរអស់រយៈពេលជាងដប់ថ្ងៃ អ្នកទាំងបីត្រូវបានកងទ័ពខ្មែរក្រហមឃាត់ខ្លួន ខណៈដែលម្នាក់ទៀតបានបែកគ្នាយ៉ាងអាថ៌កំបាំងនៅក្នុងព្រៃ។ ម៉ាត់ បានឆ្លើយសារភាពដូចខាងក្រោម៖ ប្រះ ម៉ាត់ មានទីកន្លែងកំណើតនៅភូមិកប់ភ្លុក ឃុំភ្លើងឆេះរទេះ ស្រុកដង្កោ ខេត្តកណ្តាល។ ឪពុករបស់ម៉ាត់ឈ្មោះ ប្រះ នន់ (ស្លាប់)...
ពលកម្មដោយបង្ខំជាទម្ងន់ នៅរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ(១៩៧៥-១៩៧៩)
ប្រជាជនគ្រប់រូបក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ត្រូវបានចាត់តាំងឲ្យធ្វើការងារទាំងអស់។ កុមារត្រូវបានប្រើឲ្យធ្វើការងារស្រាលៗ ចំណែកឯមនុស្សចាស់ ត្រូវទទួលតួនាទីមើលថែទាំកុមារតូចៗនិងសត្វពាហនៈ ព្រមទាំងត្បាញកញ្ច្រែង ល្អី។ មនុស្សដែលមានអាយុចាប់ពី ១៤ឆ្នាំឡើងទៅ (កុមារវ័យជំទង់) ត្រូវទទួលការងារធ្ងន់ៗនិងលំបាក។ កុមារជំទង់ៗទាំងនេះ ត្រូវទទួលបញ្ជាឲ្យជីកប្រឡាយឬអាងស្តុកទឹក, លើកទំនប់, កាប់ឈើធ្វើផ្ទះ, រានដីដើម្បីធ្វើស្រែចម្ការ ក៏ដូចជាដាំដំណាំ និងច្រូតកាត់ស្រូវជាដើម។ ប្រជាជនស្ទើរគ្រប់រូប ធ្វើការច្រើនជាង១២ម៉ោងក្នុងមួយថ្ងៃ និង៧ថ្ងៃក្នុងមួយសប្តាហ៍ ដោយគ្មានពេលសម្រាក ឬទទួលទានអាហារបានគ្រប់គ្រាន់ទេ[1]។ ដូចប្រជាជនឯទៀតដែរ តិច...
លេខាស្រុកមេសាង តំបន់២០ ភូមិភាគបូព៌ា ទទួលបានសំបុត្រពីរលើកពី សោ ភឹម មុនឡើងទៅជួបមជ្ឈិមនៅភ្នំពេញ
នៅថ្ងៃទី២៩ ខែឧសភា ឆ្នាំ១៩៧៨ ខ្ញុំទទួលបានសំបុត្រមួយច្បាប់ពី តាភឹម តាមរយៈឈ្មោះ ទុយ យកមកឱ្យខ្ញុំ។ ន័យក្នុងសំបុត្រសរសេរថា«ប្រតិបត្តិការកើតឡើងនេះ គឺខាងក្នុងធ្វើរដ្ឋប្រហារផ្ទៃក្នុង ហើយស្នើឱ្យគ្រប់ស្រុកប្រមូលកម្លាំងយោធាទាំងឈ្លបស្រុក ឈ្លបឃុំដែលមានប៉ុន្មាននៅខាងក្រោយ ត្រៀមទប់ទល់ការពារបក្សយើងឱ្យបាន។» ក្នុងសំបុត្រឱ្យខ្ញុំយកកម្លាំងទៅរៀបចំខ្សែត្រៀមនៅត្រង់ព្រំប្រទល់ ស្រុកមេសាង និងតំបន់២៣ ការពារច្រកមកពីស្វាយរៀង។ បើឃើញទ័ពជិះឡាន ឬរថក្រោះរបស់អង្គការមកត្រូវបាញ់។ នៅក្នុងថ្ងៃទី២៩នេះ ខ្ញុំបានប្រមូលកម្លាំងកងទ័ពនារីចំនួន២០០នាក់ និងប្រមូលកម្លាំងឈ្លបគ្រប់ឃុំបានចំនួន៨០នាក់ មករៀបចំខ្សែត្រៀមនៅព្រំប្រទល់តំបន់២៣ ច្រកមកពីស្វាយរៀង ចាប់ពីភូមិសូរ...
កូនស្រីម្នាក់ត្រូវបានសម្លាប់ និងកូនស្រីម្នាក់ទៀតបាត់ដំណឹង
នាងខ្ញុំមានឈ្មោះ នួន ឃុត[1] កើតឆ្នាំ១៩១៨ នៅភូមិបញ្ញជី ឃុំត្បូង ស្រុកកំពង់ស្វាយ ខេត្តកំពង់ធំ។ ខ្ញុំមានប្ដីឈ្មោះ ជី ជិន បានស្លាប់ក្នុងអំឡុងឆ្នាំ ១៩៩០។ ខ្ញុំមានកូនសរុប ៤នាក់ ស្រី៣ តែនៅសល់តែម្នាក់ទេ ដោយកូនប្រុសបានស្លាប់តាំងពីមានអាយុ ៤ឆ្នាំ ហើយកូនស្រី ២នាក់ទៀតស្លាប់ក្នុងជំនាន់ខ្មែរក្រហម។ កូនស្រីបងបង្អស់របស់ខ្ញុំ ម្នាក់ឈ្មោះ ជិន វី...
ទាហានរបស់ លន់ នល់ ដែលនៅរស់
បន្ទាប់ពីរបបខ្មែរក្រហមបានឡើងកាន់អំណាច នៅថ្ងៃទី១៧ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៧៥ អ្នកដឹកនាំរបបនេះ បានកំណត់គោលដៅសម្លាប់ចំពោះទាហាន និងមន្រ្តីរាជការទាំងអស់ក្នុងរបប លន់ នល់ នៅទូទាំងប្រទេស ។ អ្នករស់រានមានជីវិតពីរបបខ្មែរក្រហមម្នាក់បានខិតខំធ្វើការដែលគាត់មិនធ្លាប់ធ្វើពីមុនរហូតរួចផុតពីរបបប្រល័យពូជសាសន៍ខ្មែរក្រហម។ ខាងក្រោមនេះជាខ្សែជីវិត របស់ទាហាន លន់ នល់ ដែលនៅមានជីវិត៖ ប៉ុន វិន[1] ភេទប្រុស អាយុ៥៥ឆ្នាំ(២០០២) និងរស់នៅភូមិប្រឡាយ ឃុំបឹងខ្យាង ស្រុកកណ្តាលស្ទឹង ខេត្តកណ្តាល។...
អតីតយោធាខ្មែរក្រហមយាមព្រំដែនខេត្តស្វាយរៀង
ចន្លោះឆ្នាំ១៩៧៦ ដល់ឆ្នាំ ១៩៧៩ ឈៀង និងកងទ័ពជាច្រើនត្រូវបានខ្មែរក្រហមបញ្ជូនឲ្យមកការពារព្រំដែននៅខេត្តស្វាយរៀង។ ឈៀង ធ្លាប់បានវាយបណ្ដេញកងទ័ពវៀតណាម ឲ្យរត់ខ្ចាត់ខ្ចាយរហូតដល់ខេត្តហាទៀង និងតៃនីញប្រទេសវៀតណាម។ ឈៀង បាននិយាយរៀបរាប់ពីការតស៊ូដូចខាងក្រោម៖ ឡេង ឈៀង[1] ភេទប្រុស អាយុ៦៧ឆ្នាំ សព្វថ្ងៃមានមុខរបរធ្វើចម្ការ។ ឈៀង មានស្រុកកំណើតនៅភូមិអូរក្រសារ ឃុំកែប ស្រុកកំពត ខេត្តកំពត។ បច្ចុប្បន្ន ឈៀង រស់នៅភូមិដីក្រហម ឃុំអន្លង់រាប...
ប្តូរឈ្មោះ ដើម្បីជៀសផុតពីការសម្លាប់ អំឡុងពេលកងទ័ពមជ្ឈិមចូលមកបោសសម្អាតភូមិភាគបូព៌ា
កុប ហាលីម ជាឈ្មោះចូលបម្រើកងទ័ពនៅឃុំដារ ស្រុកមេមត់ ដែលបានហ្វឹកហាត់យុទ្ធសាស្ត្រសង្គ្រាម និងទ្រឹស្តីនយោបាយ។ ចំណែក ឈ្មោះ ឈឿន ត្រូវបានប្តូរក្នុងឆ្នាំ១៩៧៨ ពេលទ័ពមជ្ឈិមរកសម្លាប់។ មជ្ឈិមបានបញ្ចូលភូមិភាគបូព៌ាទៅក្នុងប្រទេសវៀតណាម ហើយបានប្រដូចប្រជាជនកម្ពុជា ១លានកន្លះ របស់ភូមិភាគនេះថា ជាសត្រូវវៀតណាមថែមទៀត។ នៅថ្ងៃទី១០ ខែឧសភា ឆ្នាំ១៩៧៨ វិទ្យុក្រុងភ្នំពេញបានអំពាវនាវ “ឲ្យធ្វើការសម្អាតក្នុងជួរកងទ័ពរបស់យើង បក្សរបស់យើង និងក្នុងចំណោមប្រជាជន”[1]។ នៅក្នុងឆ្នាំដដែល បងទីមួយឈ្មោះ...
សកម្មភាពបំផ្លាញ បដិវត្តន៍ របស់ គឹម ថាំ
ឯកសារចម្លើយសារភាពសរសេរដោយដៃចំនួន៣៦ទំព័រ ជារបស់ គឹម ថាំ មុនអង្គការចាប់ខ្លួន ជា សមាជិកក្នុងអង្គភាពយោធា វរតូច៣៣២ វរធំ៣៣ កងពលលេខ៧០៣ ។ តាមរយៈចម្លើយសារភាពនៅក្នុងឯកសារនេះ (J00៤៣០)[1] បង្ហាញអំពីសកម្មភាព ឈ្មោះ ថាំ ចូលបម្រើក្នុងជួរបដិវត្តន៍ដែលទទួលផែនការពីឈ្មោះ ដាក វិន ដែលជាជនជាតិវៀតណាម មានតួនាទីជាមេទ័ព ។ ក្នុងការធ្វើបដិវត្តន៍នេះ ថាំ...
ត្រូវបង្អត់បាយរយៈពេល៣ថ្ងៃ ព្រោះលួចរត់ចេញពីកងចល័ត
នៅឆ្នាំ១៩៧៦ ក្រុមកងចល័តដែលធ្វើការងារក្នុងភូមិស្មោងទាំងអស់ ត្រូវបានខ្មែរក្រហមផ្លាស់ឲ្យទៅធ្វើស្រែក្នុងភូមិត្រពាំងជ្រៃ។ ជាម្នាក់ក្នុងចំណោមប្រជាជនដែលត្រូវផ្លាស់ទី ពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ ផៃ ត្រូវធ្វើការងារកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរទៅ គ្មានពេលសម្រាកគ្រប់គ្រាន់។ ថ្ងៃមួយ ផៃ បានលួចរត់ចេញពីកងចល័ត ប៉ុន្តែត្រូវបានខ្មែរក្រហមតាមទាន់ រួចធ្វើទារុណកម្មដោយបង្អត់អាហារអស់រយៈពេល៣ថ្ងៃ។ យ៉ួស ផៃ[1] ភេទស្រី មានអាយុ៧៥ឆ្នាំ បច្ចុប្បន្នស្ថិតក្នុងវ័យចាស់ជរា។ ផៃ មានស្រុកកំណើតនៅភូមិស្មោង ឃុំសំឡាញ ស្រុកអង្គរជ័យ ខេត្តកំពត។ បច្ចុប្បន្ននេះ...
ម្ដាយរបស់ តុល ត្រូវបានខ្មែរក្រហមបង្ខំឲ្យជីកប្រឡាយរហូតដល់ស្លាប់
ក្នុងឆ្នាំ១៩៧៦ ម្ដាយរបស់តុល ត្រូវបានខ្មែរក្រហមបង្ខំឲ្យធ្វើការយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ និងមិនផ្ដល់អាហារឲ្យហូបគ្រប់គ្រាន់ រហូតធ្វើឲ្យម្ដាយរបស់ តុល ដួលស្លាប់ក្នុងអំឡុងពេលធ្វើកំពុងជីកប្រឡាយ។ ប៉ូ តុល បានរៀបរាប់ពីរឿងរ៉ាវដូចខាងក្រោម៖ ប៉ូ តុល ភេទប្រុស អាយុ៦០ឆ្នាំ សព្វថ្ងៃមានមុខរបរធ្វើចម្ការ ។ តុល មានស្រុកកំណើតនៅភូមិតាម៉ាន់ ឃុំគងជ័យ ស្រុកជើងព្រៃ ខេត្តកំពង់ចាម។ បច្ចុប្បន្នរស់នៅភូមិក្រពើពីរលើ ឃុំក្រពើពីរ ស្រុកវាលវែង ខេត្តពោធិ៍សាត់។...
កងកុមារនៅក្នុងរបបខ្មែរក្រហម
នៅក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ មិនមានសាលារៀនផ្លូវការទេ។ កុមារត្រូវបានបញ្ជូនឱ្យរៀននៅក្រោមដើមឈើ ឬនៅក្រោមផ្ទះប្រជាជន។ ចំណែកគ្រូភាគច្រើន គឺជាកសិករក្រីក្រដែលអាចអាន និងសរសេរបានតែបន្តិចបន្តួចប៉ុណ្ណោះ។ ស្របពេលដែលកុមារត្រូវបានបង្ហាត់បង្រៀនឱ្យចេះអាន និងសរសេរអក្សរបន្តិចបន្តួចនោះ ភាគច្រើននៃការអប់រំកុមារទាំងនោះ គឺផ្តោតទៅលើការអប់រំនយោបាយ[1]។ លើសពីនោះ កុមារក៏ត្រូវបានចាត់តាំងឱ្យធ្វើការងារក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ហើយក្នុងចំណោមកុមារទាំងនោះក៏មាន សុន មករា ដែរ។ សុន មករា បានរៀបរាប់អំពីរឿងរ៉ាវជីវិតឆ្លងកាត់របបខ្មែរក្រហមដូចខាងក្រោម៖ ខ្ញុំឈ្មោះ សុន មករា[2] កើតនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៦២ នៅភូមិជើងទឹក”ក”...
នួន អ៊ាម ៖ ប្រធានទទួលភ្ញៀវភូមិភាគកណ្ដាល
ខ្ញុំឈ្មោះ នួន អ៊ាម[1] និងមានឈ្មោះបដិវត្តន៍ គុន អាយុ២៣ឆ្នាំ(១៩៧៧) មិនទាន់មានគ្រួសារទេ។ ខ្ញុំមានស្រុកកំណើតនៅភូមិកំពង់តាបែន សង្កាត់ឈើទាល ស្រុកសណ្ដាន់ តំបន់៤៣ ភូមិភាគកណ្ដាល ដែលទើបតែបង្កើតនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៧៧[2]។ ភូមិភាគកណ្ដាលបង្កើតនៅត្រង់អតីតភូមិភាគឧត្ដរ(៣០៣) រួមមានខេត្តកំពង់ធំទាំងមូល ផ្នែកខាងស្ដាំទន្លេមេគង្គនៃខេត្តកំពង់ចាម និងស្រុកមួយក្នុងខេត្តក្រចេះ(ស្រុកព្រែកប្រសប់) និង ចែកចេញជា៣តំបន់រួមមានតំបន់ ៤១,៤២ និង តំបន់៤៣។[3] ខ្ញុំរស់នៅជាមួយឪពុកម្ដាយរហូតដល់ឆ្នាំ១៩៦៤ ទើបពួកគាត់បញ្ជូនខ្ញុំទៅរៀននៅសាលាបឋមសិក្សា បំពេញវិជ្ជាកំពង់តាបែន...
ក្រុមគ្រួសារខ្ញុំ ត្រូវស្លាប់និងបំបែកបំបាក់ឱ្យព្រាត់គ្នា ដោយរបបខ្មែរក្រហម
នៅឆ្នាំ១៩៧៦ អង្គការខ្មែរក្រហមជ្រើសរើសកម្លាំងយុវជន-យុវនារីឲ្យបម្រើមុខងារផ្សេងៗតាមតម្រូវការ ហើយបងប្អូនរបស់ វ៉ាន់ កោយ ក៏ត្រូវបានជ្រើសរើសដែរ។ បងប្រុសរបស់ វ៉ាន់ កោយ ឈ្មោះ វ៉ាន់ ហេន ដែលធ្វើជាកងកម្លាំងក្នុងរបប ប៉ុល ពត បានបាត់ខ្លួនអំឡុងវាយជាមួយវៀតណាមនៅតាមព្រំដែនខ្មែរ-វៀតណាម។ បងប្រុសបន្ទាប់របស់គាត់ឈ្មោះ វ៉ាន់ ហាន ដែលធ្វើជាកូនទ័ពនៅជាមួយ ខៀវ សំផន ត្រូវទៅកាន់ខេត្តបាត់ដំបងជាមួយប្រពន្ធ រួចបន្តដំណើរដល់ស្រុកសំឡូត បន្ទាប់មក...
ស្ម័គ្រចូលធ្វើជាយោធាខ្មែរក្រហមត្រឹមអាយុ១៤ឆ្នាំ
សំ ភីន មានអាយុ៥៦ឆ្នាំជនជាតិខ្មែរ។ ភីន មានឪពុកឈ្មោះ ខាន់ (ស្លាប់មុនសម័យសង្រ្គាមឆ្នាំ១៩៧០) ម្តាយ ឈ្មោះ មុត (ស្លាប់ក្រោយឆ្នាំ១៩៧៩) និងមានបងប្អូនបង្កើតចំនួន៥នាក់ ប្រុស២ស្រី៣ មានស្រុកកំណើតនៅភូមិត្រឡាច ឃុំត្រឡាច ស្រុកទ្រាំង ខេត្តតាកែវ។ កាលពីកុមារភាព ភីន រស់នៅជាមួយឪពុកម្តាយដែលមានជីវភាពខ្វះខាត ក្រលំបាក និងប្រកបមុខរបរធ្វើស្រែចម្ការ តាមទីជនបទដាច់ស្រយាល។ ភីន ខិតខំសិក្សារៀនសូត្រនៅសាលាវត្តត្រឡាចបានត្រឹមថ្នាក់ទី១០(ចាស់)...
សកម្មភាពចូលបម្រើបដិវត្តន៍
សកម្មភាពចូលបម្រើបដិវត្តន៍ របស់ សៀង ផុន ហៅផា[1] អត្ថបទនេះ គឺជាសេចក្តីសង្ខេបនៃឯកសារចម្លើយសារភាពសរសេរដោយដៃចំនួន២០ទំព័រ របស់ សៀង ផុន ហៅ ផា អតីតអ្នកធ្វើស្រែ។ មុនអង្គការចាប់ខ្លួន ផា គឺជាជំនួយការ វរៈតូច៧០១ កងពលលេខ១៧៤ ភូមិភាគកណ្ដាល។ ឯកសារចម្លើយសារភាពលេខ J00១០៧ បានបង្ហាញអំពីសកម្មភាព ឈ្មោះ ផា...
ចូល សេ.អ៊ី.អា. ព្រោះខ្លាចអ្នកមានបុណ្យសក្តិក្នុងសង្គមចាស់ធ្វើបាប ឬដាក់ទណ្ឌកម្ម
សង្ខេបចម្លើយសារភាព វេជ្ជបណ្ឌិត តឹក តូ[1] កើតថ្ងៃទី១៤ ខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៣៤ នៅក្រុងស្ទឹងត្រែង ខេត្តស្ទឹងត្រែង ចម្លើយសារភាពប្រវែងប្រមាណជា៥០ទំព័រ របស់វេជ្ជបណ្ឌិត តឹក តូ ដែលមានខ្លឹមសារច្រំដែលអំពីផែនការរបស់ភ្នាក់ងារ សេ.អ៊ី.អា. បានបញ្ហាងពីភាពសោកសៅនៃការចាប់ ដោយខ្លួនលោកត្រូវបានឃុំឃាំងនៅមន្ទីរសន្តិសុខ ស-២១ នៅថ្ងៃទី ៥ ខែមករា ឆ្នាំ១០៩៦។ ចម្លើយសារភាពនេះ ក៏បានរំលេចអំពីក្តីបារម្មណ៍ចំពោះសុវត្ថិភាពនៃសមាជិកគ្រួសាររបស់លោក ដែលអង្គការបញ្ជូនមកភ្នំពេញដែរ...
ពីដំបូង ខ្ញុំមិនជឿថាខ្មែរក្រហមឃោរឃៅ
“កាលហ្នុង ភ្នំពេញស្ងាត់ឈឹង។ កន្លែងណាមានមនុស្សនៅ មានតែកន្លែងនឹង។ កន្លែងណាគ្មាន គ្មានទេ។ ភ្លើងតចោលតាមផ្លូវធំៗ។ កន្លែងណាគ្មានមនុស្សនៅងងឹតសូន្យហ្មង។ មនុស្សនៅដោយកន្លែង។”[1] សូ គឹមយ៉ន ហៅរ៉េន អតីតយុវជនក្នុងអង្គភាពពាណិជ្ជកម្មខ្មែរក្រហម[2] បានចែករំលែកយ៉ាងដូច្នេះ។ ខុសប្លែកពីប្រជាជនកម្ពុជាទូទៅ ជីវិតស្ថិតក្រោមរបបខ្មែរក្រហម ពុំបានប្រឈមជាមួយនឹងទុក្ខលំបាកនោះទេ។ កត្តានេះហើយ បានញ៉ាំងឲ្យ រ៉េន ភ្ញាក់ផ្អើលក្រោយពីត្រលប់ទៅស្រុកកំណើតវិញក្រោយរបបខ្មែរក្រហមដួលរលំ និងបានដឹងពីអំពើឃោរឃៅដែលខ្មែរក្រហមបានប្រព្រឹត្តលើប្រជាជននៅក្នុងភូមិស្រុករបស់ខ្លួន។ សូ គឹមយ៉ន ហៅ...
ព្រះតេជ អ៊ុន សន ៖ ប្រជាជនថ្មីដែលខ្មែរក្រហមជម្លៀសមកស្រុករំដួលត្រូវបានបញ្ជូនទៅសម្លាប់ នៅមន្ទីរសន្តិសុខកំពង់អំពិល
អាត្មាឈ្មោះ អ៊ុន សន[1] កើតនៅឆ្នាំ១៩៤៣ នៅភូមិកំពង់អំពិល ឃុំកំពង់អំពិល ស្រុករំដួល ខេត្តស្វាយរៀង។ អាត្មាបួសចូលបួសលើកទី១នៅពេលសម្តេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ ឡើងសោយរាជ្យ ហើយបួសលើកទី២នៅខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០០១។ សព្វថ្ងៃអាត្មាគង់នៅវត្តកំពង់អំពិល។ អាតា្ម មានឪពុកឈ្មោះ អ៊ុក វណ្ណ និងម្តាយឈ្មោះ ឌើម សឹម។ ឪពុកម្តាយអាត្មាស្លាប់អស់ហើយ។ អាត្មាមានបងប្អូនបង្កើតចំនួន៤នាក់ គឺប្រុស៣នាក់...