ខ្ញុំឈ្មោះ ចិន យ៉ែន[1] អាយុ៥៧ឆ្នាំនៅឆ្នាំ២០០៥  មានទីកន្លែងកំណើតនៅភូមិកន្លែងជ្រៅ ឃុំក្របៅ ស្រុកកំចាយមារ ខេត្តព្រៃវែង។ ខ្ញុំមានកូនចំនួន៥នាក់​ គឺប្រុសចំនួន២នាក់ និងស្រីចំនួន៣នាក់។ កូនខ្ញុំត្រូវខ្មែរក្រហមចាប់យកទៅសម្លាប់ បន្ទាប់ពីឪពុកវាត្រូវបានចាប់ខ្លួនមុនរួចទៅហើយ។ ចំណែកប្ដីខ្ញុំឈ្មោះ ញ៉ែម ឈឿង  គឺជាអតីតយោធាខ្មែរក្រហមនៅកងពល២៩០។ បងឈឿង មានឈ្មោះបដិវត្តន៍ ញ៉ែម សម្ងាត់។ គាត់មានអាយុ៣៨ឆ្នាំនៅឆ្នាំ១៩៧៦ និងមានស្រុកកំណើតនៅភូមិកន្លែងជ្រៅ ឃុំក្របៅ ស្រុកកំចាយមារ  តំបន់២០ ភូមិភាគបូព៌ា។[2] បង ឈឿង មានបងប្អូនចំនួន២នាក់សុទ្ធតែប្រុស។ ពួកគាត់ទាំងពីរនាក់បានស្លាប់នៅក្នុងរបបខ្មែរក្រហម។ ឪពុកគាត់ឈ្មោះ ញ៉ែម និង ម្ដាយឈ្មោះ អុង យីវ ស្លាប់តាំងពីប្ដីខ្ញុំនៅតូចម្ល៉េះ។ បង ឈឿង បានរៀនសូត្រត្រឹមថ្នាក់ទី១០ កាលពីសង្គមចាស់ នៅសាលាក្របៅ ក្នុងស្រុកកំចាយមារ។

នៅឆ្នាំ១៩៦០ ប្តីខ្ញុំបានប្តូរឈ្មោះទៅជា ញ៉ែម សម្ងាត់ នៅពេលគាត់ចូលព្រៃធ្វើបដិវត្តន៍លើកដំបូង។ ក្រោយមក គាត់ និងអ្នកភូមិ១០នាក់ទៀតត្រូវខាងរាជការក្នុងរបបសង្គមរាស្រ្តនិយមចាប់ខ្លួនមកដាក់ ឃុំឃាំងនៅបន្ទាយក្របៅ ដោយចោទថាជាខ្មែរក្រហម។   ក្នុងរយៈកាលក្រោយមកទៀត អ្នកភូមិ៤នាក់ក្នុងចំណោម១០នាក់ ត្រូវនាំយកទៅសម្លាប់ចោល។ ខ្ញុំក៏ត្រូវកងទ័ពនៅបន្ទាយតាមចាប់ដែរបន្ទាប់ពីទាហានទាំងនោះចាប់ប្ដីខ្ញុំរួច។ ខ្ញុំបាននាំកូនរត់គេចទៅពួនក្នុងព្រៃស្ថិតនៅទឹកដីប្រទេសវៀតណាមរហូតដល់ឆ្នាំ១៩៧០ ទើបត្រលប់មករស់នៅក្នុងភូមិធម្មតាវិញ។ ក្រោយមកប្ដីខ្ញុំត្រូវបានដោះលែង។ គាត់បានសម្រេចចិត្តចូលព្រៃតស៊ូបន្តទៀត រហូតទទួលបាននាទីជាប្រធានយោធាវរសេនាធំ កងពលទី២ ភូមិភាគបូព៌ា(២០៣)។  បងឈឿង បានមកលេងផ្ទះតែក្នុងរយៈពេល១ខែ ឬ២ខែម្ដងប៉ុណ្ណោះ ព្រោះពេលវេលាភាគច្រើនរបស់គាត់គឺប្រចាំការនៅក្នុងអង្គភាពរបស់គាត់។ បន្ទាប់ពីទីក្រុងភ្នំពេញត្រូវវាយបែកនៅឆ្នាំ១៩៧៥ រំដោះបានទូទាំងប្រទេសហើយ គាត់មាននាទីជាស្នងការវរសេនាធំ កងពល២៩០[3] ដែលមានទីតាំងនៅអ្នកលឿង។   កងពលមជ្ឈិម២៩០ ស្ថិតក្រោមបញ្ជាការរបស់ សំ ហូ ហៅ មាស តាល់ ហៅ សមមិត្ត តាល់ រហូតដល់ពេលដែល តាល់ ត្រូវបានឃាត់ខ្លួនបញ្ជូនទៅកាន់មន្ទីរ ស-២១ នៅខែឧសភា ឆ្នាំ១៩៧៨។ កងពល២៩០ មានកងទ័ពចំនួនប្រមាណ៥ពាន់នាក់ នៅខែមីនា ឆ្នាំ១៩៧៧។ កងពល២៩០ បានបោះទីតាំង នៅជុំវិញមាត់ទន្លេមេគង្គនៅខេត្តព្រៃវែង នៃភូមិភាគបូព៌ា។[4]

ខ្ញុំមិនចាំឆ្នាំដែលខ្ញុំរៀបការទេ ប៉ុន្តែខ្ញុំចាំថាកាលនោះខ្ញុំមានអាយុ១៤ឆ្នាំ។ ខ្ញុំរៀបការតាមប្រពៃណីនៅភូមិរបស់ខ្ញុំ។ ចាប់តាំងពីប្រទេសរំដោះហើយ ប្ដីខ្ញុំមិនដែលបានមករស់នៅស្រុកភូមិទេ ព្រោះគាត់ត្រូវនៅប្រចាំការក្នុងអង្គភាពរបស់គាត់ដែលមានទីតាំងនៅអ្នកលឿង។ បន្ទាប់ពីខ្ញុំបានចេញពី ព្រៃមកវិញអង្គការបានចាត់តាំងខ្ញុំឱ្យរស់នៅក្នុងសហករណ៍ទានភ្លើង ស្ថិតនៅឃុំស្មោងខាងត្បូង ស្រុកកំចាយមារ តំបន់២០។ នៅពេលខ្មែរក្រហមគ្រប់គ្រងភូមិដែលខ្ញុំរស់នៅ អង្គការមិនទាន់ចាត់តាំងឱ្យហូបបាយរួមភ្លាមៗទេ។ នៅថ្ងៃទី១០ ខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៧៦ ខ្មែរក្រហមចាប់ខ្លួនប្ដីរបស់ខ្ញុំ[5]។ ខ្ញុំបានដឹងព័ត៌មានពីការចាប់ខ្លួន បងឈឿង តាមរយៈអ្នកភូមិឈ្មោះ លី រស់នៅភូមិព្រៃត្រេស ឃុំក្របៅ ស្រុកកំចាយមារ។ ឈ្មោះ លី ប្រាប់ខ្ញុំថា «គាត់ហ្នឹង(ប្ដីខ្ញុំ) គេយកទៅហើយ តែមិនដឹងវាយចោលនៅអ្នកលឿង ឬគេយកទៅកន្លែងណាទៀតមិនដឹងទេ»។ បន្ទាប់ពីចាប់ប្ដីខ្ញុំហើយ អង្គការតាមចាប់កូនខ្ញុំ ឈ្មោះ ផល បន្តទៀត។ កូនខ្ញុំ ត្រូវអង្គការចាប់ខ្លួនបាននៅវត្តរោងដំរី ក្នុងខេត្តព្រៃវែង។ កាលនោះ​ កូនផល ទើបតែមានអាយុ១៣ឆ្នាំប៉ុណ្ណោះ និងកំពុងធ្វើការនៅអង្គភាពព្រៃវែង។ ចំណែកខ្ញុំក៏ត្រូវមេភូមិផ្លាស់ប្តូរឱ្យមកស្នាក់ នៅភូមិកន្លែងជ្រៅ ឃុំក្របៅ ដែលជាភូមិកំណើត ព្រោះអង្គការតាមដានរកចាប់ខ្លួនខ្ញុំទៀត។ តែជាសំណាងល្អដោយប្រធាន​ភូមិជួយលាក់បាំងអំពីយោធា និងជួយនិយាយថាខ្ញុំមិនបានតាមប្ដីឬពាក់ព័ន្ធជាមួយប្ដីទេគឺខ្ញុំរស់នៅក្នុងសហករណ៍រហូតមក។ នៅឆ្នាំ១៩៧៧ ពេលមានព្រឹត្តិការណ៍ សោ ភឹម នៅខាងស្រុកភូមិនេះពួកខ្មែរក្រហមចុះមកចាប់ទាហាន   គណៈស្រុក គណៈឃុំ​ ប្រធានភូមិ យកទៅទាំងអស់។ ប្រពន្ធ សោ ភឹម ​ឈ្មោះ យាយ ការ៉ូ គាត់គឺជាអ្នកឃុំក្របៅ។ ឪពុកយាយការ៉ូ ឈ្មោះ តាប៉ាក និង ម្ដាយឈ្មោះ ទ្រុង។ ចំណែកគណៈស្រុកកំចាយមារឈ្មោះ បូ[6] ហៅ ឃាង និង ប្រធានឃុំឈ្មោះ តាម៉ៅ។ ក្រោយមកខ្មែរក្រហមបានជម្លៀសអ្នកភូមិចេញទៅតំបន់ផ្សេង។ ពេលធ្វើដំណើរដល់អូររាំងឪ កងទ័ពសាមគ្គីសង្រោះជាតិកម្ពុជានិងកងទ័ពស្ម័គ្រចិត្តវៀតណាម បានស្កាត់ផ្លូវពួកខ្ញុំ ហើយប្រាប់ឱ្យយើងត្រឡប់មកស្រុកកំណើតវិញ[7] បើមិនដូច្នេះទេខ្ញុំមិនដឹងជីវិតខ្ញុំរសាត់អណ្ដែតដល់ណាទេ។

អត្ថបទដោយ ដារ៉ារដ្ឋ មេត្តា

---

[1] ឯកសារ PVI0028 មជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជា, សម្ភាសន៍ ជាមួយ ចិន យ៉ែម រស់នៅភូមិកន្លែងជ្រៅ  ឃុំក្របៅ ស្រុកកំចាយមារ ខេត្តព្រៃវែង នៅថ្ងៃទី២២ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០០៥។

[2] ឯកសារលេខ I10474 តម្កល់នៅបណ្ណសារមជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជា មានចំណងជើង,«ប្រវត្តិរូបអ្នកទោសជាប់ឃុំឃាំង​»៖ សរសេរដោយដៃនិងវាយអង្គលីលេខចំនួន១ទំព័រ។

[3] ដូចខាងលើ។

[4]ឯកសារអង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញក្នុងតុលាការកម្ពុជា សំណុំរឿង002/19 ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០០៧ ,ទំព័រ៤៤៧-៤៤៨។

[5] ដូចខាងលើ។

[6] ឯកសារលេខ D10481 តម្កល់នៅបណ្ណសារមជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជា មានចំណងជើង,«គណៈស្រុកកំចាយមារ តំបន់២០​»៖ សរសេរ វាយអង្គលីលេខចំនួន១ទំព័រ។

[7] ឃួន វិច្ឆិកា និងអ្នកឯទៀត, ប្រវត្តិវិទ្យាថ្នាក់ទី៦៖ ខ្មែរ និងដំណើរឆ្ពោះទៅកាន់វិបុលភាព ([ភ្នំពេញ]៖ អនុគណៈកម្មការមុខវិជ្ជាឯកទេសប្រវត្តិវិទ្យា ក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា), ទំព័រទី៤១។