(រតនគិរី)៖ ហង្ស ហ្វឿង មានអាយុ ៧២ឆ្នាំ ជាអ្នករស់រានមានជីវិតម្នាក់ពីរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ។ សព្វថ្ងៃ ហ្វឿង ជាកសិករ រស់នៅភូមិបី ឃុំស្រែអង្គ្រង ស្រុកកូនមុំ ខេត្តរតនគិរី។ នៅឆ្នាំ១៩៧២ ហ្វឿង បានរៀបការនិងមានកូនចំនួន៣នាក់។ ក្រោយមក ប្តីរបស់គាត់ បានធ្វើជាកងឈ្លបនៅក្នុងសហករណ៍ត្រពាំងក្រហម។

នៅឆ្នាំ១៩៧៥ ខ្មែរក្រហមបានបង្ខំឲ្យប្រជាជនក្នុងភូមិទៅរស់នៅសហករណ៍ត្រពាំងក្រហម។ ប្តីរបស់គាត់ ត្រូវទៅធ្វើការនៅសហករណ៍ ចំណែក ហ្វឿង រស់នៅក្នុងភូមិ និងបុកស្រូវ ដោយសារគាត់មានផ្ទៃពោះ។ នៅក្នុងរោងបាយ គាត់ត្រូវជួយការងារដូចជាចាក់គុយទាវកាត់ និងធ្វើម្ហូប។  ក្រោយពីសម្រាលកូនរួច ប្តីរបស់គាត់បានមកមើលថែគាត់បានតែមួយថ្ងៃប៉ុណ្ណោះ។ ស្អែកឡើង ប្តីរបស់គាត់បានប្រាប់គាត់ថា “ទៅជួយច្រូតស្រូវគេនៅអូរកាទឹង”។

នៅថ្ងៃមួយ ហ្វឿង បានសួរនាំអ្នកនៅទីនោះ តែគ្មាននរណាម្នាក់បានឃើញប្តីរបស់គាត់នោះទេ។ មួយខែក្រោយមក ហ្វឿង ត្រូវបានគេហៅទៅប្រជុំនៅសហករណ៍ត្រពាំងក្រហម។ នៅអំឡុងពេលប្រជុំ ខ្មែរក្រហមបានប្រកាសថាប្តីរបស់គាត់ជាជនក្បត់ ដែលចូលដៃជាមួយសេអ៊ីអា ដូច្នេះប្តីរបស់ ហ្វឿង ត្រូវបានខ្មែរក្រហមយកទៅរៀនសូត្រឬសម្លាប់។ នៅពេលលឺដំណឹងរបស់ប្តី ហ្វឿង មានការរន្ធត់និងខ្លោចផ្សាក្នុងចិត្តជាពន់ពេក។ ហ្វឿង មានតែសម្រក់ទឹកភ្នែក នៅពេលកូនសួរហេតុអ្វីមិនហូបបាយ។

បន្ទាប់មក ហ្វឿង ត្រូវជិះឡានដឹកស្រូវ ទៅកាប់ចម្ការ ដាំដំឡូង នៅក្នុងសហករណ៍ និងរស់នៅទីនោះរហូតដល់ឆ្នាំ១៩៧៩។ ក្រៅពីការងារពលកម្មដូចជាស្ទូងស្រូវ ហ្វឿង ត្រូវបានចាត់តាំងឲ្យមើលថែកុមារតូចនៅឯក្នុងភូមិ។

ដំឡូង ដែលដាំបានត្រូវជីកនិងយកទៅទុកក្នុងនៅរោងបាយ។ ចំណែកប្រជាជនត្រូវហូបបាយរបប គឺបាយលាយជាមួយស្លឹកដំឡូង។ ជាសំណាងល្អ មានពូម្នាក់ដែលជាអ្នកជីកដំឡូង តែងតែបោះដំឡូងចូលព្រៃទុកសម្រាប់គាត់និងកូនបានហូបដើម្បីរស់នៅបន្ត។

នៅចុងឆ្នាំ១៩៧៨ ហ្វឿង បានធ្លាក់ខ្លួនឈឺនិងស្នាក់នៅមន្ទីរពេទ្យដើម្បីព្យាបាល។ នៅពេលនោះ ឪពុករបស់គាត់ដែលទើបមកពីចម្ការដំឡូងបានមកហៅ និងប្រាប់ថាកងទ័ពវៀតណាមចូលមកដល់ហើយ។ ឪពុករបស់គាត់បន្តថាកងទ័ពវៀតណាមនឹងវះពោះញាត់ស្មៅ។

ហ្វឿង និងកូនទាំងបី មានតែកាផាមួយនិងខោអាវរបស់កូន នៅពេលចាកចេញពីភូមិ។ ហ្វឿង បានដើរតាមរកឪពុកម្តាយនៅក្នុងព្រៃ និងឆ្លងអូរពីម្ខាងទៅម្ខាងទៀត ហើយស្នាក់​នៅកោះរំពាត់រហូតបានជួបអ្នកភូមិចាស់ ទើបដឹងថាកងទ័ពវៀតណាមមកជួយ និងត្រលប់ទៅរស់នៅភូមិកំណើតវិញនៅឆ្នាំ១៩៧៩។  ហ្វឿង ចាប់ផ្តើមធ្វើស្រែនៅស្រែឫស្សីដោយមានកងទ័ពវៀតណាមជាអ្នកការពារអ្នកភូមិដែលរំដោះរួច៕

សម្ភាសដោយ ឡាយ កូរ ថ្ងៃទី៨ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៤

អត្ថបទដោយ ស្រ៊ាង លីហ៊ួរ ថ្ងៃទី២៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៤