នៅឆ្នាំ១៩៧៨ គង់ សារឿន បានទៅដេកពេទ្យនៅមន្ទីរពេទ្យអ្នកលឿង។ សារ៉េតជាប្អូនប្រុសភ្លោះជាមួយ គង់ សារឿន បានផ្ញើសំបុត្រតាមមិត្តភ័ក្តប្រាប់ថា “ខ្ញុំត្រូវអង្គការបញ្ជូនទៅធ្វើព្រលានយន្តហោះនៅខេត្តកំពង់ឆ្នាំងមិនបាច់ចាំផ្លូវទេ”។

សារ៉េត បានបាត់ខ្លួនតាំងពីពេលនោះរហូតមកដល់សព្វថ្ងៃ។ ខាងក្រោមនេះសាច់រឿងដែល គង់ សារឿន បានរៀបរាប់៖ ខ្ញុំឈ្មោះគង់ សារឿន[1] ភេទប្រុស អាយុ៥១ឆ្នាំ មានទីកន្លែងកំណើតនៅក្នុងភូមិឈើទាលខាងត្បូង ឃុំឈើ​ទាល ស្រុកស្វាយជ្រំ ខេត្តស្វាយរៀង។ បច្ចុប្បន្នរស់នៅភូមិឈូកស ឃុំឈើទាល ស្រុកស្វាយជ្រំ ខេត្តស្វាយរៀង។ ឪពុកខ្ញុំ​ឈ្មោះ​គង់ សិន(ស្លាប់) និងម្ដាយឈ្មោះសួស យ៉ន សព្វថ្ងៃអាយុ៧៩ឆ្នាំ។ ខ្ញុំមានបងប្អូនចំនួន១០នាក់។ គង់សារ៉េត​ជា​​កូនភ្លោះមួយខ្ញុំ ប៉ុន្តែខ្ញុំបង សារ៉េត។ សារ៉េត ជាកូន ទី៥នៅក្នុងគ្រួសារ។

មុនចូលបដិវត្តខ្មែរក្រហម សារ៉េត បានរៀននៅសាលាវត្តឈើទាលស្ថិតនៅក្នុងឃុំឈើទាល ស្រុកស្វាយជ្រំបាន ត្រឹមថ្នាក់ទី៧ចាស់។ សារ៉េត បានឈប់រៀនដោយសារមានរដ្ឋប្រហារនៅថ្ងៃ១៨ ខែមីនា ឆ្នាំ១៩៧០។ សារ៉េតបានឈប់ រៀនហើយបានចូលធ្វើបដិវត្ត។ ពេល សារ៉េត ចូលធ្វើបដិវត្តដំបូងបងប្អូន ឪពុកម្ដាយ មានការព្រួយបារម្ភខ្លាំងណាស់ខ្លាច មានគ្រោះថ្នាក់។ នៅឆ្នាំ១៩៧២ សារ៉េត បានធ្វើជានីរសារ។ នៅឆ្នាំ១៩៧៣ សារ៉េត ចល័តទៅកងទ័ពស្រុកស្វាយជ្រំ ដល់ទ័ពតំបន់ខ្វះកម្លាំងបានដក សារ៉េត ទៅធ្វើជាកងទ័ពតំបន់វិញ។ គណៈតំបន់ឈ្មោះ តា សូរ។

កាលពីកុមារភាពខ្ញុំរៀនត្រឹមថ្នាក់ទី២។ ខ្ញុំរៀនភាសាបារាំងបាន៣ឆ្នាំ។ មុនពេលខ្ញុំចូលបដិវត្តខ្ញុំបួសនៅវត្តបាន ៥វស្សា ដោយសារតែបែកភ្នំពេញទើបខ្ញុំសឹក។ ខ្ញុំបានចូលបដិវត្តន៍ឆ្នាំដែលអង្គការរំលាយពុទ្ធសាសនា។ ខ្ញុំសឹកអង្គការ ចាត់​តាំងឲ្យចូលពាណិជ្ជកម្មភូមិភាគ។ ប្រធានពាណិជ្ជកម្មភូមិភាគ ឈ្មោះ សារុន នៅស្រុករមាសហែក  ខេត្ត​ស្វាយ​រៀង។ នៅ១៩៧៥ខ្ញុំចូលធ្វើការងារខាងពាណិជ្ជកម្មភូមិភាគបូព៌ា។ សារ៉េត ធ្វើជាកងទ័ពតំបន់២៣ខេត្តស្វាយរៀង។  ខ្ញុំធ្វើការងារនៅពាណិជ្ជភូមិភាគមិនសូវបានមកលេងផ្ទះទេ ជួនកាល៦ខែទើបមកលេងផ្ទះម្ដង។ គ្រួសារខ្ញុំការហូប ចុកមិនគ្រប់គ្រាន់ទេ ប៉ុន្តែផ្ទះប្រជាជនដែលគ្មានកូនទៅចូលរួមបដិវត្តកាន់តែពិបាកខ្លាំង។ នៅស្វាយរៀងខ្ញុំជាមួយ សារ៉េតបានជួបគ្នាញឹកញាប់ព្រោះកន្លែងខ្ញុំសម្បូររបស់ហូប។

នៅឆ្នាំ១៩៧៧ ខ្ញុំនៅអ្នកលឿងបាន៣ខែ។ នៅពាក់កណ្ដាលឆ្នាំ១៩៧៧ ខាងនិរតី ទាមទារចាប់ខ្លួន សោ ភឹម ព្រោះកូនចៅ តា សោ ភឹម អង្គការចាប់បានខ្លះ។ អង្គការចោទថា សោ ភឹម ក្បត់។ នៅក្រុមរបស់ខ្ញុំអង្គការសម្លាប់​ទាំងអស់ នៅសល់តែខ្ញុំមួយដែលបានត្រឡប់មកផ្ទះវិញ។ អង្គការនិយាយថាបក្ខពួករបស់ សោ ភឹម ត្រូវតែធ្វើបាប​​។ អ្នកធ្វើការងារទាំងអស់ត្រូវអង្គការសម្លាប់ដោយប្រើវិធីចាប់មួយហើយ ឲ្យទៅចាប់ពីរ ចាប់ពីរហើយឲ្យទៅចាប់បួន ចាប់បួនហើយ​ឲ្យទៅតាមចាប់ទាំងអស់។ អង្គការចាប់ទៅបណ្ដែតទឹកតាម ទន្លេអ្នកលឿងអស់រាប់ម៉ឺនរាប់សែន​នាក់​ឲ្យ​​តែ​ជាប់​ខ្សែ​​​ធ្វើ​ការងារជាមួយ សោ ភឹម ។ នៅឆ្នាំ១៩៧៨ខ្ញុំបានទៅដេកពេទ្យនៅអ្នកលឿង ហើយ សារ៉េត បានផ្ដាំតាមអ្នកស្គាល់ ថា សារ៉េត ទៅកំពង់ឆ្នាំង អង្គការឲ្យទៅធ្វើព្រលានយន្តហោះ ហើយកុំរង់ចាំផ្លូវ។ សារ៉េត បាត់ដំណឹងរហូតតាំង​ពី​ឆ្នាំ​១៩៧៨។

អង្គការបានចាប់ សោ ភឹម ហើយបានបញ្ជូនអ្នកពាក់ព័ន្ធជាមួយ សោ ភឹម ឲ្យមកនៅតាមសហករណ៍វិញ។ ស្ថានភាពកាន់តែតឹងប្រជាជនប្រឹងធ្វើការងារមិនហ៊ានឈប់ខ្លាចអង្គការយកទៅសម្លាប់។ ខាងនិរតីចូលមក​ប្រជាជន​ដែលធ្លាប់ការងារជាមួយ សោ ភឹម ត្រូវបានយកទៅសម្លាប់ដោយសម្ងាត់។ ពេល​នោះ​មាន​ឈ្លប​តាមដាន​ប្រជាជន​ភូមិ​ភាគ​​​បូព៌ាគ្មានចន្លោះ។ អង្គការប្រាប់ថាខ្ញុំជាប់និន្នាការជាមួយ សោ ភឹម ទើបអង្គការឲ្យមកនៅសហករណ៍ព្រៃរកា ឥឡូវ​មាន​ឈ្មោះថា ឈូក ស។ ខ្ញុំមកនៅសហករណ៍ហូបបាយរួម។ អង្គការឲ្យឡើងត្នោត២៥ដើមក្នុងមួយថ្ងៃ។ នៅ​ចុង​ឆ្នាំ​១៩៧៨ ខ្ញុំតវ៉ាជាមួយអង្គការ ព្រោះឡើងត្នោតហត់ពេក។ ពេលបានទឹកត្នោតច្រើនខ្ញុំបានសុំទៅហូប បាយ​នៅ​កន្លែង​ធ្វើ​ស្ករ។ កាលណាខូចស្ករអង្គការថាខ្ជះខ្ជាយ។ អង្គការត្រូវសម្លាប់ខ្ញុំព្រោះប្រធានសហករណ៍ រាយ​ការណ៍​​ថាអ្នកទាំង​១២​នាក់​នោះមិនព្រមហូបបាយរួមទើបអង្គការចាប់ខ្ញុំ។  បង​ប្អូនខ្ញុំបានលួចបាយយកមកឲ្យខ្ញុំ​ហូប​បាន​តែ២ថ្ងៃ ប្រធាន​រោង​បាយ​រាយការណ៍ឲ្យខាងកម្មាភិបាលមកពីភូមិភាគនិរតី។ យោធាបានកាន់កាំភ្លើង១២ ចាប់​ខ្ញុំ១២​នាក់ ហើយ​បាន​បង​ជី​ដូន​មួយខ្ញុំនៅសហករណ៍សុំ ថាទុកខ្ញុំអប់រំសិនតែអង្គការមិនព្រម។ បងជីដូនមួយខ្ញុំឈ្មោះ មាស ឌុន ធ្វើ​ត្នោត​ជាមួយ​គ្នា ហើយប្រធាន សហករណ៍ឈ្មោះ តូច សាអ៊ុន។ កាលដែលអង្គការយកខ្ញុំ​ទៅ​សម្លាប់​មាន​យន្ត​ហោះ​​វៀតណាមទម្លាក់​គ្រាប់​​បែក​មុនធ្លាក់នៅខាងលិចស្វាយរៀង។ អង្គការត់ចេញពីតំបន់ខ្ញុំរស់នៅ ខ្ញុំក៏មានសេរីភាពឡើងវិញ។

បន្ទាប់ពីខ្ញុំឆ្លងកាត់របបខ្មែរក្រហមរួចមក ខ្ញុំពិតជាមានការសោកស្ដាយដែលរបបនោះជារបបផ្ដាច់ការមានការ សម្លាប់មនុស្សយ៉ាងឃោរឃៅ។ ក្រោយពេលដែលរបបខ្មែរក្រហមដួលរលំទៅខ្ញុំបានបាត់ប្អូនប្រុសម្នាក់ឈ្មោះ សារ៉េត ជាអតីតទាហាន លន់ នល់។ ខ្ញុំពិតជាមានអារម្មណ៍សប្បាយរីករាយណាស់ដែលប្រទេសជាតិមានសន្តិភាព ប៉ុន្តែខ្ញុំសោក​​ស្តាយពេលនឹករឭកបងប្អូនដែលបានបាត់បង់ជីវិតកាលពីរបបខ្មែរក្រហម។

អត្ថបទដោយ វី ស៊ីថា

[1] មជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជា សម្ភាសន៍ជាមួយ គង់ សារឿន អាយុ៥១ឆ្នាំ ត្រូវជាកូនភ្លោះ គង់ សារ៉េត ភេទប្រុស មុខងារយោធា (បាត់ខ្លួន) SVI0045 ,២០០៥០៨២៣ ភូមិឈូកស ឃុំឈើទាល ស្រុកស្វាយជ្រំ ខេត្តស្វាយរៀង។