នាង មាន ៖ ខ្ញុំពិការ តែខ្ញុំមិនសោកស្តាយទេ

1 ខែ មុន

នាង មាន[1] ភេទស្រី អាយុ៦៧ឆ្នាំ មានទីកន្លែងកំណើតនៅក្នុងភូមិស្រែជា ឃុំសំឡាង ស្រុកអង្គរជ័យ ខេត្ដកំពត។ បច្ចុប្បន្ន នាង មាន រស់នៅក្នុងស្រុកអន្លង់វែង ខេត្ដឧត្ដរមានជ័យ។

នាង មាន បាននិយាយថា៖ «ខ្ញុំជាកូនទី២ក្នុងចំណោមបងប្អូនចំនួន៦នាក់ (ស្រី៣នាក់ និងប្រុស៣នាក់)។ កាលពីកុមារភាពខ្ញុំមិនបានរៀនសូត្រនោះទេ។ មុនសម័យខ្មែរក្រហម ក្រុមគ្រួសាររបស់ខ្ញុំមានជីវភាពធូរធារ ពីព្រោះឪពុកម្ដាយរបស់ខ្ញុំមិនដែលខ្ចីស្រូវ និងខ្ចីបុលអ្នកណានោះទេ។ ក្រុមគ្រួសាររបស់ខ្ញុំមានផ្ទះនៅសមរម្យ និងមានចិញ្ចឹមសត្វគោ។ ខ្ញុំចូលបម្រើជាកងដឹកជញ្ជូនខ្មែរក្រហមនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៧២ ដែលកាលនោះខ្ញុំទើបតែមានអាយុ១៨ឆ្នាំ។ ខ្មែរក្រហមមិនឲ្យយើងរស់នៅជួបជុំក្រុមគ្រួសារទៀតទេ។ ខ្មែរក្រហមបានបែងចែកមនុស្សគ្រប់រូបឲ្យមានការងារទៅតាមក្រុម និងតាមពួក ដោយអ្នកខ្លះចូលទៅក្នុងកងនារីដឹកជញ្ជូន និងកងទ័ពនារី។ ខ្ញុំត្រូវចូលរួមក្នុងចលនាបដិវត្ដន៍បែបនេះ ដោយសារតែយើងមា្នក់ៗត្រូវបានអំពាវនាវឲ្យចូលព្រៃម៉ាគីដើម្បីដណ្ដើមអំណាចឲ្យសម្ដេចព្រះនរោត្ដម សីហនុ។ ប៉ុន្ដែផ្ទុយទៅវិញ យើងស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ខ្មែរក្រហម។

បន្ទាប់ពីរបបខ្មែរក្រហម នៅក្នុងឆ្នាំ១៩៧៩ ខ្ញុំមិនហ៊ានវិលត្រឡប់ទៅផ្ទះវិញទេ ពីព្រោះឮពាក្យចរចាមអារាមថា កងទ័ពវៀតណាមនឹងអារកសម្លាប់យើងនឹងធាងត្នោត។ ខ្ញុំត្រូវភៀសខ្លួនមកតាមព្រំដែនខ្មែរថៃ និងធ្វើជាកងដឹកជញ្ជូនអាហារ។ ខ្ញុំទទួលបានរបបអាហារហូបចុកចំនួនបីពេលក្នុងមួយថ្ងៃ។ បើមិនដូច្នោះទេ យើងមិនមានកម្លាំងដឹកជញ្ជូននោះទេ។ ជាទូទៅខ្ញុំដឹកជញ្ជូនគ្រាប់បេ៤០ គ្រាប់កាំភ្លើងអាកា (១កេស) និងមីនតោន (១គ្រាប់) ពីព្រំដែនថៃទៅកាន់សមរភូមិសៀមរាប។ ក្រៅពីនេះ យើងក៏ដឹកជញ្ជូនអង្ករ ប្រហុក អំបិល និងថ្នាំពេទ្យ ដែលយើងម្នាក់ៗប្រៀបបានទៅនឹងឡានដឹកជញ្ជូនដូច្នោះដែរ។ ជីវិតជាកងនារីដឹកជញ្ជូនថ្វីត្បិតតែគ្រោះថ្នាក់ក៏ពិតមែន ប៉ុន្ដែខ្ញុំមើលឃើញថាការហូបចុកហាក់ប្រសើរជាងប្រជាជនរស់នៅក្នុងសហករណ៍ឆ្ងាយណាស់។ កងទ័ពនៅត្រង់ណាកងនារីនៅពីក្រោយរហូត។

ក្រោយមក ខ្ញុំក៏ពិការជើងម្ខាងដោយសារជាន់មីននៅត្រង់ចំណុចអូរខ្សាច់។ កម្លាំងដឹកជញ្ជូនរបស់ខ្ញុំបានសែងខ្ញុំទៅមន្ទីរពេទ្យ ដោយនៅពេលនោះខ្ញុំមានស្មារតីនៅឡើយ។ រហូតទៅដល់មន្ទីរពេទ្យ ក្រុមគ្រូពេទ្យបានចាក់ថ្នាំសន្លប់ ហើយក៏បាត់បង់ស្មារតីប្រមាណជាង១ម៉ោង។ ឪពុកម្ដាយរបស់ខ្ញុំមិនបានដឹងរឿងពិការភាពនេះទេ រហូតទល់តែបញ្ចប់សង្គ្រាមនៅអន្លង់វែងក្នុងឆ្នាំ១៩៩៨ ទើបខ្ញុំបានទៅជួបជុំគ្នាវិញ។

បន្ទាប់ពីជាសះស្បើយ ខ្មែរក្រហមបានបញ្ជូនខ្ញុំទៅរស់នៅជំរំជនពិការ យន់ យុត។ នៅទីនោះ យើងទទួលបានការផ្គត់ផ្គង់ស្បៀងអាហារប្រចាំថ្ងៃដូចជា អង្ករ ត្រីខ ស្ករស និងទឹកត្រីជាដើម។ ពេលខ្លះយើងក៏មានការខ្វះខាតដែរ ដោយសារស្ថានភាពរស់នៅ គឺពឹងតែបាយសុទ្ធសាធ រួមផ្សំនឹងការចិញ្ចឹមសត្វ។ នៅពេលខ្ញុំធ្លាក់ខ្លួនពិការ ខ្ញុំមិនមានការសោកស្ដាយនោះទេ។ វាជាកំហុសរបស់ខ្ញុំ ដែលចូលរួមក្នុងចលនាបដិវត្ដន៍ខ្មែរក្រហម។ យុវជន យុវនារីមួយចំនួនបានដើរជាន់មីនស្លាប់នៅក្នុងព្រៃជារឿយៗ។ នៅពេលធ្លាក់ខ្លួនពិការ ខ្ញុំក៏មិនមានចេតនាចង់សម្លាប់ខ្លួននោះទេ។ ខ្ញុំចង់រស់នៅតាមដំណើរជីវិតរបស់យើង។ ខ្ញុំប្រឈមមុខនឹងពិការភាពត្រង់ថា យើងធ្វើអ្វីមិនកើតនោះទេ ប៉ុន្ដែខ្ញុំមិនដឹងធ្វើយ៉ាងណានោះទេ។

ខ្ញុំបានរៀបការនៅមុនពេលខ្ញុំពិការភាព ដោយរៀបជាគូ ។ កាលនោះ យើងរៀបការរួមគ្នាចំនួន១២គូ។ ជាដំបូង ខ្មែរក្រហមបានឲ្យយើងគោរពវិញ្ញាណក្ខន្ធ ហើយខ្ញុំមើលឃើញមានទង់ក្រហម រូបញញួរ និងកួរស្រូវ។ ខ្មែរក្រហមបានឲ្យយើងគោរពទង់នោះ បន្ទាប់យើងត្រូវឡើងប្ដេជ្ញាចិត្ដ។ នៅពេលនោះ ខ្ញុំប្រកែកថាខ្ញុំមិនចាំបាច់ប្ដេជ្ញាទេ។ ខ្ញុំស្រឡាញ់គ្នាចិត្ដនឹងចិត្ដ។ ខ្ញុំមិនដែលរត់ទៅណាចោលប្ដី ទេ។ យើងមិនទាន់បានរួមរស់ជាមួយគ្នាទេ ដោយសារខ្មែរក្រហមបានបញ្ជូនប្ដីរបស់ខ្ញុំទៅប្រយុទ្ធជាមួយកងទ័ពវៀតណាមនៅសមរភូមិខាងក្នុងប្រទេស។ រយៈពេលប្រមាណជា៧ខែក្រោយមកទើបខ្ញុំបានជួបគ្នាវិញ។ កាលដែលខ្ញុំនៅមូលដ្ឋានខាងក្រោយ យើងទទួលបានអាហារហូបចុកពីអង្គការសហប្រជាជាតិ ដូចជា ត្រីខ និងត្រីកាម៉ុង។

ទោះខ្ញុំក្រលំបាកដល់កម្រិតណាក៏ដោយ ក៏ខ្ញុំមិនទៅសុំទាននោះដែរ។ ខ្ញុំគិតថាយើងថោក។ យើងសុខចិត្ដលូនរនាលកាប់ព្រៃធ្វើចម្ការដើម្បីចិញ្ចឹមជីវិតវិញ។ នៅពេលសមាហរណកម្មនៅតំបន់អន្លង់វែងលើកដំបូង ខ្ញុំធ្លាប់ជួបប្រទះការរើសអើងនៅពេលទៅទិញអីវ៉ាន់ពីចិននៅផ្សារអន្លង់វែង។ ក្រោយមក នៅពេលយើងទទួលបានប្រាក់បៀរវត្សរ៍ជនពិការ ទើបការរើសអើងនេះបានធូរស្រាលឡើងវិញ។ យ៉ាងណាក៏យើងតាំងចិត្ដថាអ្នកមើលងាយយើងមិនបានចិញ្ចឹមយើងនោះទេ។ ខ្ញុំបានចុះមករស់នៅតំបន់អន្លង់វែងនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៩០ ដោយចាប់ដីធ្លី និងកាប់ព្រៃលំនៅស្ថានដោយខ្លួនឯង ដោយប្រឈមនឹងគ្រាប់មីនជាច្រើននៅក្នុងដី»៕

អត្ថបទដោយ លី សុខឃាង

[1] មេក វិន សម្ភាសន៍ជាមួយ នាង មាន នៅក្នុងភូមិជើងភ្នំ ឃុំត្រពាំងប្រិយ៍ ស្រុកអន្លង់វែង ខេត្តឧត្តរមានជ័យ ក្នុងឆ្នាំ២០២៤។