ញូង រីម៖ អំបែងគ្រាប់មីនផ្ទុះខ្ទាតចំខ្ញុំបណ្ដាលឲ្យពិការ
ញូង រីម[1] ភេទស្រី អាយុ៦៣ឆ្នាំ មានទីកន្លែងកំណើតនៅភូមិស្រែសំរោង ឃុំស្រែក្នុង ស្រុកឈូក ខេត្ដកំពត។
រីម បាននិយាយថា៖ «កាលពីកុមារភាពខ្ញុំមិនបានរៀនសូត្រទេ។ ខ្ញុំគឺជាកូនកំព្រាម្ដាយ ហើយខ្ញុំរស់នៅជាមួយឪពុក។ ខ្ញុំមានបងប្អូនចំនួន៧នាក់ (ស្រី៣នាក់ និងប្រុស៤នាក់) ហើយ ខ្ញុំគឺជាកូនទី៥។ កាលនោះជីវភាពក្រុមគ្រួសាររបស់ខ្ញុំមានការលំបាក ដោយសារតែយើងមិនមានម្ដាយមើលថែបានដិតដល់។ ការហូបចុករបស់យើងមានការខ្វះខាតយ៉ាងខ្លាំង ដោយខ្វះព្រឹក និងខ្វះល្ងាច។
ក្រោយមក ខ្ញុំ រៀនសូត្របានបន្ដិចបន្ដួចជាមួយនឹងការបង្រៀនក្រោមដើមឈើរបស់ខ្មែរក្រហម ហើយមមាញឹកជាមួយនឹងការរត់គេចពីគ្រាប់បែកដែលទាហាន លន់ នល់ ទម្លាក់មកលើភូមិស្ថានរបស់យើង។ យើងរៀនបានតែមួយព្រឹកប៉ុណ្ណោះ ដោយពេលថ្ងៃនាំគ្នាកាប់ទន្ទ្រាន ខែត្រធ្វើជីសម្រាប់បាចតាមវាលស្រែ។ យើងនាំគ្នាទៅកាប់ទន្ទ្រានខែត្រ ហើយទូល និងយកមកចិញ្ច្រាំឲ្យល្អិត។ យើងមានពេលវេលាជួបជុំគ្រួសារ ដោយពេលធ្វើការយើងត្រូវ ក្រោកពីព្រលឹមទៅធ្វើការងារ។ នៅពេលនោះ យើងចែកស្រូវទៅតាមក្រុមគ្រួសារនីមួយៗ ដោយមនុស្សចាស់កម្លាំងពេញទទួលបានស្រូវ១២ថាំង។
ខ្ញុំបានចាកចេញពីក្រុមគ្រួសារនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៧៧ ដើម្បីធ្វើកងចល័ត ដោយនៅពេលនោះ ខ្ញុំមានអាយុ១៥ឆ្នាំ។ យើងមានភារកិច្ចរែកដីនៅទំនប់កោះថ្លា និងទំនប់ម្លិច។ ទំនប់ទឹកនៅពេលនោះ មានកម្ពស់៣០ម៉ែត្រ។ ប្រជាជនក្នុងការដ្ឋានបាននាំគ្នាធ្វើជណ្ដើរឈើថ្នាក់ៗសម្រាប់រែកដីឡើងទៅចាក់នៅខ្នងទំនប់ខាងលើ។ យើងរែកដីនៅទីនោះរយៈពេលជិត១ឆ្នាំ។
លុះដល់ឆ្នាំ១៩៧៨ ខ្មែរក្រហមបានជ្រើសរើសខ្ញុំទៅកាន់តំបន់សៀមរាប។ យើងបានធ្វើដំណើរដោយឡានរយៈពេលជាច្រើនថ្ងៃ។ ខ្ញុំនៅដាំបាយ ធ្វើម្ហូប និងដាំស្ល នៅក្នុងឃុំ។ នៅពេលនោះ ខ្ញុំមិនទាន់ចេះស្ទូងស្រូវទេ។ ខ្ញុំនៅចាំផ្ទះ និងចម្អិនអាហារសម្រាប់អ្នកធ្វើការងារតាមការដ្ឋាន។ ទិដ្ឋភាពនៅក្នុងភូមិពេលនោះ គឺមានរោងបាយរួមមួយ។
រហូតដល់ឆ្នាំ១៩៧៩ យើងបានរត់ចេញពីកងទ័ពវៀតណាមហើយបន្ដរស់នៅជាមួយខ្មែរក្រហម។ យើងបាននាំគ្នាចូលសុំស្រូវនៅក្នុងភូមិ ហើយបានបុកស្រូវទាំងនោះយកអង្ករដាំបាយ ដើម្បីបន្ដដំណើរមួយដំណាក់កាលទៅមួយដំណាក់កាល។ យើងជួបការលំបាកណាស់ដោយសារតែយើងរត់ឥតឈប់ឈរ។ យើងរត់ក្នុងរដូវប្រាំង យើងចេះតែដើរតាមគ្នីគ្នា។ ជួនកាលយើងឃើញស្លឹកឈើដុះបៃតងខ្ចី យើងរំពឹងថានឹងមានប្រភពទឹក។ ជាក់ស្ដែង ដងអូរបានរីងស្ងួតទឹកអស់ទៅហើយ។
រហូតដល់ឆ្នាំ១៩៨០ ខ្ញុំបានចូលបម្រើជាកងដឹកជញ្ជូនរបស់ខ្មែរក្រហមនៅក្នុងព្រៃ។ ស្ថានភាពរស់នៅរបស់យើងនៅពេលនោះ គឺមានការហូបចុកប្រសើរជាងមុន ដោយយើងអាចរៀបចំខ្លួនបានមួយដំណាក់។ យើងមិនទាន់មានរបបអាហារដែលអង្គភាពខ្មែរក្រហមចែកឲ្យទេ។ យើងនៅតែនាំគ្នាចូលទៅក្នុងភូមិ ដើម្បីសុំស្បៀងអាហារពីប្រជាជន ជាពិសេសស្រូវ និងអង្ករ។ របបអាហារហូបចុករបស់យើងក្នុង១នាក់ទទួលបានអង្ករ១កំប៉ុងក្នុងមួយថ្ងៃ។ ក្រោយមកទៀត ទើបយើងមានរបបអាហារចេញពីព្រំដែនប្រទេសថៃ ប៉ុន្ដែក៏មិនបរិបូរណ៍ដែរ។ យើងសហការគ្នានៅក្នុងព្រៃដើម្បីរកស្រូវអង្ករ និងម្ហូប។ ជួនកាលយើងរកបេះត្រកួន និងរកត្រីនៅតាមបឹងបួរ។ នៅក្នុងព្រៃយប់ត្រង់ណាយើងនាំគ្នាកាច់ស្លឹកឈើដេកត្រង់ហ្នឹងទៅ។ បើយើងចូលទៅក្នុងភូមិប៉ះចំផ្ទះប្រជាជនយើងសុំសម្រាកនៅទីនោះទៅ។ ចំពោះការងារប្រចាំថ្ងៃរបស់យើងវិញ គឺដឹកជញ្ជូនសម្ភារចេញពីឡានចូលទៅក្នុងឃ្លាំងដូចជា អង្ករ ត្រី ប្រហុក គ្រាប់ និងរំសេវជាដើមនៅត្រង់ចំណុចច្រកអណ្ដែងមុត។
នៅចុងឆ្នាំ១៩៨០ ខ្ញុំបានរៀបការដោយស្ម័គ្រចិត្ដជាមួយអ្នកដឹកជញ្ជូននៅឃ្លាំងរបស់ខ្មែរក្រហម។ នៅពេលនោះមានចំនួន៤គូ។ គូនីមួយៗឡើងមានចំណាប់អារម្មណ៍ និងប្ដេជ្ញាចិត្ដស្រឡាញ់គ្នាអស់មួយជីវិត។ នៅឆ្នាំ១៩៨១ ខ្ញុំរស់នៅតាមជម្រាលភ្នំ។ ក្រោយមក យើងក៏បានទៅរស់នៅភូមិផ្កូវ និងជំរំដំកង់តាម បណ្ដោយព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ។
នៅឆ្នាំ១៩៨៥ ប្ដីរបស់ខ្ញុំបានស្លាប់នៅពេលបំពេញកាតព្វកិច្ចជាយោធានៅសមរភូមិ។ នៅពេលនោះខ្ញុំមានកូន២នាក់ហើយ។ រាល់ពេលផ្លាស់ទីទៅណាម្ដងៗខ្ញុំមានការលំបាកវេទនាណាស់។ នៅពេលនោះ ប្រជាជនដែលរស់នៅជាមួយគ្នាបានដើរជាន់មីនហើយផ្ទុះស្លាប់ ចំណែកអំបែងមីននោះក៏ផ្ទុះខ្ទាតមកត្រូវខ្ញុំទៀតបណ្ដាលឲ្យពិការដូចគ្នា។ ដោយសារមានស្ថានភាពលំបាកបែបនេះ ញាតិមិត្ដនៅក្នុងកងក៏ជម្រុញឲ្យខ្ញុំមានគ្រួសារម្ដងទៀត ដោយខ្ញុំបានរៀបការជាមួយជនពិការ។ ខ្ញុំបានរស់នៅក្នុងភូមិជនពិការ ក្រោយមកទៀតគាត់ក៏បានស្លាប់ទៀត។
នៅឆ្នាំ១៩៩០ យើងចាប់ផ្ដើមចុះមករស់នៅទឹកដីតំបន់អន្លង់វែង។ ដំបូងឡើយនៅទីនេះជាតំបន់ព្រៃ ថ្នាក់ដឹកនាំខ្មែរក្រហមបានដឹកជញ្ជូនយើងតាមឡាន និងជាប់ផុងតាមផ្លូវផង។ យើងរស់នៅដោយពឹងផ្អែកទៅលើរបបអង្ករ និងដាំដុះដំណាំផ្គត់ផ្គង់ជីវភាពដោយខ្លួនឯង។ ខ្ញុំទទួលរងពិការភាពដោយសារផ្ទុះគ្រាប់មីននៅពេលខ្មែរក្រហមផ្លាស់ទីយើងពីជំរំភៀសខ្លួនមួយទៅជំរំភៀសខ្លួនមួយទៀត។ ក្រោយមកទៀត នៅមុនពេលសមាហរណកម្មនៅតំបន់អន្លង់វែង (ឆ្នាំ១៩៩៨) អង្គភាពជនពិការត្រូវបានជម្លៀសទៅកាន់ទំនប់ដាច់ស្ថិតក្នុងស្រុកត្រពាំងប្រាសាទនាពេលបច្ចុប្បន្ន ដោយរស់នៅមិនទាន់បានមួយខែផងក៏កងទ័ពខ្មែរក្រហមមានការផ្ដាច់ខ្លួនចូលទៅក្នុងរាជរដ្ឋាភិបាល»៕
អត្ថបទដោយ សួត វិចិត្រ
[1] ភួន សុរីន សម្ភាសន៍ជាមួយ ញូង រីម នៅក្នុងភូមិជើងភ្នំ ឃុំត្រពាំងប្រិយ៍ ស្រុកអន្លង់វែង ខេត្ដឧត្ដរមានជ័យ នៅឆ្នាំ២០២៣។