កងកុមារនៅរបបខ្មែរក្រហម
បាទឈ្មោះ សុទ្ធ សំណាង[1] មានអាយុ៥៧ឆ្នាំ និងមានទីកន្លែងកំណើតនៅ ភូមិឫស្សីស្រុក ឃុំឫស្សីស្រុក ស្រុកស្រីសន្ធរ ខេត្តកំពង់ចាម។ ខ្ញុំជាគ្រូបង្រៀន ក្នុងវិទ្យាល័យហេងសំរិនឫស្សីស្រុក។ ឪពុកខ្ញុំឈ្មោះ ព្រាប សុទ្ធ ហើយម្ដាយខ្ញុំឈ្មោះ នូវ ឡុង (លោកទាំងពីបានទទួលមរណភាព)។ ខ្ញុំមានបងប្អូនចំនួនប្រាំបួននាក់ ខ្ញុំជាកូនទីប្រាំពីរក្នុងគ្រួសារ។ បច្ចុប្បន្នខ្ញុំរស់នៅភូមិឃុំដដែរ និងមានភរិយាឈ្មោះ ស្រ៊ុន គឹមឡេង មានស្រុកកំណើត ក្នុងភូមិស្វាយក្រោម ឃុំស្វាយសាច់ភ្នំ ស្រុកស្រីសន្ធរ ខេត្តកំពង់ចាម។ ខ្ញុំមានកូនចំនួនបីនាក់ (ស្រីមួយនាក់ ប្រុស២នាក់)។ កូនប្រុសទីមួយឈ្មោះ សុទ្ធ ល័ក្ម្សី, កូនស្រីទីពីឈ្មោះ សុទ្ធ សុជាតា និងកូនទីបីឈ្មោះ សុទ្ធ វិសាល ។
ការពីមុនរបបខ្មែរក្រហម គ្រួសារខ្ញុំប្រកបមុខធ្វើស្រែចម្ការ និងនេសាទត្រីទៅតាមរដូវកាល។ ក្នុងការរស់នៅប្រចាំថ្ងៃដោយសារដីនៅតំបន់នេះជាប់មាត់ទន្លេមេគង្គ និងជាដីកោះ។ នៅរដូវប្រាំងទឹកចាំផ្ដើមស្រក ប្រជាជនចាប់ផ្ដើមដាំណាំ, បន្លែ ពេលប្រមូលផលរួចចូលដល់រដូវវស្សាទឹកចាប់ផ្ដើមឡើង ប្រជាជនបាននាំគ្នានេសាទត្រីម្ដង ព្រោះទឹកឡើងខ្លាំងបានលិចដីស្រែចម្ការ និងលិចផ្ទះប្រជាជនមួយចំនួននៅតំបន់ទំនាប។ ទោះបីគ្រួសាររបស់ខ្ញុំពុំសូវមានទ្រព្យធនច្រើន ឪពុកម្តាយមិនបានឲ្យកូនឈប់រៀនឡើយ។ លោកទាំងពីរ បានខិតខំរកប្រាក់ផ្គត់ផ្គង់កូនៗបានរៀនខ្ពង់ខ្ពស់ មានការងារធ្វើជាគ្រូបង្រៀន, ពេទ្យ និងការងារផ្សេងៗទៀត។
នៅសម័យ លន់ នល់ ខ្ញុំចាំបានថាមានយន្តហោះមកទម្លាក់គ្រាប់បែកក្នុងភូមិស្រុក។ យន្តហោះ បានទម្លាក់គ្រាប់បែកក្នុងភូមិ-ឃុំ និងតាមបណ្ដោយមាត់ទន្លេ។ ការទម្លាក់គ្រាប់បែកនៅតាមទន្លេមេគង្គបានធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ប្រជាជនចាម ដែលប្រកបរបរជាអ្នកនេសាទត្រី។ ក្នុងភូមិប្រជាជនបានរត់ទៅរកកន្លែងមានសុវត្ថិភាព ហើយផ្ទះសម្បែងត្រូវបានខូចខាតសត្វពាហនៈបានស្លាប់។
ចំពោះរបបខ្មែរក្រហម ខ្ញុំចាំបានថាគឺមានការលំបាកខ្លាំងណាស់។ កាលនោះ ខ្ញុំមានអាយុប្រមាណប្រាំបួនឆ្នាំ។ ខ្មែរក្រហមឲ្យខ្ញុំទៅធ្វើការក្នុងកងកុមារ ដូចក្មេងៗទូទៅដែរ។ ការងាររបស់ខ្ញុំគឺប្រមូលអាចម៍គោពីផ្ទះចំនួន១២ ជារៀងរាល់ថ្ងៃ។ បន្ទាប់មកបានទៅដកសំណាបដោយខ្មែរក្រហមកំណត់ចំនួនប្រមាណប្រាំដំបរ។ ខ្មែរក្រហមបានឲ្យឪពុកម្ដាយខ្ញុំទៅធ្វើជាកងចល័ត ឪពុកខ្ញុំធ្វើការងារភ្ជួរដីស្រែចម្ការ, ម្តាយខ្ញុំទៅ ដកស្ទូង និងច្រូតស្រូវ គាត់ធ្វើការងារទៅតាមបញ្ជាខ្មែរក្រហម។
ចំណែករបបអាហារខ្ញុំទទូលបានបបរពីរពេលស្ទើរតែគ្មានគ្រាប់អង្ករ។ បបរត្រូវចែកជាចំណែកស្មើៗគ្នា គ្មានអ្នកណាច្រើនជាងអ្នកណាឡើយ របបអាហារមិនស្មើ និងកម្លាំងធ្វើការងារឡើយ។ ពេលនោះក្រុមគ្រួសារខ្ញុំត្រូវរស់នៅធ្វើការផ្សេងពីគ្នា។
អ្វីដែលខ្ញុំចងចាំមិនបំភ្លេចបានក្នុងរបបខ្មែរក្រហម គឺបងប្អូនរបស់ខ្ញុំត្រូវបាត់បង់ជីវិតចំនួនប្រាំនាក់។ ការណោះ បងខ្ញុំជាគ្រូពេទ្យពីរនាក់ និងធ្វើជាគ្រូបង្រៀនម្នាក់ ត្រូវបានខ្មែរក្រហមយកទៅសម្លាប់។ បងស្រីខ្ញុំម្នាក់ទៀតបានឮដំណឹងមួយនេះបាននាំគ្នាទៅសួរនាំ ខ្មែរក្រហមបានសម្លាប់ចោលទាំងអស់គ្នា។ ពេលខ្ញុំនឹកឃើញរឿងនេះម្ដងៗធ្វើឲ្យខ្ញុំក្ដុកក្ដួលជាខ្លាំង ដោយសាររបបខ្មែរក្រហម បានធ្វើឲ្យបងប្អូនខ្ញុំ និងប្រជាជនជាច្រើនបានស្លាប់ទាំងគ្មានកំហុស។
សម្រាប់បញ្ហាតាមព្រំដែនកម្ពុជា និងថៃ នៅពេលនេះ ខ្ញុំបានតាមដានតាមរយៈព័ត៌មានផ្សេងៗ ខ្ញុំឃើញថា ការប៉ះទង្កិចគ្នាលើកនេះមានសភាពខ្លាំងជាង សង្គ្រាមមុនៗ ដែលខ្ញុំបានដឹង។ ខ្ញុំបានឃើញពីរូបភាពនៃការជម្លៀសប្រជាជនចេញពីលំនៅដ្ឋាន ធ្វើឲ្យមានផលប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំងមកលើប្រជាជនខ្មែរ។ ខ្ញុំជឿជាក់ថាបញ្ហាសង្គ្រាមមួយនឹងបញ្ចាប់ទៅក្នុងពេលឆាប់ៗ ដើម្បីកុំឲ្យមានផលប៉ះពាល់ខ្លាំង មកលើប្រជាជនទាំងសងខាង៕
អត្ថបទដោយ សាំង ចាន់ធូ
[1] បទសម្ភាសន៍ ប្រវត្តិសាស្ត្រផ្ទាល់មាត់ បទពិសោធន៍អ្នករស់រានមានជីវិតពីរបបខ្មែរក្រហម ជាមួយ សុទ្ធ សំណាង អ្នករស់រានមានជីវិតពីរបបខ្មែរក្រហម នៅក្នុងស្រុកស្រីសន្ធរ ខេត្តកំពង់ចាម ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥ ដោយសាំង ចាន់ធូ