(ក្រចេះ)៖ ស៊ឹង ភិន អាយុ៧៣ឆ្នាំ មានទីកន្លែងកំណើត និងទីលំនៅបច្ចុប្បន្ននៅភូមិសំបុក ឃុំសំបុក ស្រុកចិត្របុរី ខេត្តក្រចេះ។ នៅក្នុងខេត្តក្រចេះ ចាប់តាំងពីរបបខ្មែរក្រហមចូលគ្រប់គ្រង មានការបង្កើតសហករណ៍សម្រាប់ឲ្យប្រជាជនធ្វើការងាររួម ហើយការងារដែលសំខាន់ជាងគេនៅក្នុងរបបនោះ ជាការងារកសិកម្មដែលប្រជាជនត្រូវធ្វើជាប្រចាំ។ ក្រៅពីកសិកម្ម នៅមានការងារផ្សេងទៀតដូចជា ជីកប្រឡាយ, លើកទំនប់, រែកដី, លើកភ្លឺស្រែ និងគាស់គល់ឈើ។ ​ភិន គឺជាប្រជាជនមូលដ្ឋាន ដែលរស់នៅក្នុងភូមិសំបុកតាំងពីដើមមក ដោយមិនត្រូវខ្មែរក្រហមជម្លៀសទៅទីណាផ្សេងនោះទេ។

ប្រជាជននៅក្នុងរបបខ្មែរក្រហម ត្រូវហូបបាយរួមគ្នាក្នុងសហករណ៍។ នៅពេលដល់ម៉ោងបាយ អង្គការតែងតែវាយជួងដើម្បីបញ្ជាក់។ ប្រជាជន​មិនត្រឹមតែត្រូវហូបបាយរួមប៉ុណ្ណោះទេ ការងារ និងការស្នាក់នៅក៏ត្រូវធ្វើឡើងរួមគ្នាជាសមូហភាពដែរ។ សម្រាប់ប្រជាជនដែលមានជំងឺ អង្គការបានចែកថ្នាំបុរាណឲ្យ លេប ហើយ ជំងឺមួយចំនួនលេបថ្នាំនោះត្រូវ ឯមួយចំនួនទៀតមិនត្រូវទេ។ នៅក្នុងរបបខ្មែរក្រហម ប្រជាជនជាច្រើនស្លាប់ដោយសារតែមិនមានការព្យាបាលជំងឺតាមបទដ្ឋាន ទាំងថ្នាំពេទ្យ និងគ្រូពេទ្យព្យាបាល។

ការប្រណិប័តន៍សាសនានៅក្នុងរបបខ្មែរក្រហម ត្រូវបានហាមឃាត់។ ព្រះសង្ឃត្រូវចាប់ផ្សឹកឲ្យទៅធ្វើការ ចំណែកព្រះពុទ្ធប្បដិមាត្រូវវាយកម្ទេចចោល នេះបើតាមការប្រាប់ពីសំណាក់ប្រជាជនដែលរស់នៅសហករណ៍ជាមួយនឹង ភិន។ ភិន ផ្ទាល់មិនបានឃើញព្រឹត្តិការណ៍ទាំងអស់នោះផ្ទាល់ភ្នែកឡើយ។ មិនត្រឹមតែសាសនានោះទេ សូម្បីតែការសិក្សាក៏ត្រូវកាត់បន្ថយ។​ កុមារនៅក្នុងរបបខ្មែរក្រហម មិនទទួលបានសិក្សាជ្រៅជ្រះនោះទេ។ កុមារត្រូវបោះបង់ការសិក្សា ដើម្បីធ្វើការងារឲ្យអង្គការ។ ប្រជាជនត្រូវបានបិទសិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការនិយាយស្ដី និងធ្វើដំណើរ។ អង្គការតម្រូវឲ្យនៅតែធ្វើការងារប៉ុណ្ណោះ។

បន្ទាប់ពីកងទ័ពវៀតណាមវាយចូល សហករណ៍ដែលគាត់រស់នៅចាប់ផ្ដើមមានភាពចលាចល ព្រោះយោធាខ្មែរក្រហមបានបំផុសបំផុលប្រជាជនថា វៀតណាមនឹងចាប់ប្រជាជនអារកសម្លាប់ ប្រសិនជាមិនរត់ទៅតាមអង្គការ។ ភិន និងប្រជាជនដទៃទៀត មានភាពតក់ស្លុតបន្ទាប់ពីយោធាខ្មែរក្រហមប្រាប់បែបនោះ ដោយសារតែប្រជាជនទាំងនោះមានការដក់ជាប់នៅក្នុងចិត្តពីព្រឹត្តិការណ៍ឃោរឃៅ អំពីទុក្ខលំបាកដែលខ្មែរក្រហមបានធ្វើបាបប្រជាជនកន្លងមក។ ប្រជាជនមួយចំនួនធំ បានរត់ទៅជាមួយនឹងយោធាខ្មែរក្រហម ប៉ុន្តែមិនបានប៉ុន្មានក៏ត្រលប់ទៅរកស្រុកកំណើតវិញ។ ប្រជាជនមួយចំនួនទៀត មិនព្រមរត់ទៅតាមយោធាខ្មែរក្រហមនោះទេ ព្រោះគាត់គិតថា៖ ”ប្រសិនជាត្រូវស្លាប់ សូមឲ្យស្លាប់នៅក្នុងភូមិរបស់ខ្លួន”។

 បន្ទាប់ពីរបបខ្មែរក្រហមដួលរលំ ភិន បានរស់នៅយ៉ាងស្ងប់សុខជាមួយនឹងគ្រួសាររបស់គាត់។ បច្ចុប្បន្ននេះ គាត់មិនមានជំងឺដែលប៉ះពាល់ដល់សុខភាពគួរឲ្យកត់សម្គាល់ទេ គ្រាន់តែមានថ្ងៃខ្លះ គាត់អស់កម្លាំងបន្តិចបន្តួច៕

សម្ភាសន៍ដោយ៖ អ៊ុត ចាន់ថាវីន នៅថ្ងៃទី១៥ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៤

អត្ថបទដោយ៖ នេន ស្រីមុំ នៅថ្ងៃទី៧ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៥