ការតស៊ូជាវ័យកុមារ នៅក្នុងរបបខ្មែរក្រហម
ខ្ញុំឈ្មោះ វ៉ាន់ ហ៊ីង[1] ភេទប្រុស អាយុ៦៥ឆ្នាំ រស់នៅភូមិខ្នារ ឃុំលាយបូរ ស្រុកត្រាំកក់ ខេត្តតាកែវ ។ ខ្ញុំមានឪពុកឈ្មោះ ញ៉ឹប និងម្ដាយឈ្មោះ អ៊ឹម (ស្លាប់ទាំងពីរ)។ ខ្ញុំមានបងប្អូនចំនួន៦នាក់ (ស្រី៣នាក់និងប្រុស៣នាក់)។ បច្ចុប្បន្ននៅមានជីវិតចំនួន២នាក់។ កាលពីកុមារភាពខ្ញុំចូលរៀនបានបន្តិចបន្តួចនៅក្រោមដើមឈើ ។ ខ្ញុំមានប្រពន្ធឈ្មោះ វ៉ាន់ មិត្ត មានកូនចំនួន៩នាក់ (ស្រី៤នាក់និងប្រុស៥នាក់)។ បច្ចុប្បន្នមានមុខរបរធ្វើស្រែ ។
នៅឆ្នាំ ១៩៧៦ កម្មាភិបាលខ្មែរក្រហម ចាត់តាំងឲ្យខ្ញុំធ្វើការនៅតាមកងកុមារ ។ ខ្មែរក្រហមបានបញ្ជូនខ្ញុំឲ្យទៅរែកដី ជីកប្រឡាយ លើកទំនប់ រំលាយដីដំបូកនៅតាមភ្លឺស្រែ និងកាប់ស្លឹកត្នោត ។ ដោយកំណត់ឲ្យកាប់ស្លឹកត្នោតចំនួន២៥ដើម ក្នុងរយៈពេលមួយថ្ងៃ។ ខ្ញុំមិនបានចាកចេញពីឃុំលាយបូរនេះទេ ព្រោះខ្ញុំនៅជាវ័យកុមារនៅឡើយ។ ក្រោយមក ចូលដល់រដូវវស្សា ខ្មែរក្រហមបានបញ្ជូនខ្ញុំឲ្យទៅធ្វើស្រែនិងលើកប្រព័ន្ធ ភ្លឺស្រែ។ ដោយកំណត់ឲ្យបានទិន្នផល ជាមធ្យម៣តោន ក្នុងមួយហិកតា។[2] ខ្មែរក្រហម បានប្រើឲ្យធ្វើការហួសម៉ោង និងហួសកម្លាំង។ ដោយបែងចែកការងារមួយក្រុមមានចំនួន១០នាក់ កំណត់មួយថ្ងៃរែកដីចាប់ពី ៣០០ ទៅ៤០០ អម្រែក។ ក្រោយមកទៀត កម្មាភិបាលខ្មែរក្រហម បញ្ចូនឲ្យទៅលើកភ្លឺស្រែ កំណត់ក្នុងម្នាក់ចំនួន១០ម៉ែត្រត្រឹមរយៈពេលមួយថ្ងៃ។
នៅឆ្នាំ១៩៧៧ ខ្មែរក្រហម បានបញ្ចូនខ្ញុំឲ្យទៅរស់នៅតាមសហករណ៍ គឺត្រូវរស់នៅជុំគ្នា ហូបចុករួមគ្នា និងចែករំលែកការកម្សាន្ដរួមគ្នា។[3] ខ្ញុំត្រូវរស់នៅបែក ពីក្រុមគ្រួសារ។ ចំណែកឪពុកម្ដាយរបស់ខ្ញុំត្រូវខ្មែរក្រហមបញ្ជូនឲ្យទៅធ្វើការតាមកងផ្សេងៗគ្នាទាំងអស់ ។
ការហូបចុកមិនបានគ្រប់គ្រាន់ទេ គឺមានត្រឹមតែបបរ។ ប្រជាជនភាគច្រើនមានសភាពស្គមស្គាំង ក្បាលជង្គង់ធំជាងខ្លួនទៅទៀត ។ ក្នុងរបបខ្មែរក្រហមពុំមានថ្នាំព្យាបាលជំងឺឡើយ មានតែថ្នាំបុរាណ ប៉ុណ្ណោះ ។
ក្រោយមក កម្មាភិបាលខ្មែរក្រហម បានបញ្ចូនខ្ញុំឲ្យទៅធ្វើកងទ័ពនៅតាមព្រំដែន ដើម្បីតស៊ូជាមួយវៀតណាម ប៉ុន្តែខ្ញុំធ្វើពុតជាឈឺ ហើយត្រូវខ្មែរក្រហមដាក់ទារុណកម្មឲ្យលាយជីលាមកមនុស្សផ្ទាល់នឹងដៃ។ ខ្ញុំបានកើតរមាស់អស់រយៈពេលជាច្រើនថ្ងៃ។ ការស់នៅក្នុងរបបខ្មែរក្រហមមិនមានសិទ្ធិសេរីភាពទេ គឺត្រូវកងឈ្លបតាមដានគ្រប់សកម្មភាពទាំងអស់ ។
ខ្មែរក្រហមបានសម្លាប់ប្រជាជនអស់ជាច្រើននាក់ ទាំងមិនមានកំហុស។ ប្រជាជនដែលត្រូវខ្មែរក្រហមនាំយកទៅសម្លាប់ ភាគច្រើនអ្នកទាំងនោះធ្លាប់ធ្វើជាគ្រូបង្រៀន ទាហាន កាលពីរបបសង្គមរាស្ត្រនិយម និងរបប លន់ នល់ ជាដើម។ ខ្ញុំមិនបានឃើញការសម្លាប់អ្នកទាំងនោះផ្ទាល់នឹងភ្នែកទេ។
នៅក្នុងរបបខ្មែរក្រហមខ្ញុំមិនមានសម្លៀកបំពាក់គ្រប់គ្រាន់ទេ ។ សម្លៀកបំពាក់សម្បូរទៅដោយចៃ និងសង្កើចពេញទាំងអស់។ កម្មាភិបាលខ្មែរក្រហមកំណត់ចែកឲ្យមួយឆ្នាំចំនួន២សម្រាប់ប៉ុណ្ណោះ។ នៅវេលាថ្ងៃមួយខ្ញុំមានអារម្មណ៍ថា ខឹងសម្បានឹងប្រធានកងយ៉ាងខ្លាំង ខ្ញុំក៏ធ្វើឲ្យសម្លៀកបំពាក់ដាច់អស់ ដើម្បីទទួលបានថ្មីទៀត។ ក្នុងពេលនោះ ប្រធានកង ប្រកាសដល់ប្រជាជនទាំងអស់ឲ្យចូលរួមប្រជុំ។ ខ្ញុំក៏ទៅចូលរួមទាំងសម្លៀកបំពាក់ក្នុងសភាពមើលលែងយល់នោះ។ ការប្រជុំលើកឡើងពីការដាក់ផែនការការងារដល់ប្រជាជនទាំងអស់ថា «មិត្តទាំងអស់គ្នាត្រូវតែ គោរពតាមអង្គការ និងខិតខំធ្វើការឲ្យបានល្អ»។ បន្ទាប់ពី កម្មាភិបាលខ្មែរក្រហមឃើញសម្លៀកបំពាក់របស់ក្នុងសភាពដូច្នេះ ក៏បានស្ដីបន្ទោសដល់ប្រធានកង ថែមទាំងប្រគល់សម្លៀកបំពាក់មួយសម្រាប់មកខ្ញុំផងដែរ។
នៅឆ្នាំ១៩៧៧ រហូតដល់ដើមឆ្នាំ១៩៧៨ អង្គការបានរៀបចំការប្ដេជ្ញា (រៀបការ) មានរហូតដល់ទៅ១០០គូ។ ប្តីប្រពន្ធដែលអង្គការ រៀបចំរៀបការដោយបង្ខិតបង្ខំត្រូវធ្វើការប្តេជ្ញាចិត្តចំពោះមុខ ប្រធានភូមិ និងប្រធានកងថារួមរស់ជាប្រពន្ធប្ដីអស់មួយជីវិត។ ក្រោយរបបខ្មែរក្រហមដួលរលំឆ្នាំ១៩៧៩ ខ្ញុំក៏បានរៀបការ។
អត្ថបទដោយ ជីម សុខគា
[1] ជីម សុខគា សម្ភាសជាមួយអ្នករស់រានមានជីវិតពីរបបខ្មែរក្រហម ឈ្មោះ វ៉ាន់ ហ៊ីង នៅថ្ងៃទី០៣ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៥ ។
[2] មជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជាឆ្នាំ២០២០៖ សៀវភៅ «ប្រវត្តិសាស្ត្រកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ(១៩៧៥-១៩៧៩) បោះពុម្ពលើកទី២, ទំព័រ៣៦-៣៧។
[3] មជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជាឆ្នាំ២០២០៖ សៀវភៅ «ប្រវត្តិសាស្ត្រកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ(១៩៧៥-១៩៧៩) បោះពុម្ពលើកទី២, ទំព័រ៣៩-៤០។