ខ្ញុំឈ្មោះយ៉េន ឃឿន[1] អាយុ ៦៥ឆ្នាំ។ ឪពុកខ្ញុំឈ្មោះយ៉េន សុខ និងម្ដាយខ្ញុំឈ្មោះនៃ ផន។ គ្រួសារខ្ញុំមានបងប្អូន៦នាក់ ហើយខ្ញុំជាកូនទី៥។ បច្ចុប្បន្នខ្ញុំមានភរិយាឈ្មោះទក់ សឿន និងកូន៥នាក់ ក្នុងនោះ(ស្រី៣/ប្រុស២)។ ស្រុកកំណើតខ្ញុំនៅខេត្តស្វាយរៀង ហើយឥឡូវខ្ញុំរស់នៅភូមិអូរស្វាយ ឃុំអូរស្វាយ ស្រុកបុរីអូរស្វាយសែនជ័យ ខេត្តស្ទឹងត្រែង។

ខ្ញុំបានចាប់ផ្ដើមមករស់នៅអូរស្វាយតាំងពីឆ្នាំ ១៩៦៣ សម័យសម្ដេច នរោត្តម សីហនុ    បានបញ្ចូនគ្រួសារខ្ញុំមកនៅទីនេះមកម្ល៉េះ។ នៅពេលនោះឪពុកខ្ញុំជាបម្រើការនៅក្នុងកងទ័ព ទើបខ្ញុំមកតាមឪពុកខ្ញុំមករស់នៅទីនេះដូច្នេះ។ ពេលដែលមកដល់ភូមិនេះ កំពុងសាងសង់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធផ្សេងៗនៅទីនេះ ហើយគ្រួសារខ្ញុំមិនទាន់បានចូលមករស់នៅក្នុងភូមិទេនៅពេលនោះ ត្រូវរងចាំការសាងសង់សិន។ បន្ទាប់មកសម្ដេច នរោត្តម សីហនុ បានយាងមកបានចែកផ្ទះការឡុងមួយខ្នង ដី និងដំណាំផ្សេងៗឲ្យប្រជាជន រួមទាំងគ្រួសាររបស់ខ្ញុំដែរ។ នៅពេលនោះមានមនុស្សប្រហែល ២២០នាក់ចូលរួម។

នៅសម័យខ្មែរលន់ នល់ ស្ថានភាពបានចាប់ផ្ដើមអាក្រក់ឡើងៗ ហើយរបស់របរផ្សេងៗកាន់តែថ្លៃ។ យន្តហោះអាមេរិកបានចាប់ផ្ដើមទម្លាក់គ្រាប់បែក និង ប្រជាជនបាននាំគ្នាជីករណ្ដៅដើម្បីការពារខ្លួន រួមទាំងគ្រួសារខ្ញុំផងដែរ។ បន្ទាយទាហាន ផ្ទះប្រជាជន និងកន្លែងផ្សេងៗត្រូវបានកម្ទេចចោលស្ទើរតែទាំងស្រុង។

នៅសម័យខ្មែរក្រហម ស្ថានភាពកាន់តែអាក្រក់ជាងមុន។ ខ្ញុំបានបាត់បង់ឪពុក និងបងប្រុសម្នាក់ទៀត។ ថ្ងៃមួយ ខ្ញុំបានសុំច្បាប់ទៅមើលឪពុកដែលឈឺ ហើយនោះគឺជាថ្ងៃចុងក្រោយដែលខ្ញុំបានជួបឪពុក។ បន្ទាប់មក ខ្មែរក្រហមបានជម្លៀសឪពុកខ្ញុំទៅរតនគិរី ហើយខ្ញុំលែងបានឃើញឪពុកខ្ញុំជារៀងរហូតដល់បច្ចប្បន្ននេះ។ ខ្ញុំជឿថាខ្មែរក្រហមបានសម្លាប់ឪពុកខ្ញុំ។ បងប្រុសខ្ញុំម្នាក់ទៀត ដែលត្រូវបានខ្មែរក្រហមចាប់យកទៅសម្លាប់ដោយមិនដឹងមូលហេតុច្បាស់លាស់។

នៅពេលនោះខ្ញុំត្រូវបានខ្មែរក្រហមប្រើឱ្យធ្វើការងារធ្ងន់ ដូចជារែកដីធ្វើទំនប់។ មានពេលមួយខ្ញុំមិនអាចទ្រំាបាន ខ្ញុំបានវាយខ្មែរក្រហមម្នាក់ ហើយបានអង្គការបានជម្លៀសខ្ញុំទៅកោះវែង ដោយខ្លាចថាខ្ញុំនឹងត្រូវសម្លាប់។ ខ្ញុំបានរួចផុតពីស្ថានភាពនោះ ប៉ុន្ដែការរស់នៅលើកោះមានការលំបាកខ្លាំង ព្រោះគ្មានអ្វីបរិភោគនោះទេនៅលើកោះនោះ។

ខ្ញុំក៏បានឃើញអង្គការយកមនុស្សទៅសម្លាប់ផងដែរ។ អង្គការចាប់មនុស្ស ចងដៃជើង ហើយធាក់ចូលទូក បើកទូកទៅកណ្ដាលទន្លេ រួចរុញចូលទឹកទន្លេ។ នៅសម័យនោះការរៀន ក៏មានលក្ខណៈខុសពីសព្វថ្ងៃ។ អង្គការបានហៅគូស្វាមីភរិយា ១០គូមកជុំគ្នា ហើយត្រូវប្ដេជ្ញាចិត្តថា “យកយាយមិនលា យកតាមិនលែង”។ គ្រួសារខ្ញុំក៏បានរៀបការតាំងពីសម័យនោះមក រហូតដល់សព្វថ្ងៃ។

ក្រោយមក នៅពេលដែលទាហានវៀតណាមចូលមករំដោះប្រទេស ខ្ញុំត្រូវបានខ្មែរក្រហមជម្លៀសចេញពីភូមិសាមគ្គីទៅកន្ទុយគោ (ស្ទឹងត្រែង)។ ខ្ញុំបានជិះទូក ប៉ុន្តែទូកបានលិច។ សំណាងល្អ មានទូកមួយទៀតបានមកជួយយើង។ បន្ទាប់មក ទាហានវៀតណាមបានបាញ់កាំភ្លើងធំមកកាន់យើង ហើយទាហានខ្មែរក្រហមបានជម្លៀសយើងទៅស្រុករវៀង ខេត្តព្រះវិហារ។ នៅ ទីនោះយើងបានជួបកងទ័ពរំដោះ និងបានអនុញ្ញាតឲ្យយើងត្រលប់មកស្រុកកំណើតវិញ។

អត្ថបទដោយ ស្រេង លីដា

---

[1] ^​ បទសម្ភាសន៍ «ប្រវត្តិសាស្រ្តផ្ទាល់មាត់៖ បទពិសោធន៍អ្នករស់រានមានជីវិតពីរបបខ្មែរក្រហម»​ ជាមួយ យ៉េន ឃឿន អ្នករស់រានមានជីវិតពីរបបខ្មែរក្រហមនៅស្រុកបុរីអូរស្វាយ-សែនជ័យ ខេត្តស្ទឹងត្រែង នៅថ្ងៃទី០១ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៤, បណ្ណសារមជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជា។