(តាកែវ) ឌី ភាគ អាយុ៦២ឆ្នាំ គឺជាអ្នករស់រានមានជីវិតពីរបបខ្មែរក្រហម។ ភាគ រស់នៅភូមិស្វាយខាងត្បូង ឃុំបាស្រែ ស្រុកអង្គរបូរី ខេត្តតាកែវ។ ឪពុករបស់ ភាគ ឈ្មោះ ជា ស្លាប់នៅក្នុងសម័យខ្មែរក្រហម និងម្ដាយឈ្មោះ រស់។ ភាគ មានបងប្អូនចំនួន៤នាក់។

ភាគ បានរៀបរាប់ប្រាប់អ្នកស្ម័គ្រចិត្តថា មុនដំបូងអង្គការឲ្យប្រជាជនធ្វើស្រែប្រវាស់ដៃ ជួយគ្នាទៅវិញទៅមក។ បន្ទាប់មក អង្គការឲ្យប្រជាជនធ្វើស្រែរួមគ្នា និងចែកផលតាមកម្លាំងទី១ និងកម្លាំងទី២។ ភាគ បានបន្តថា កម្លាំងទី១ អង្គការចែកទិន្នផលឲ្យ១២ថាំ និងកម្លាំងទី២ បាន៦ថាំ។

ក្រោយមកអង្គការចាប់ផ្ដើមធ្វើស្រែជាសហករណ៍ ប្រមូលទ្រព្យសម្បត្តិឯកជនយកទៅដាក់រួម និងឲ្យប្រជាជន​ហូបបាយរួមគ្នា។ នៅក្នុងសហករណ៍ ឪពុក, ម្ដាយ និងកូនរស់នៅកន្លែងផ្សេងពីគ្នា។ ក្មេងតូចៗត្រូវរស់នៅក្នុងមណ្ឌលពេលថ្ងៃ និងស្នាក់នៅផ្ទះជាមួយឪពុកម្ដាយពេលយប់។ ចំណែកកុមារ និងយុវជនត្រូវទៅរស់នៅ និងធ្វើការងារនៅក្នុងកងផ្សេងទៀត។

ជាក់ស្ដែង អង្គការបានបញ្ជូន ភាគ ឲ្យទៅធ្វើការងារ និងរស់នៅក្នុងកងកុមារឃុំ។ ការងាររបស់ ភាគ នៅក្នុងកងកុមារឃុំ រួមមាន​ លើកដី, លើកប្រព័ន្ធភ្លឺ, ជីកព្រែក, រែកជី និងសែងដីដំបូក។ បន្ទាប់មកទៀត ប្រធានកងបានបញ្ជូន ភាគ ឲ្យទៅធ្វើការងារនិងរស់នៅក្នុងកងកុមារស្រុក។ នៅក្នុងកងកុមារស្រុក ភាគ ត្រូវទៅធ្វើការតាមការដ្ឋាន, តាមព្រៃ និងតាមវាលស្រែ។ ក្មេងៗនៅក្នុងកងកុមារស្រុក ត្រូវសម្រាកនៅក្នុងរោង និងហូបអាហារនៅកន្លែងធ្វើការងារតែម្ដង។

នៅពេលដែល ភាគ មានអាយុកាន់តែច្រើន អង្គការបានបញ្ជូនគាត់ឲ្យចូលទៅធ្វើការងារក្នុងក្រុមកុមារកងចល័តភូមិភាគ។ នៅក្នុងក្រុមកងចល័តភូមិភាគ ភាគ បានចេញទៅធ្វើការងារលើកទំនប់ភ្នំបូរី ឬហៅថា ទំនប់៧មករា។ បន្ទាប់ពីរួចរាល់ការងារ ភាគនិងកុមារផ្សេងទៀត ត្រូវ​អង្គការបញ្ជូន ទៅធ្វើការនៅភ្នំចាឡុង រួចបន្តទៅព្រៃក្ដួច និងចុងក្រោយនៅជ័យភ្នៅ។ ភាគ បានដឹងថា ការងារនៅក្នុងកងចល័តភូមិភាគ មានការលំបាក ព្រោះគាត់​ត្រូវធ្វើការនៅក្នុងភក់។ ភាគ ធ្វើការងារនៅជ័យភ្នៅរហូតដល់ឆ្នាំ១៩៧៩ ទើបមានកងទ័ពវៀតណាមចូលមកប្រទេសកម្ពុជា។

នៅពេលដែលរបបខ្មែរក្រហមដួលរលំ ភាគ បានធ្វើដំណើរត្រលប់មកផ្ទះជួបជុំគ្រួសារ។ បីខែក្រោយមក ម្ដាយរបស់ ភាគ បានរៀបការប្រពន្ធឲ្យគាត់។ ពេលរៀបការរួច ភាគ ប្រកបរបរធ្វើស្រែនៅជិតភ្នំបូរីដើម្បីចិញ្ចឹមជីវិត។

ភាគ បានរៀបរាប់ថា គាត់មានការឈឺចាប់ ដែលខ្មែរក្រហមប្រើគាត់ឲ្យធ្វើការងារធ្ងន់ធ្ងរ ប៉ុន្តែទទួលបានតែរបបអាហារបន្តិចបន្តួច។ មូលហេតុនេះហើយបានជា ភាគ ខិតខំធ្វើស្រែ ដើម្បីឲ្យគ្រួសាររបស់គាត់មានអាហារហូបចុកគ្រប់គ្រាន់។

ភាគ បានប្រាប់ទៅអ្នកស្ម័គ្រចិត្តបន្ថែមថា គាត់មានការពេញចិត្តជាមួយតុលាការកាត់ទោសមេដឹកនាំខ្មែរក្រហម ព្រោះខ្មែរក្រហមបានសម្លាប់ ម្ដាយឪពុក បងប្អូន និងធ្វើទារុណកម្មលើរូបគាត់ផ្ទាល់​។ ការកាត់ទោសមេដឹកនាំខ្មែរក្រហមឲ្យជាប់គុកអស់មួយជីវិត គឺស្របតាមច្បាប់របស់ប្រទេស និងធ្វើឲ្យ ភាគ មានអារម្មណ៍ធូស្រាលក្នុងចិត្តបាន៧០ភាគរយ។

សម្ភាសដោយ៖ ថៃ ស៊ីណា ថ្ងៃទី១២ សីហា ២០២១

អត្ថបទដោយ៖ ភា រស្មី ថ្ងៃទី១២ កុម្ភៈ ២០២៥