“បើឲ្យយក អញសុខចិត្តងាប់” គឺជាសម្ដីរបស់អ្នករស់រានមានជីវិតម្នាក់ឈ្មោះ ម៉ី តូក និយាយទៅកាន់អ្នកស្ម័គ្រចិត្តរបស់មជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជា។ ឃ្លាដែល តូក និយាយខាងលើ គឺចង់បង្ហាញអំពីការបដិសេធ រៀបការតាមអង្គការចាត់តាំង។ ខាងក្រោមនេះគឺជារឿងរ៉ាវសង្ខេបស្តីពីបទពិសោធន៍ឆ្លងកាត់សម័យខ្មែរក្រហមរបស់ តូក ៖

ម៉ី តូក អាយុ៨៤ឆ្នាំ រស់នៅភូមិស្វាយខាងត្បូង ឃុំបាស្រែ ស្រុកអង្គរបូរី ខេត្តតាកែវ។ ម្ដាយរបស់ តូក ឈ្មោះ យ៉ាន់ និងឪពុកឈ្មោះ ឡាច។ ឪពុករបស់ តូក ស្លាប់នៅក្នុងវ័យ៦០ឆ្នាំ បន្សល់​ទុក​ម្ដាយចាស់ជរានៅផ្ទះ។ អង្គការបានផ្ដល់អង្ករមួយកំប៉ុង ក្នុងមួយថ្ងៃសម្រាប់ម្ដាយរបស់តូក។ តូក មានបងប្អូនចំនួន៥នាក់ ក្នុងនោះមានស្រី៣នាក់។

នៅក្នុងសម័យខ្មែរក្រហម អង្គការចាត់តាំង តូក ឲ្យធ្វើការងារនៅក្នុងរោងបាយ។ តូក ទទួល​បន្ទុក​រៀបចំបន្លែឲ្យចុងភៅ ដែលជាការងារមិនសូវហត់នឿយប៉ុន្មានទេ ប៉ុន្តែគាត់ទទួលបានការកសាងពីអង្គការញឹកញាប់ ហេតុនេះទើប តូក សុំអង្គការទៅធ្វើស្រែវិញ។ តូក បានចេញពីរោងបាយទៅធ្វើការងារ ស្ទូងដក និងច្រូតស្រូវនៅវាលស្រែ។ ចំពោះការងារដែលអង្គការដាក់ឲ្យ តូក មិនហ៊ានបដិសេធនោះទេ បើទោះបីជាគាត់ខ្លាចឈ្លើងយ៉ាងណាក៏ដោយ។

តូក បាននិយាយថា នៅពេលដែលគាត់កំពុងច្រូតស្រូវ ឈ្លើងបាន ទាមគាត់។ នៅពេលដែលឈ្លើងទាម តូក បានប្រកាច់បែកទឹកសំពោង។ នៅពេលដែល តូក ប្រកាច់មានមនុស្សជិត១០នាក់មកចាប់គាត់ ប៉ុន្តែនៅតែចាប់មិនឈ្នះ។ នៅពេលដែលឃើញ តូក ខ្លាចដូច្នេះ អង្គការប្ដូរការងារឲ្យគាត់បន្តទៀត។

តូក ខ្លាចអង្គការយកទៅសម្លាប់យ៉ាងខ្លាំង ប៉ុន្តែគាត់នៅតែបដិសេធរៀបការតាមការរៀបចំរបស់អង្គការ។ តូក បាននិយាយថា៖ “ខ្ញុំសុំតែពីងាប់ទេ បើឲ្យខ្ញុំយកគឺខ្ញុំអត់យកទេ”។ នៅពេលដែល តូក បដិសេធដូច្នេះ ប្រធានសហករណ៍បាន ជួយនិយាយជាមួយកម្មាភិបាលខ្មែរក្រហមថា៖ “ចឹងកុំធ្វើបាប​គាត់”។ តូក បានបន្តថា អង្គការរៀបចំឲ្យយុវជនចំនួន១០ ទៅ២០គូ រៀបការជាមួយគ្នាក្នុងពេល​តែមួយ។ ការរៀបការដែលអង្គការៀបចំគ្មានម្ហូបអាហារច្រើននោះទេ គឺមានតែសម្លម្ជូរដើមចេក ឬម្ជូរព្រលឹត។

ក្រោយមកទៀត អង្គការបានជម្លៀសគ្រួសារ តូក ឲ្យទៅធ្វើការងារនៅភ្នំបូរី។​ តូក បានឲ្យដឹងថា ការហូបអាហារនៅភ្នំបូរី គឺល្អប្រសើរជាងនៅសហករណ៍។ នៅភ្នំបូរី តូក ទទួលបានបាយ ហូបជាមួយសម្លឆ្ងាញ់ៗ ប៉ុន្តែនៅសហករណ៍គាត់ហូបបបរជាមួយសម្លដើមចេក ឬព្រលឹតប៉ុណ្ណោះ។ នៅភ្នំបូរី តូក បានឃើញអង្កការយកប្រជាជនដែលជម្លៀសមកធ្វើការនៅភ្នំបូរី យកទៅវាយចោល។ អ្នកដែលអង្គការសម្លាប់គឺជាអ្នកចេះដឹង ហើយអ្នកល្ងង់ខ្លៅ ត្រូវ​ខ្មែរក្រហម​ចាត់​ឲ្យ​ដឹកនាំ។​

គ្រួសាររបស់ តូក ធ្វើការងារនៅ ភ្នំបូរី រហូតដល់ខ្មែរក្រហមដួលរលំ ទើបគាត់ត្រលប់មកភូមិបាស្រែវិញ។ តូក បានប្រាប់ទៅអ្នកស្ម័គ្រចិត្តថាគាត់តែងតែ ចុងខ្នង, ចុកចង្កេះ និងលើសឈាម។ ជំងឺរបស់ តូក បណ្ដាលមកពីអាយុរបស់គាត់កាន់តែច្រើន។

សម្ភាសដោយ៖ ថៃ ស៊ីណា ថ្ងៃទី២៣ សីហា ២០២១

អត្ថបទដោយ៖ ភា រស្មី ថ្ងៃទី២៥ កុម្ភៈ ២០២៥