(តាកែវ) សុខ ម៉ាក់លី អាយុ៦៨ រស់នៅភូមិស្វាយខាងត្បូង ឃុំបាស្រែ ស្រុកអង្គរបូរី ខេត្តតាកែវ។ នៅឆ្នាំ១៩៧០ ម៉ាក់លី រៀបការមានគ្រួសារ។ បន្ទាប់ពីគាត់រៀបការរួច នៅក្នុងប្រទេសចាប់ផ្ដើមមានរដ្ឋប្រហារទម្លាក់សម្ដេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ។ បន្ទាប់ពីមានរដ្ឋប្រហារ ប្រជាជនចាប់ផ្ដើមជួបការលំបាក និងទុក្ខវេទនា ជាបន្តបន្ទាប់។ ខាងក្រោមនេះគឺជារឿងរ៉ាវរបស់ ម៉ាក់លី ដែលគាត់បានមើលឃើញ និងឆ្លងកាត់ផ្ទាល់នៅក្នុងរបប ប៉ុល ពត៖

ម៉ាក់លី បានរៀបរាប់ថា នៅពេលដែលខ្មែរក្រហមគ្រប់គ្រងប្រទេសដំបូង នៅក្នុងភូមិរបស់​គាត់ ចាប់ផ្ដើមរៀបចំឲ្យប្រជាជនធ្វើស្រែប្រវាស់ដៃ។ បន្ទាប់មក ប្រធានសហករណ៍ រៀបចំប្រជាជនរស់នៅក្នុងសហករណ៍រួមគ្នា និងធ្វើស្រែរួមគ្នា។ ការរស់នៅជាសហករណ៍គឺមានន័យថា ប្រជាជនទាំងអស់ត្រូវដាក់ទ្រព្យសម្បត្តិឯកជនធ្វើជាសម្បត្តិរួម, ធ្វើស្រែរួមគ្នា និងហូបអាហាររួមគ្នា ក៏ប៉ុន្តែប្រភេទការងារ​ត្រូវបាន​បែងចែកខុសៗពីគ្នា​ ទៅជាកងចល័តក្មេងៗ កងចល័តមនុស្សធំ និងមនុស្សចាស់។

ម៉ាក់លី បានបន្ថែមថា ក្នុងមួយថ្ងៃអង្គការឲ្យហូបអាហារពីរពេល។ អាហារដែលប្រជាជនទទួលបានគឺបបរ ជាមួយសម្លដើមចេក។ នៅរដូវប្រមូលផល ប្រជាជនអាចហូបបាយបានប្រមាណ៣ខែ។ ផុតពីរដូវប្រមូលផល ប្រជាជនទទួលបានបបរខាប់ និងនៅពេលដែលដាច់ស្បៀងកាន់តែខ្លាំងប្រជាជនទទួលបានបបររាវ (ក្នុងមួយខ្ទះដាក់អង្ករ៣កំប៉ុង)។

នៅក្នុងសម័យខ្មែរក្រហម ម៉ាក់លី មានអាយុប្រមាណ២៨ឆ្នាំ។ អង្កការប្រើ ម៉ាក់លី ឲ្យធ្វើស្រែនៅក្នុងសហករណ៍, កាប់ព្រៃ និងចេញទៅរែកដី ឬជីកប្រឡាយនៅតាមកងចល័ត។ ចំណែកឯប្រពន្ធរបស់លី អង្គការប្រើឲ្យគាត់បុកស្រូវនៅក្នុងក្រុមសេដ្ឋកិច្ច និងរែកដីនៅតាមកងចល័ត។ នៅក្នុងសម័យខ្មែរក្រហម ម៉ាក់លី មិនទាន់មានកូននោះទេ។

ម៉ាក់លី បានឲ្យដឹងថា គ្រួសាររបស់គាត់ និងប្រជាជនដទៃទៀត រស់នៅក្នុងភាពភ័យខ្លាច។  ប្រជាជនមិនហ៊ានធ្វើពុតជាឈឺ ឬលួចខ្ជិលក្នុងការធ្វើការងារ,​ បដិសេធចំពោះការរៀបការ និងលួចអាហារហូបបន្ថែមទៀតនោះទេ ទោះបីជាអត់ឃ្លានយ៉ាងណាក៏ដោយ។ ម៉ាក់លី បានឲ្យដឹងទៀតថា ប្រសិនបើប្រជាជនប្រព្រឹត្តិកំហុស២ ទៅ៣ដង នឹងត្រូវយកទៅសម្លាប់ចោល។

នៅក្នុងសម័យខ្មែរក្រហម ម៉ាក់លី បានបាត់ប្អូនប្រុសម្នាក់។ ម៉ាក់លី គិតថាប្អូនរបស់គាត់បានបាត់បង់ជីវិតបាត់ទៅហើយ ព្រោះថាប្រសិនបើគាត់នៅរស់ គាត់​ច្បាស់ជាត្រលប់មកផ្ទះវិញ។ នៅពេលដែលអ្នកស្ម័គ្រចិត្តចុះទៅសម្ភាស ម៉ាក់លី ប្រកបរបរធ្វើស្រែ ដើម្បីចិញ្ចឹមកូនៗរបស់គាត់។ ចំពោះសុខភាពរបស់ ម៉ាក់លី គាត់មានជំងឺផ្ដាសាយបន្តិចបន្តួចទៅតាមអាកាសធាតុ និងកំណើនអាយុរបស់គាត់។

សម្ភាសដោយ៖ ថៃ ស៊ីណា ថ្ងៃទី២០ សីហា ២០២១

អត្ថបទដោយ៖ ភា រស្មី ថ្ងៃទី២៤ កុម្ភៈ ២០២៥